ABD'de yeni dönem

Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk siyah Başkanı seçilerek tarihe adını yazdıran Hussein Barack Obama başkanlık yeminini etti. Obama, Yüksek Mahkeme başyargıcı John Roberts'in gözetiminde, ABD'nin 19. yüzyılda iç savaş dönemindeki başkanı olan ve köleliği kaldıran Abraham Lincoln'a ait İncil'e el basarak yemin etmesinin ardından Obama, ABD'nin 44. Başkanı olarak 4 yıllığına başkanlık görevini üstlendi.

Kongre'deki tören, şiir okuma, kutsama ve ulusal marşın çalınmasıyla sona erecek ve Obama, görkemli bir kortej eşliğinde Kongre'den ayrılarak, aradaki 2.5 kilometrelik yolu yavaş şekilde katedip Beyaz Saray'a ulaşacak.

Obama'nın eşi Michelle Obama'nın tören için, Küba doğumlu Amerikalı avangard desinatör Isabel Toledo'nun mantosunu ve altın gibi parıldayan elbisesini giydiği gözlendi. Barack Obama da bu tarihi günde kırmızı kravatı tercih etti.

Yarın ilk görev gününde Barack Obama ve karısı Michelle, Başkan Yardımcısı Joe Biden ve eşiyle birlikte sabah St. John's Episcopal Kilisesi'nde törene katılacaklar. Obama ve Biden ailesi, daha sonra Bush ve ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney'in aileleriyle birlikte Beyaz Saray'da kahve içecekler.

Obama ilk konuşmasını yaptı

ABD'nin ilk siyah başkanı olarak ülke tarihine geçen Barack Hussein Obama, terörizme karşı savaşta kararlılığın gevşemeyeceğini ve amacını terörle elde etmeye çalışanların yenileceğini söyledi. Obama, ABD Başkanı sıfatıyla ilk konuşmasında, Müslüman dünyaya da seslendi ve ''İlerlemek için ortak çıkarlar ve karşılıklı saygıya dayalı yeni bir yol arıyoruz'' dedi. Obama, batıdaki toplumları suçlayan liderlere de seslenerek, ''Unutmayın ki halklarınız sizi, yıktıklarınızla değil, inşa ettiklerinizle hatırlayacak'' dedi.

ABD Başkanı Obama, ''Hayat tarzımız için özür dilemeyeceğiz veya savunmamızı gevşetmeyeceğiz. Amacını terörle elde edenlere karşı kararlılığımızı güçlendireceğiz ve onları yeneceğiz'' diye konuştu.

ABD'nin, dünyada herkes için eşitlik, barış isteyenlerin dostu olduğunu ve liderlik etmeye hazır bulunduğunu belirten Obama, ''Sadece güç bizi koruyamaz. Canımızın her istediğini yapamayız'' ifadesini kullandı. Obama'nın konuşmasında, ülkenin ilk siyah başkanı olmasının etkisi de görüldü. Washington'ı dolduran, çoğunluğu siyah geniş kalabalıklara seslenen Obama, ''babasına 60 yıl önce lokantada hizmet verilmeyen bir adamın'', Beyaz Saray'a çıkarak yemin etmesinin önemine işaret etti.

Konuşmasına, Amerikalılara, ''Bugün burada, önümüzdeki sınavın farkında olarak alçak gönüllülükle duruyorum'' sözleriyle seslenerek başlayan Obama, bu görev için minnettar olduğunu ve atalarının yapmış olduğu fedakarlıkların farkında bulunduğunu ifade etti.
Obama, ABD'nin eski Başkanı olan George W. Bush'a da geçiş döneminde göstermiş olduğu işbirliği dolayısıyla teşekkür etti.

Konuşmasında gerçekçi üslup kullanmaya özen gösteren Obama, ''Ülkemiz bir krizin ortasında. Ülkemiz savaşta. Ekonomimiz ciddi biçimde zayıfladı'' dedi. Bazılarının kafasında, ABD'nin artık düşüşe geçtiği, bunun kaçınılmaz olduğu yönünde bir korku olabileceğine işaret eden Obama, önünde ne kadar büyük güçlükler olursa olsun, bunların üstesinden gelineceği mesajı verdi. Obama, ''Bugün burada toplandık. Çünkü, korku yerine umudu seçtik'' ifadesini kullandı.

ABD'nin ''yeniden inşasına'' başlanması gerektiğini de belirten Obama, seçim kampanyasının da mesajı olan, ''We can do'', (Yapabiliriz) mesajını da vurguladı. Bazılarının, çok idealist planlara sahip olduğunu ve sistemin, bu planları aynı anda kaldırmayacağı yönünde eleştiride bulunduğunu hatırlatan Obama, ''Ancak onların altından artık zemin kaydı'' dedi.

