Brezilya’da Trump gölgesi

Yeni devlet başkanını seçmek için önceki gün sandık başına giden Brezilya’da seçimlerin ilk turunu aşırı sağcı lider Jair Bolsonaro kazandı. Hiçbir adayın yüzde 50’lik oy barajını aşamadığı seçimlerin 28 Ekim’de gerçekleşecek ikinci turunda Bolsonaro, İşçi Partisi’nden Fernando Haddad ile sandıkta kozlarını paylaşacak.

“Brezilya’nın Trump’ı” olarak adlandırılan eski yüzbaşı Bolsonaro, ABD Başkanı’na hayranlığıyla biliniyor. Parlamentonun alt kanadında 27 yıldır milletvekilliği yapan Bolsonaro, ülkenin 1964-1985 arasındaki diktatörlük rejimini savunan, ayrıca insan hakları ve LGBT aktivistlerine karşı da saldırgan söylem kullanan bir isim. Yolsuzlukla ve suçla mücadele konusundaki sert söylemleriyle de tartışma yaratmıştı. İlk turda oyların yaklaşık yüzde 46’sını alan Bolsonaro’nun ikinci turdaki rakibi sandıktan yüzde 29 destek alan İşçi Partisi’nden Haddad olacak.

Lula yerine aday oldu
Sol cephenin adayı Haddad, hakkındaki yolsuzluk suçlamasından aldığı 12 yıllık hapis cezası nedeniyle adaylıktan men edilen eski Devlet Başkanı Lula’nın çekilmesinin ardından yarışa girmişti. Brezilya’nın yolsuzluk suçlamalarıyla görevden alınan devlet başkanı Dilma Rousseff’in yerine geçen yardımcısı sağ kanattan Michel Temer de yolsuzluk suçlamalarının hedefi olmuştu.
Kamuoyu anketlerine ve kimi analistlere göre Bolsonaro ikinci turda da avantajlı ancak seçim yarışında ilk turda havlu atan diğer adayların Haddad’a destek çıkabileceği yorumları yapılıyor. Zira dün taraftarlarına seslenen Haddad, ikinci turu “altın bir fırsat” olarak nitelendirirken rakibini bir tartışma düzenlemeye çağırdı.

Aşırı sağcı lider ise ilk tur zaferinin ardından verdiği demeçte solu hedef gösterdi. Bolsonaro, “Ülkenin sonunun ekonomik krizdeki komşu Venezüella’ya benzememesi gerektiğini” söyleyip, “Sola doğru bir adım daha atamayız” dedi. Bolsonaro elektronik oy kullanma sisteminde sorun yaşandığını, bunun ilk turda kazanmasına engel olduğunu öne sürerken kimi destekçileri Ulusal Seçim Komisyonu önünde “Sahtekâr” sloganları attı.

‘Daha dengesiz’

ABD’de Brown Üniversitesi’nin Brezilya Girişimi Direktörü James N. Green, Bolsonaro’nun göreve seçilmesi halinde Trump’tan daha dengesiz ve ideolojik olacağı kanısında. Sağcı adayın oğlunun Twitter’da Trump’ın seçim zaferinin mimarlarından, eski başstratejisti, Avrupa’da AB’ye muhalif, sığınmacı karşıtı sağ hükümetlerle yakın ilişki kuran Steve Bannon ile fotoğrafını paylaşması büyük tepki çekti.