Çocuğunuz ayakkabısını bağlayamıyorsa dikkat!

Çocuk Nörolojisi Bölümünden Doç. Dr. Betül Kılıç, gelişimsel koordinasyon bozukluğuna ilişkin açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Kılıç, gelişimsel koordinasyon bozukluğunun (GKB) motor hareketlerin organizasyonu, planlanması ve meydana getirilmesi ile ilgili zorluklar olduğunu belirterek “Günlük yaşam aktivitelerini ve akademik başarıyı etkiler. Bu çocuklar yaşlarına uygun performansı sergileyemezler, ancak genellikle normal zekâya sahiptirler. GKB'ye çoğunlukla ‘sakar çocuk sendromu’ da denir. Bu durum sadece çocukluk çağı ile ilişkili olmayıp yetişkinlikte de devam edebilir” dedi.

DİKKAT EKSİKLİĞİYLE ORTAYA ÇIKABİLİR

Son verilere göre okul çağı çocuklarında yaklaşık yüzde 5 sıklıkta gelişimsel koordinasyon bozukluğunun (GKB) görüldüğünü belirten Doç. Dr. Kılıç, şöyle devam etti: “Çalışmalarda anne yaşının 35 yaş üzerinde olması, gebelikte alkol kullanımı, 20’nci haftadan önce düşük tehdidi, erkek cinsiyet, doğum sırası ve sonrasındaki olumsuzluklar, erken doğum, düşük doğum ağırlığı ile ilişkisi gösterilmiştir. Nedenleri kesin olarak belirlenememiştir, ancak çalışmalar gecikmiş beyin gelişimi ile ilişkilendirilmiştir. GKB genellikle erken çocukluk yaşlarında belirti göstermeye başlar. Çocuk motor becerileri kazanmakta gecikir ve yaş dönemine bağlı olarak çeşitli yaşam aktiviteleri ve koordineli motor hareketlerini gerçekleştirmede zorluk, sakarlık, ince ve kaba motor hareket sorunları gözlenir. Genellikle koordinasyon bozukluğunu açıklayabilecek başka tıbbi neden bulunmaz. Bazı durumlarda dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu veya zihinsel gerilik ile birlikte ortaya çıkabilir.”

SAKAR ÇOCUK SENDROMU BELİRTİLERİ

Doç. Dr. Kılıç, GKB belirtilerine ilişkin şu değerlendirmede bulundu: “Yürüyüş bozukluğu, düğme ilikleme, ayakkabı bağcığını bağlamada zorlanma, çatal, bıçak, kaşık ve bardak kullanımında zorluklar yaşar. Zayıf çizim veya boyama becerileri vardır, makas kullanmakta ve bisiklet sürmekte zorluk gözlenir. Yaş ilerledikçe yazma problemleri görülür. Bu da okul başarısını ve motivasyonunu düşürür. Spor aktivitelerinde başarısızdırlar ve fiziksel aktivitelerden kaçınırlar. Sonuç olarak obezite ve kalp damar hastalıkları gibi önemli sağlık sorunları riski taşırlar. Genellikle akranlarına göre daha yavaştırlar. Hem çocuklarda hem de erişkinlerde duygusal, sosyal güçlükler ve davranış sorunları oluşturabilir.”

YÜZME VE BİSİKLET MOTOR BECERİLERİ GELİŞTİRİR

GKB için tanı kriterlerini karşılayan çocukların genellikle tedaviye gereksinim duyduğunu belirten Doç. Dr. Kılıç, şu bilgileri verdi: “Tedavi, günlük yaşam aktiviteleri (kişisel bakım, akademik/okul, eğlence ve diğer günlük fiziksel aktivite) üzerindeki etkiyi artırmaya yönelik uzun vadeli eğitim programı, fizik tedavi, mesleki ve sosyal beceri eğitimidir. Fiziksel egzersiz, yüzme, bisiklete binme gibi kişisel aktiviteler motor becerileri geliştirir. Günlük egzersiz planları hem beden ve beyini birlikte çalışacak şekilde programlama, hem de obezite riskinizi azaltmak için önemlidir. Okul başarılarını ve mesleki becerileri arttırmak için mesleki terapi eğitimleri yararlıdır. Doğru eğitim ve öğretim, normal yaşam standartlarını sağlamaya yardımcıdır.”