 Kölelikten 100 milyon dolarlık törene...

Yemin töreninin düzenleneceği Kongre binası ile Washington Anıtı arasındaki Ulusal Park'ta (National Hall) dondurucu soğuğa rağmen 1 milyondan fazla kişinin toplandığı bildirildi. Obama’nın yemin töreni pek çok televizyon ve internet sitesinden canlı yayınlanıyor.

Tören için şehre gelenler "Obama-mani" hali yaratırken, Gallup'un son kamuoyu yoklamasına göre, halkın yüzde 78'inin onayını alan Obama, göreve başlarken bu denli güven arz eden ilk ABD başkanı olma özelliğini de taşıyor.

Töreni izlemek için kente gelenler pek çok otelde aylar öncesinden rezervasyon yaptırırken, kimi Washington'lıların da evlerindeki odaları tek gün için kiraya verdikleri bildirildi.

Törenin yapılacağı 3 km. çaplı tören alanına sadece biletli kişiler girebildi. Yaklaşık 240 bin adet basılan biletlerin ücretsiz olmasına rağmen, el altından satıldıkları konusunda haberler geliyor.

Yemin töreni için şehirde olağanüstü güvenlik önlemleri alındı. Tören için 32 bin askeri personel görevlendirildi. Yarısı ülkenin çeşitli eyaletlerinden gelen toplam 8 bin polis de asayişi sağlıyor.

Güvenlik için kente gelen birçok köprünün kapatıldığı bir ortamda, ulaşımı Washington metro sistemine yüklüyor. Metro yetkilileri, kırmızı hat üzerindeki en işlek duraklardan biri olan Gallery Place istasyonunda platformdan düşen bir kişiye tren çarpması üzerine bu istasyonu kapattıklarını duyurdu. Bu durum, bileti olmasa da Obama'nın yemin törenini izlemek üzere Washington'a gelen kalabalığı yürümeye zorluyor. Platformdan düşen kişinin, metro bekleyen kalabalıklar yüzünden düşüp düşmediği ise açıklığa kavuşmadı.

ABD tarihinin en pahalı göreve başlama töreni için harcanan paranın 100 milyon doları geçeceği belirtiliyor. Obama'nın kökenlerinin olduğu Kenya'da ise kutlamalar 5 gün önceden başladı.

Bu arada, tören sırasında ''çok olağanüstü boyutta bir felaketin meydana gelmesi durumunda'' ABD'nin liderliğini üstlenmesi için görevlendirilen Savunma Bakanı Robert Gates, Obama'nın yemin törenini izlemedi.

Sayılarla yemin töreni

55: Daha önce yapılan başkanlık törenlerinin sayısı

900: Şehirde hâlâ boş olan otel odası sayısı

8249 dolar: Bir internet sitesinde açık artırmaya çıkarılan bir bilet için ödenen ücret

5 bin: Tören alanında kurulacak portatif tuvalet sayısı

8 bin: Törende görevli polis sayısı. Polislerin yarısı başka eyaletlerden gelecek.

10 bin: Washington DC’ye yolcu taşıyacak otobüs sayısı. Otobüs seferleri toplam 137 km yol katedecek.

28 bin: Tören platformundaki sandalye sayısı

32 bin: Törende görevli askeri personel sayısı

240 bin: Tören için basılan davetiye sayısı. Davetiyeler ücretsiz.

1 milyon: Töreni izlemesi beklenen kişi sayısı

100 milyon dolar: Törenin tahmin edilen maliyeti

200 milyon: Tüm dünyada töreni canlı izlemesi beklenen kişi sayısı

'Obama, Bush'u uğurladı'

Obama'nın ABD Başkanı olmasının ardından, eski başkan George W. Bush, eşi Laura ile beraber Washington'dan ayrıldı. Obama ve yeni ''First Lady'' Michelle Obama, George W. Bush ile eşi Laura Bush'u helikoptere kadar uğurladı. Bush ve eşi yaşamlarını Texas Crawford'da evleri bulunan çiftlikte geçirerek.

Obama, Beyaz Saray'a ulaştı

ABD'nin yeni başkanı olarak ABD kongresi önünde yemin eden Barack Obama, resmi geçit eşliğinde Beyaz Saray'a ulaştı. Obama ve eşi Michelle, kongre ile Beyaz Saray arasındaki Pennsylvania Bulvarı'nda araçları ilerlerken, programda olmamasına karşın, iki defa araçtan inerek, bir kaç yüz metre yürüdü ve yol kenarında kendilerini izleyen halkı selamladı.

