ABD ve Çin'in yuan savaşı

Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, ''Erteleme, birçok uluslararası toplantıyı takiben ortaya çıkacak gelişmeyi değerlendirme şansı verecek'' denildi. G-20 grubunun ve Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği forumunun önemli oyuncuları ABD ve Çin, bu ay ve gelecek ay bazı toplantılarda biraraya gelecek.

ABD Hazine Bakanlığının 27 Mayıs'ta açıkladığı raporda, Çin'in para birimi yuanı maniple etmediği, ancak yuanın değerinin daha hızlı yükselmesine izin vermesi gerektiği belirtilmişti.

Bu arada ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, CNBC'ye verdiği demeçte, ''Çin ile ülke ve ekonomi olarak büyük sorunumuz var. Çin küresel bir sorun, çünkü yuanın yeteri kadar hızla değer kazanmasına izin vermiyor'' dedi.

Geithner, ''Bize, çıkarlarımızı ilerletmeye yardım etmede daha fazla desteği sağlayacak her türlü araca ve yasal düzenlemeye açığız'' ifadesini kullandı.

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da dün New York'ta yaptığı açıklamada, ''Çin, şirketlerini desteklemek için yuanın değerini düşük tutarak ticaret sistemiyle kumar oynuyor. Yuanın değeri arttı, ancak yeterli değil'' diye konuştu.

Hafta içinde ABD Senatosu, para birimi yenin değerini dolar karşısında suni olarak düşük tuttuğunu savunduğu Çin'i ticari olarak cezalandırmayı hedefleyen tartışmalı yasa tasarısını kabul etmişti.

Çin yönetimi ise Senato'dan geçen yasa tasarısının ''küresel ekonomideki toparlanma için tehdit olduğunu ve bu tasarının yasalaşması halinde ticari ilişkilerin ciddi zarar göreceğini'' açıklamıştı.

Birçok ekonomist Çin yönetiminin küresel piyasalarda ihracatını artırmak için yenin değerini düşük tuttuğunu söylerken, Çin yönetimi ise para biriminde kademeli reform uyguladığını ve yuanın 2005 yılından bu yana ABD doları karşısında yüzde 30 değer kazandığını belirtiyor.

Çinli liderler yuanın değerinin hızla yükselmesi sonucu istihdam kayıplarının ve akaryakıt fiyatlarının artarak ayaklanmalara yol açacağından endişe ediyorlar.

Pekin yönetimini yuanı gerçek değerinin yüzde 40 altında tutmakla suçlayan ABD'li imalatçılar, yuanın değerinin düşük olmasının Çin malları için haksız fiyat avantajı yarattığını, rekabete ve ABD'de istihdama zarar verdiğini belirtiyorlar.

Senato'da kabul edilen yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nde de oylanacak.

Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçi liderlerin, birçok ticari kuruluşun Çin'e karşı tekyanlı bir icraatın ticaret savaşı çıkarabileceği yönündeki görüşünü paylaşması yüzünden yasa tasarısının kabul edilmeyebileceği belirtiliyor.

Çin Başbakanı Ciaba

Bu arada Çin Başbakanı Ven Ciabao, güneydeki Guangzhou kentini ziyareti sırasında, ''ihracatçıları korumak için yuanın istikrarlı kalmaya devam edeceğini'' söyledi.

Çin medyasına göre, Ven, ülkesinin ithalatı artırmak ve dış ticaretin gelişmesini hızlandırmak için aktif olarak çaba göstereceğini belirterek, ''Uluslararası finansal krizler sona ermedi'' dedi.

Dünyada ticari korumacılığın artmasıyla mücadelede ortak çaba gösterilmesi çağrısında bulunan Ven, ülkelerin, ticari anlaşmazlıkların üstesinden gelmede mantıklı yöntemler uygulayarak uluslararası finansal krizlerle mücadele etmesi gerektiğini ifade etti.

Ven, ''Mevcut sorun, dünyada artan ticari korumacılık ve ticari anlaşmazlığın siyasileştirilmesi, bu küresel ekonomideki toparlanmaya gölge düşürüyor ve zarar veriyor. Çin ve diğer ülkeler, birbirlerine piyasaları açmak için el ele çalışmalı'' diye konuştu.