17 ülke dolaşıyor Türkiye'de ürüyor

AĞIRLIĞI 27 gram olan büyük kamışçın kuşu her yıl Afrika kıtası ve Ortadoğu'da 17 ülkeyi geçerek üremek için Aras Nehri Kuş Cenneti'ne geliyor... Utah Üniversitesi, Kafkas Üniversitesi, Koç Üniversitesi ve Kars Kuzey Doğa Derneği’nden biyologlar, 27 gramlık büyük kamışçın kuşunun her sene Afrika ve Ortadoğu'daki 17 ülkeyi dolaştığını tespit etti. Kamışçın kuşunun yaklaşık 11 bin kilometrelik serüveni, sadece ayağına takılan 1 gram ağırlığında olan coğrafi konumlama cihazı sayesinde kayıt altına alındı.

Büyük kamışçınlar, Türkiye'de göçü takıp edilen ilk ötücü kuş türü ve en küçük canlı oldu. Orman ve Şu İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü izniyle yapılan çalışma, ABD Kuşbilim Dergisi Condor’da yayınlandı.

Utah ve Koç Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, Türkiye’den Ortadoğu ve Afrika’daki 17 ülkeye giden bu kuşların, her Nisan ayında Afrika’dan gelerek Mayıs-Temmuz aylarında Aras Nehri Kuş Cenneti'nde ürediklerini söyledi.

Büyük kamışçınların şaşırtıcı bir şekilde Ağustos ayında Iğdır’dan güneye göç ederek Eylül-Kasım aylarını orta Afrika’nın Güney Sudan, Uganda bölgesindeki tropikal sulak alanlarda geçirdiğini hatırlatan Şekercioğlu, Aralık ayında tekrar göç eden kuşların Ocak, Şubat, Mart aylarını Malavi ile Tanzanya, Mozambik sınırındaki Hint Okyanusu kıyısında yaşadıklarını belirtti. Büyük kamışçınların sulak alan kuşu olmalarına rağmen, sonbahar ve ilkbahar göçlerinde dünyanın en kurak ve zorlu yerleri olan Ortadoğu, Arabistan ve Sahra çöllerini iki kez geçtiğine dikkati çeken Şekercioğlu, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından Doğu Anadolunun ilk Tabiatı Koruma Alanı olmaya layık görülen ama halen resmi olarak korunmadığı için yok olma tehlikesi altında olan Aras Nehri Kuş Cenneti için geç kalınmamasını istedi. Şekercioğlu şunları söyledi:

"Bir tür için önemli olan alanların tanımlanması, doğa korumanın en kritik bileşenidir. Büyük kamışçın gibi göçmen kuşlar için bu bilgiyi elde etmek çok zordur. Çünkü göçmen kuşlar çok geniş mesafelerle ayrılmış birçok alanı kullanmaktadır. Büyük kamışçın, Aras Nehri Kuş Cenneti'nde üreyen bir sulak alan türü olduğu için seçildi.

Sulak alanlarda yaşamak için özelleşmiş kuş türlerinin yüzde 67’sinin soyu küresel çapta yok olma tehlikesi altındadır. Standart uydu takip cihazları, büyük kamışçın gibi ötücü kuş türleri için çok büyük olduğundan, 1 gramlık coğrafi konumlama cihazları Türkiye’de ilk kez bu türü takip etmek için kullanıldı. "