Başka bir araçla Obama'nın bulunduğu aracı takip eden ABD Başkan yardımcısı Joe Biden ve eşi Jill de yolun bir bölümünü yürüyerek, halkı selamladı. Ardından Beyaz Saray'ın güney kapısından araçla giriş yapan Obama ve eşi, Beyaz Saray'ın kuzeyine kurulu özel kurşun geçirmez cam bölümden, törene katılan korteji izleyecek. Obama, plakasında ''USA 1'' yazan ve Gizli Servis yetkilileri tarafından, ''kurşun geçirmez camları olan bir tank'' diye tanımlanan otomobille seyahat etti.

Obama ve eşinin, ilerleyen saatlerde, Washington'da onurlarına düzenlenen çok sayıda baloya katılması öngörülüyor.

Olmert: ABD'nin sevincini paylaşıyoruz

İsrail Başbakanı Ehud Olmert, ABD'nin yeni lideri Barack Obama'yı görevine başlaması nedeniyle kutlarken, ''Demokrasinin bu mutlu gününde, tüm İsrail devleti, Amerika'nın sevincini paylaşıyoruz'' ifadesini kullandı.

Başbakanlık'tan yapılan açıklamaya göre Olmert, iki ülke arasındaki bağların Obama döneminde daha da kuvvetleneceğini kaydetti. İsrail Başbakanı, Obama'nın Beyaz Saray'a çıkış sürecinde, hem kendi halkına, hem de dünya vatandaşlarına verdiği ilhamla tüm dünyayı etkilediğini belirtti. Olmert, Amerikan toplumunun dayanaklarını oluşturan demokrasi, kardeşlik ve özgürlük değerlerinin yanı sıra insanlığın içinde bulunduğu ortamı değiştirebilme yeteneğinin, İsrail toplumunca da aynen paylaşıldığını bildirdi. Yeni başkana görevinde başarılar dileyen Olmert, Orta Doğu'da barış ve istikrarın sağlanmasında birlikte olacaklarını ifade etti.

Olmert, eski Başkan George W. Bush'a da görevi süresince İsrail'e gösterdiği dostluk ve yakınlık nedeniyle minnettarlığını dile getirdi.

Mandela: Umudun yeni sesi oldunuz

Güney Afrika'da ırk ayrımcılığına karşı mücadelenin kahramanı, eski devlet başkanı Nelson Mandela, ABD'nin yeni başkanı Barack Obama'yı dünya için "umudun yeni sesi" olarak selamladı. Mandela, Obama'ya bugün and içmeden önce iletilen mektubunda, yeni ABD Başkanının göreve başlamasını, ABD ile dünya için "gerçekten tarihi" bir an olarak niteledi ve kendisini tebrik etti.

Nelson Mandela, "Bugün bizler, ülkemizin demokrasiye geçiş anındaki heyecan ve şevki, bir şekilde yeniden hatırladık. Sadece bizim ülkemizde değil, bütün dünyada insanlar, insanlığın ortak çabasıyla adaletsizliğin aşılabileceğine ve birlikte daha iyi bir yaşam hedefine varılabileceğine inanmanın heyecanını yaşadılar" ifadesini kullandı.
Mandela mektubunda, "Sayın Başkan, siz bu sorunlarla mücadele edilebileceği, gerçekten de dünyayı değiştirebileceğimiz ve daha iyi bir yer haline getirebileceğimiz konusunda yeni bir umudun sesi oldunuz" görüşüne de yer verdi. Nelson Mandela, Afrikalıların, Obama'nın siyah bir babanın oğlu olması nedeniyle duyduğu özel heyecan ve onuru paylaştığını da kaydetti.

Arnavutluk'tan Obama'ya tebrik mesajları

Anavutluk, ABD Başkanı Barack Obama'nın göreve başlaması nedeniyle tebrik mesajı yayınladı. Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bamir Topi, tebrik mesajında Arnavutluk ile ABD arasında ilişkilerin Obama'nın başkanlığında daha da pekiştirileceğine emin olduğunu ifade etti.
Arnavutluk Başbakanı Sali Berişa da Obama'ya tebriklerini sunduğunu belirterek, şunları kaydetti: ''Biz Arnavutlar tarihimiz boyunca acılar, parçalanmalar, işgaller yaşadık. Bütün bunlara rağmen, bizim en kritik anlarımızda Amerikan ulusunun desteği oldu. Bu destek, bizim kaderimiz için belirleyici bir destek olmuştur. ABD, demokrasinin kurulması, serbest piyasanın gelişmesi, hukuk devletinin pekiştirilmesi yolunda Arnavutluk'a yardımda bulunmuştur.''

Berişa, mesajında ayrıca ülkesinin ABD'ye ve NATO'ya barış ve güvenlik çabaları çerçevesinde destek vermeye kararlı olduğunu da ifade etti.

