Beynimiz farklı gülüşleri nasıl ayırt ediyor?

Gülmek sözsüz iletişimin çok eski bir biçimidir. Hatta fareler bile gıdıklandıklarında gülüyor. İnsanlar için bu sinyali oynarken ve yön bulurken kullanıyorlar diyor araştırmacı. Gülmek ayrıca insan dışındaki primatlarda da bilinir. Maymunlar kovalamaca oynarken gülerler ve bu bir ödüllendirme sinyalidir. Bu sinyal anne babaların ve kardeşlerin küçüklerle oynamaları için bir teşvik oluyor. Bir maymun grubu etrafta koşturduğunda ve yavrular buna güldüklerinde yaşlı maymunlar oyuna devam etmek için daha istekli oluyor.

Evrim açısından en eski olan gülme biçimi gıdıklanmaya bağlı gülmedir. İnsanlarda daha sonra birbirinden çok farklı ve karmaşık işlevleri olan farklı gülüş biçimleri gelişmiştir. Gülmek sosyal etkileşimde çok güçlü bir sinyaldir. Kendisine sevinçli bir şekilde gülündüğünü gören kişi kendisini kabul görmüş hisseder. Oysa alaycı bir gülümseyiş insanı dışlanmış hissettirir.

Bilim insanları araştırma sırasında katılımcıların beyinlerini manyetik rezonans tomografisiyle inceleyerek alaylı veya sevinçli gülüş arasındaki farklılıkları saptadı. Gerçi her iki durumda da sinir hücre ağı ortalama olarak aynı şekilde etkinleşmiş fakat düğüm noktaları arasındaki bağlantılar farklı. Araştırmacılar, korku bozukluğu, depresyon veya şizofreni gibi psişik hastalıklarda sözsüz iletişimi anlama bozukluğu yaşandığından, araştırma sonuçlarının özellikle de psikiyatrik hastalar için yararlı olabilmesini umuyorlar.