20 yaş dişleriniz bu durumdaysa ihmal etmeyin!

20 yaş dişleri, birçok kişinin korkulu rüyası. Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Serhat Yalçın, kişiden kişiye, ırk, genetik kalıtım ve beslenme şekilleri gibi etkenlerden dolayı farklılık gösterse de, çoğunlukla 18-24 yaş aralığında çıkan bu dişlerin, bazı kişilerde geç yaşlara kadar çıkmadığını ya da gömük kaldığını belirterek “Çenedeki bütün dişlerde gömülü kalma olasılığı olduğu halde, ağızda yeterli boşluk kalmaması nedeniyle en çok gömük kalan dişler 20 yaş dişleridir. 20 yaş dişleri ile ilgili problem yaşayan kişilerden bazılarının şikayetleri, antibiyotik tedavisi ile azaltılabilir. Klinik ve radyolojik muayenede sorun teşkil eden dişler, bir çene cerrahı tarafından çekilmelidir” dedi. 

Prof. Yalçın, “20’lik dişler mutlaka çektirilmeli mi. 20 yaş dişleri neden gömük kalır, gömük kalan 20 yaş dişlerinin tedavisi nedir, çekilmez ise nelere yol açabilir? Hangi durumlarda bu dişleri ihmal etmemeli?” gibi konularda merak edilenleri anlattı. 

ÖĞÜTÜCÜ DİŞLERDEN

Prof. Dr. Serhat Yalçın, “Ağızda en son süren dişler 20 yaş dişleridir. Çenenin sonunda, iki tarafta, ikisi üstte ve ikisi altta olmak üzere toplamda dört 20 yaş dişi vardır. Dişler bulundukları konuma ve işlevine göre kategorize edilirler. Keskin olan ön kısımdaki dişler, yiyecekleri parçalamak ile görevliyken, arka dişler besinleri öğütme görevini üstlenmiştir. İşte 20 yaş dişleri de, bu öğütücü dişlerdendir. ‘Üçüncü büyük azı dişi’ ve ‘akıl dişi’ gibi farklı şekillerde isimlendirilmişlerdir” dedi. Çoğunlukla 18-24 yaş aralığında çıkan bu dişlerin, bazı kişilerde geç yaşlara kadar çıkmadığını ya da gömük kaldığını anlatan Yalçın “Çenedeki bütün dişlerde gömülü kalma olasılığı olduğu halde, ağızda yeterli boşluk kalmaması nedeniyle en çok gömük kalan dişler 20 yaş dişleridir” diye konuştu. 

İNSAN EVLADININ ÇENE YAPISI KÜÇÜLMÜŞ!

Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Serhat Yalçın, “İnsanbilimcilerin gerçekleştirdiği araştırma çalışmaları, zamanın ilerlemesi ile birlikte, beslenme alışkanlıklarının şekil değiştirmesi ve evrime uğrama gibi etkenler sonucunda, insanların çene kemiğinin yapısında değişim ve küçülme olduğunu söylüyor. Anadolu’da yapılan kazılarda, eski çağlarda yaşam sürmüş genç kişilerin iskeletlerinin %80’inde yirmi yaş dişlerinin bulunması da, görüşü doğrular niteliktedir. Çıkmak için ağızda yeterli yer bulamayan ve fonksiyon sağlayamayan 20 yaş dişleri, genellikle gömük ya da yarım çıkmış şekilde kalır. Bu durum, diş etrafında, kulakta ağrı, ağız hareketlerinde sınırlanma şikayetlerine sebep olur. Bulundukları konum itibariyle, arka kısımda kaldıkları için, bu dişler genellikle iyi temizlenemez ve çürüme, iltihaplanma ve bazen de kistlerin oluşumuna neden olabilir. Bu bölgenin iyi temizlenememesine bağlı olarak 2. büyük azı dişlerinde sıkça çürük oluşumu ve diş eti iltihabı görülebilir. Bu kistler bazen çok büyük boyutlara ulaşabilir. Ayrıca dişin sürmemesi nedeni ile dişin etrafında çeşitli tümörlere kaynak oluşturabilirler” dedi.

BU DURUMLARDA MUTLAKA ÇEKİLMELİ

Prof. Dr. Yalçın, “20 yaş dişleri ile ilgili problem yaşayan kişilerden bazılarının şikayetleri, antibiyotik tedavisi ile azaltılabilir. Fakat kesinlikle geçmez. Klinik ve radyolojik muayenede sorun teşkil eden dişler, bir çene cerrahı tarafından çekilmelidir” diye konuştu. Yalçın, hangi durumda dişlerin çekilmesi gerektiğini ise şöyle özetledi:

• Gömük veya yarı gömük dişlerin etrafındaki dokularda enfeksiyon oluşması,
• Gömük olmadığı halde, gerekli temizlenmenin yapılmamasından kaynaklı çürüme  ve diş eti hastalığının oluşması,
• Sürmeye devam eden 20 yaş dişinin yandaki dişe baskısı sonucu ağrı oluşması,
• Sürmeye devam eden 20 yaş dişlerinin ön dişlerde çapraşıklık oluşturması,
• 20 yaş dişinin çevresinde kist ve tümörlerin oluşması,
• Ortodontik tedavi sonrasında nüksün engellenmesi.

GÖMÜK DİŞ ÇEKİMİ KORKUTSA DA...

“20 yaş dişi veya dişleri gömük olan hastalar, bu dişlerin çekimi ile ilgili çok fazla korku yaşayabiliyorlar” diyen Yalçın, “Genellikle çevrelerinden dinledikleri, 20 yaş diş çekimi efsaneleri tedirgin olmalarına sebep olabiliyor.  Halbuki bu dişlerin çekim işlemi zannedildiği kadar korkutucu bir işlem değil. Bu konuda deneyimli, uzman bir çene cerrahı için, sorun çıkmadan tamamlanabilecek bir işlem. 20 yaş dişlerinin çekimi, lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Aşırı korku ve endişesi olan hastalarda sedasyon veya genel anestezi de tercih edilebilir. Yumuşak doku ve ardından da dişin etrafındaki kemik dokusu kaldırılır. Bazen diş küçük parçalara ayrılarak, parçalı bir şekilde çıkarılır. Bazı durumlarda ise, dişin etrafındaki kemik kaldırılır ve özel cerrahi aletlerin kullanımıyla çeneden çıkartılır. Çekim işleminin ardından, oluşan boşluk detaylıca temizlenir ve yumuşak doku dikişlerle kapatılır. İyileşme sürec