Chavez: Elveda Bay Bush

 Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez, yeni ABD Başkanı Barack Obama'nın yemin ederek göreve başlamasının ardından ilk açıklamasında, ''ABD'de başkan kim olursa olsun Venezuela'da devrim sürecek'' dedi. Başkent Caracas'ın 220 kilometre doğusundaki Barcelona kentinde bir törene katılan Chavez, yaptığı konuşmada, ''Bugün önem arz ediyor çünkü, ABD'nin yeni bir başkanı var. Buradaki hiç kimse hayale kapılmasın. Bahsettiğimiz Kuzey Amerika imparatorluğu'' dedi. Chavez, sözlerini ''ABD'de başkan kim olursa olsun Venezuela'da devrim sürecek'' diye sürdürdü.

ABD'nin eski Başkanı George W. Bush'un gidişine memnun olduğunu ifade eden Chavez, ''Dünyada terör estiren ve şiddete yol açan bu hükümetin gitmesinden memnunuz. Elveda Bay Bush'' diye konuştu.

Orta Doğu'da umut ve şüpheyle karşılandı

Yeni ABD Başkanı Barack Obama'nın göreve başlaması, Orta Doğu ülkelerinde yaşayanlarda karışık duygular yarattı. Orta Doğu'da yaşayanlardan bazıları, Obama'nın değişik kültürlerden oluşmuş bir aileden gelmesinin kendilerini "daha iyi anlamasına" yardımcı olacağını düşünseler de özellikle son haftalarda Gazze'de yaşanan insanlık felaketi, Obama'nın bölgede ABD politikalarını değiştirebileceği konusunda şüpheleri artırdı.

Obama göreve başlama konuşmasında İslam dünyasına seslenirken, "karşılıklı çıkar ve saygıya dayanan yeni bir başlangıç yapmak istediğini" söylemişti. Obama, konuşmasına "iktidara yolsuzluk ve kandırarak, muhalefeti susturarak gelenler, bilin ki tarihin ters tarafındasınız. Ama yine de sıktığınız yumruğu açmaya niyetliyseniz, biz de elimizi uzatacağız" ifadesini kullanmıştı. Obama'nın canlı yayınlanan konuşmasının bu bölümünde El Cezire televizyon sunucusu yayında, bu sözlerin 4 yıl önce eski ABD Başkanı George W. Bush'un söyledikleri ile "keskin bir karşıtlık içinde" olduğunu söylemek için araya girdi.
 

Sokaktakiler memnun, yöneticiler olmayabilir

Mısır'ın başkenti Kahire'deki El Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi uzmanlarından Diaa Raşvan ise İslam dünyasında sokaktakileri memnun edecek olan bu sözlerin, aynı ülkelerdeki bazı yöneticileri endişeye sevk edebileceğine işaret etti. Raşvan, "Çünkü (Obama), bazıları da Müslüman dünyasında olan yolsuzluk ve baskı ile yönetimde kalan yöneticileri hedef aldı ve 'Amerika sizinle mücadele edecek' dedi" ifadesini kullandı.
 

Iraklılar

Iraklıların da Obama hakkında karışık duygular içinde oldukları gözlendi.
Bağdatlı kırtasiye dükkanı sahibi Ali Selam, "Siyah bir başkanın göreve başladığı bugün, Amerika için büyük bir gün. İşte bu gerçek demokrasi ve halkın mücadelesinin sonucu" derken, Musul'da yaşayan ilkokul öğretmeni bayan Muna Abdülrezzak, Iraklıların "Irak'ı harap eden" Bush'la ilgili kötü anıları olduğunu belirtti ve "Umarız Obama, daha sorumlu davranır" dedi.

Ancak Irak Petrol Bakanlığı yetkililerinden Muhsin Kerim, Obama'nın, Amerikan'ın Irak politikasını değiştirme konusunda çok az seçeneği olduğunu göreceğini söyledi. Kerim, Obama'nın seçim kampanyasında söz verdiği gibi Amerikan askerlerini Irak'tan 16 ay içinde çekeceğinden de şüphe duyduğunu belirtti.
 

İranlılar

ABD'nin, nükleer politikası nedeniyle büyük anlaşmazlık içinde olduğu İran'da ise 27 yaşında bir ev kadını olan Mehnaz Abbasi, "iki ülkenin ilişkilerini yeniden başlatmasını ve ABD'ye gitmek için vize alabilmeyi ümit ettiğini" söyledi.

Başkent Tahran'da oto tamircisi olan Rahmet Saburi ise "Obama, ilişkileri değiştirmek için hiçbir şey yapamaz. İran, İsrail'i sevmiyor, ama Obama seviyor. İkisi yan yana gelemez" dedi.