'Çıplak'a son dakika sansürü

Beyoğlu Belediyesi Sanat Galerisi’ndeki “Alashia: Bitmeyen Resim” adlı serginin bitimine 1 gün kala (29 Eylül) sergideki Güner Pir, Hikmet Uluçam ve Anber Onar’ın çalışmaları kaldırıldı. 20-30 Eylül tarihleri arasında gerçekleşen, “Sanatın Anadolu Aydınlanması” projesine bağlı Doğu Akdeniz Grubu’nun “Alashia” sergisinde Uluçam’ın “Afrodit’in Zeytinağaçları” adlı kolaj-fotoğraf çalışması, Pir’in “Bendolar” adlı 5 parçadan oluşan resim serisinden bir parça ve Onar’ın Kıbrıs’taki olaylara ironik göndermeler yapan video sanatı çalışması kaldırıldı. Sergide 19 sanatçının resim, heykel, video art, fotoğraf ve yerleştirme çalışmaları yer alıyordu.

Bu olayın, özgün fikirlerin, sanatın yaratıcılığının kısıtlanması olduğunu vurgulayan Doğu Akdeniz proje grubu lideri, serginin küratörü Ayhatun Ateşin, “Bu, sanatçıya ve ürettiklerine saygı göstermeme duruşudur. Tahammülsüzlüktür. Çalışmaları, çıplaklığı müstehcen ve ahlaka aykırı buldukları için kaldırdıklarını düşünüyorum” dedi. Ateşin, Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan’ın sergiyi çalışmalar kaldırıldıktan sonra ziyaret ettiğini belirtti.

Beyoğlu Belediye Başkanı’nın sanat danışmanı ve galerinin yöneticisi Beste Gürsu ise, ortada herhangi bir sansürün olmadığını belirterek olayı şöyle özetledi: “Prensip olarak bütün kültür sanat etkinliklerimizdeki çalışmalar kurulumuzdan geçer. Burada kesinlikle sanata müdahale yoktur. Yurtdışında olduğumuz için serginin açılışına katılamadık. Daha sonra sergiyi gezmeye geldiğim zaman gördüm ki bu çalışmalar bize bildirimi yapılmayan çalışmalar. Bize bildirimi yapılmamış bir eseri biz sergileyemeyiz. Bütün galerilerin seçme hürriyeti vardır. Bu çalışmaların bildirimleri başta yapılsaydı biz de ona göre bir yol çizerdik. Burada sansür olsa şuradaki soyut resimler de sansüre girerdi”.

Gürsu, Pir’in “Bendolar” adlı 5 parçalık çalışmasından sadece birinin indirilmesiyle ilgili olarak da “Normalde beşinin kaldırılması lazım. Oradan arkadaşlar sadece birini indirmişler, bir yanlış anlaşılma olmuş” dedi.

2008’den beri Anadolu’daki üniversitelerle birlikte yürütülen, her proje grubunun kendi coğrafyasındaki uygarlıktan yararlandığı bir temayla değişik dallarda ürettikleri sanat yapıtlarının İstanbul’da sergilendiği “Sanatın Anadolu Aydınlanması” projesinin sanat yönetmeni Ali Akdamar da çalışmaların indirilmesinin yanlış olduğunu ve bu noktada belediyeyi eleştirdiğini söylüyor. Akdamar, “Sergilerimizde çıplak çalışmalara da, anarşist çalışmalara da yer verilir. Çalışmalar bilgim dahilinde asıldı. Evet belediyeye bazı çalışmaların görselleri gönderilemedi. Çünkü bana gelen çalışmaların yer aldığı dosyada da bazı görseller yoktu” dedi.

Serginin açılışında bulunan ve sergiyi yeniden gezdiğinde çalışmaların kaldırılmış olduğunu gören sanatçı Maria Sezer ise yetkililerin amaçlarının bir “korku rüzgârı” estirmek olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: “Sanatçılar tereddüt etsin ve daha konservatif işler sunsunlar diye yapıyorlar. Asıl sebep, çıplak beden göstermemek. Bu da son derece sansür kokuyor tabii ki. O galeri belediyeye bağlı ve galerinin bir politikası ve yönetmeliği var. Fakat öyle bir yönetmelik artık çok çağdışı. Örneğin, İzmir’deki Konak Belediyesi’nin sanat merkezlerinde kesinlikle böyle şeyler olmaz. Bütün bunlar çok düşündürücü.”