Atina karıştı, AB endişeli

Yunanistan’da radikal solcu SYRIZA partisinin yıllardır beklediği an, diğer deyişle AB’nin kâbusu gerçek oldu. Anketler AB’nin kurtarma paketine karşı çıkan SYRIZA’yı 3 puan farkla birinci
parti gösterirken, sağcı Başbakan Antonis Samaras girdiği cumhurbaşkanlığı seçimi kumarını kaybetti. Samaras’ın adayı eski Avrupa Komisyonu üyesi Stavros Dimas’ın dünkü 3. turda gereken 180 oyun 12 oy gerisinde kalmasının ardından, Samaras parlamentonun 10 gün içinde feshedileceği ve 25 Ocak’ta erken seçime gidileceğini açıkladı. Öngörülenden 18 ay evvel yapılacak bu seçim, Avro krizini hortlatıp Avro bölgesini çökertme potansiyeli taşıyor. SYRIZA’nın 40 yaşındaki lideri Aleksis Çipras, erken seçimin kemer sıkma politikalarının sonunu müjdelediğini söyledi. Çipras, gazetecilere, “Tarihi bir gün. Kemer sıktırma adı altında halkımızı yağmalayan kurtarma anlaşmaları halkımızın iradesiyle birkaç gün içinde tarih olacak” dedi.

Samaras ise bunların “tümüyle gerçekçilikten uzak vaatler” olduğu, hayata geçirilmeleri halinde “Yunanistan’ın Avro’dan çıkmak zorunda kalacağı” uyarısı yapıyor. 6 yıldır çıkamadığı ekonomik kriz yüzünden AB, IMF ve Avrupa Merkez Bankası’ndan 240 milyar Avro’luk kurtarma paketleri alan, aldıkça da bu kurumlara tümüyle bağımlı hale gelen Yunanistan’ın şubata dek 7 milyar Avro daha borç alması ve mart sonuna dek 5 milyar Avro daha borç ödemesi gerekiyor.

Atina borsası çöktü

Yunanistan’ın erken genel seçimle karşı karşıya kalması piyasaları da alt üst etti. Yunan yasalarına göre ülkede erken genel seçimlere gidilmesi gerekliliği, finans piyasalarının yanı sıra ekonomideki toparlanmanın kırılgan bir seyir izlediği Yunanistan ve AB’yi haftalar sürebilecek belirsizlikle karşı karşıya bırakıyor.

Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Atina borsasında kayıplar yüzde 11’e yükselirken yüzde 4 civarı düşüşle kapandı. Düşüşte bankalar ve enerji şirketlerinin hisseleri başı çekti. Yunan borsasındaki düşüşe paralel İtalya ve İspanya borsaları da sırasıyla yüzde 2.9 ve 2.4’e kadar geriledi. Borsa İstanbul yüzde 1 düştü.

Yatırımcılar Syriza’nın genel seçimlerde galip gelmesinden kaygı duydukları gibi, İspanya ve İtalya’da da hükümetin tasarruf tedbirlerine karşı gelen benzer hareketlerin güçlenmesinden endişeleniyorlar. Yunanistan’ın 10 yıllık devlet tahvillerinin getirisi önceki güne göre 50 baz puan yükselerek yüzde 9’un üzerine çıkarken, Almanya’nın 10 yıllık tahvillerinin getirisi tarihi düşük seviye olan yüzde 0.565’e geriledi. IMF yeni bir hükümet kurulana dek kurtarma programı kapsamında Yunanistan’a verilen mani yardımın askıya alındığını açıkladı.