Ecza marketlere 2.5 milyon TL ödenecek

Türk Eczacıları Birliği (TEB) Genel Sekreteri Eczacı Özgür Özel, 2009 yılının 11 ayında gerçekleşen rakamlara göre, Türkiye toplam ilaç pazarı 13 bin 466 TL, OTC (tezgahüstü) olarak nitelendirilebilen ilaçların pazardan aldığı payın ise yüzde 18'lik bir oranla 2 bin 453 TL olduğunu bildirerek, "Amerikan modeli esas alınırsa, bu tedavi gruplarına giren 2 bin 224 kalem ilacın marketlerde serbestçe satılması söz konusu olacak" diye konuştu.

Deterjan ve ekmekle birlikte ilaç parası

Özel, ilaçların bir kısmının (tezgâh üstü ilaçların) marketlerden satılmaya başlamasının, kamunun ilaç giderlerini azaltmaya yönelik bir önlem olduğunu belirterek, "Markette satılacak ilacı hasta cebinden ödeyecek. Kasada aldığı deterjanla ve ekmekle birlikte, bir de ilaç parası verip çıkacak. Amerika'da sistem bu şekilde işliyor" dedi.

Özel, yapılan bir araştırmaya göre, ABD'de yaşlıların yüzde 35'inin ilaç almak için yemeğe ayırdıkları bütçeden kısmak zorunda kaldıklarını da belirterek, "Bu sistem uygulanmaya başlanırsa önceden SGK'nın ödediği yıllık 2.5 milyon TL hastaların cebinden çıkmaya başlayacak" şeklinde konuştu.

Ecza market uygulaması cepten ilaç harcamasını artırır

Özel, ecza market uygulamasının reklam sektörünün iştahını kabartan büyük bir pasta olduğunu belirterek, şu açıklamalarda bulundu:

"Biz ilaçta reklama karşıyız, çünkü reklam hastalık tedavisi mantığından uzaklaşmak ve hastalıklara ilaç değil, ilaçlara hastalık yaratmak mantığı üzerine kuruludur. Reçetesiz ilaçların eczane dışına çıkması ve ilaçların marketlerde satılmaya başlanması genel olarak sadece ilaç şirketlerinin yararınadır. Çünkü ilaç tüketimini büyük oranda artırır. Aynı zamanda kısa vadede cepten ilaç harcamasını artırıcı bir etki yapar. Çünkü birincisi, markette satılan ilacın fiyatı yükselir. İkincisi, bu tip ilaçlar geri ödeme listesinden çıkartılır. Yani sosyal sigortanın dışına çıkar. Ama uzun vadede kamu harcamalarını artırır. Çünkü bu sefer de bu aşırı ve bilinçsiz ilaç kullanımından kaynaklı sağlık sorunları ile karşı karşıya kalınmaya başlanır."

Özel, bu sistemin ABD'de sadece 19 eyalette mevcut olduğunu belirterek, reçetesiz ilacın tek başlarına bir sağlık zararı olmadığını ancak aşırı ve bilinçsiz kullanıldığında her ilaç gibi zehir olduğunu ve başka ilaçlarla, besinlerle, içeceklerle etkileşime girdiğinde ise sağlık zararlarına yol açabileceğini söyledi. Özel, ABD'de ölümlerin çok önemli bir kısmının ilaç zehirlenmesinden kaynaklandığını ve 2002'de ABD'de 13 bin acil servis başvurusunda parasetamolün bilinçsiz olarak aşırı dozda kullanılmasıyla 100 ölüm gerçekleştiğini kaydetti.

Özel, 2006'da ABD'de kişi başına yapılan ilaç harcamasının yıllık 843 doların sadece 255 dolarının kamu tarafından karşılandığını belirterek, Türkiye'nin yıllık kişi başına ilaç harcamasının ise 2009 yılı için ortalama 185 dolar olmasının beklendiğini bildirdi. Özel, FDA'in (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) web sitesinde, OTC ile ilgili 2009 yılında dokuz farklı ihtar yapıldığının da altını çizerek, "Örneğin bunlardan bir tanesi, ibuprofen etken maddesini içeren ağrı kesiciler OTC olarak sınıflandırılmasına rağmen, ibuprofenin topikal formunun marketlerde satılmaya başlanması. Çünkü bu etken maddenin bu formda sağlık açısından ne tür etkiler / zararlar yaratacağı bilinmiyor. Ancak marketlerden satışı denetlemek çok zor olduğundan, FDA bu olayı fark edene kadar, ilaç çoktan dağılmış ve kullanılmış oluyor" değerlendirmelerinde bulundu.