Çatlak büyüdü, istasyon taşınıyor

Antarktika’daki Brunt Buz Sahanlığı’nda kurulu bulunan İngiltere Antarktik Araştırma İstasyonu, buzul tabakasındaki çatlağın büyümesi yüzünden taşınıyor. İçinde 70 bilim insanı barındırabilen ve 8 mobil üniteden oluşan araştırma istasyonu, 23 kilometre ‘içeriye’ götürülecek. 1956’dan beri atmosferik veriler toplayan ve iklim araştırmalarını sürdüren merkez, 1985’te ozon deliğindeki incelmeyi ölçerek insanlık tarihi için çok önemli bir keşfe imza atmıştı. Halley VI, özellikle Antarktika’da çalışan araştırmacılar için hayati önem taşıyor.

Bu istasyon, karda ilerleyebildiği için şiddetli fırtınalarda kar altında kalma tehlikesini minimuma indiriyor. Araştırma merkezinde çalışan buzbilimci Hilmar Gudmundsson, “Tüm buz rafları bu hareketi yapıyor. Bu doğal bir olay” diyor ve ekliyor: “Ancak bu olayların ne zaman ve ne kadar büyük olacağını söylemek zor. Bu bir deprem tahmin etmeye çalışmak gibi bir şey.” Buz rafındaki hareketler ilk olarak 2012 yılında fark edildi. 35 yıldır uyku halinde bulunan buzdaki yarığın hareket etmesi üzerine buzbilimciler araştırmalarını yoğunlaştırdı. 4 yılı aşkın süredir buzdaki hareketleri izleyen bilim insanları bu hareketin küresel ısınmaya bağlı olup olmadığını henüz bilmediklerini söylüyor.

Zor ve masraflı

Ekim ayında, istasyonun 17 km kuzeyinde, istasyonun ikmali için kullanılan yolda ikinci bir çatlağın belirmesi üzerine bilim adamları alternatif yollar kullanmaya başlamıştı. İstasyonun şefi Adam Bradley, taşınmanın zor ve masraflı olacağını, modüllerin çok ağır olduğunu, güzergâhtaki küçük eğimlerin bile sorun oluşturduğunu belirtiyor. Araştırma istasyonunun modüllerini çekmek için ihtiyaç duyulan buldozerler, önümüzdeki aylarda gemiyle getirilecek. Halley VI’nın tamamen taşınmasının, 2018’in nisan ayını bulacağı tahmin ediliyor.