Facebook duygusal davranışı etkiliyor

Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Haluk Birsen'in, 400 kişi üzerinde yaptığı ve ''Duygular Facebook iletişimimizi nasıl etkiliyor?'' sorusuna cevap aranan ankette, Facebook'ta geçirilen zamanın duygusal davranışı etkilediği tespit edildi.

Yrd. Doç. Dr. Birsen, internetin insan hayatında çok büyük bir yer kaplanığını belirterek, Facebook'un da internette özel bir yer aldığını kaydetti.

Facebook'un ciddi bir iletişim kanalına dönüştüğünü ifade eden Yrd. Doç. Dr. Birsen, şöyle konuştu:

''Böylece bunun üzerinden kurduğumuz ilişkiler de iletişimde yeniden biçimlenmeye başladı. Sosyal ağ siteleri, günlük hayatımız içinde var olan ilişkilerimizi sürekli açık bir kanala dönüştürerek düzenli bir iletişim olanağı sağlıyor. Karşımdaki kişiye yüz yüze seslenmesem bile onun ne yaptığı, nereye gittiği, ne yeyip, içtiği hakkında bilgi sahibi olabiliyorum. Bu da yeni bir iletişim düzeni ve alışkanlıkları ortaya çıkartıyor.''

400 kişi üzerinde inceleme

Yrd. Doç. Dr. Birsen, bunun üzerine ''duygular Facebook iletişimimizi nasıl etkiliyor?'' adlı bir araştırma yaptığını anlatarak, şöyle devam etti:

''Facebook üzerinden duygularımızla ne kadar hareket ediyoruz ve bu iletişime ne kadar yön veriyoruz? sorusu ortaya çıktı. Bunu yaparken bir takım yargılar belirdi. Kadın ya da erkek olmak duygusal davranmak üzerine bir etken midir? Merak bizi ne kadar yönlendiriyor? Bu iletişim ağını ne kadar sıklıkla kullandığımız önemli mi? Meşguliyetimiz etkili midir? gibi sorular belirdi. Yaptığımız çalışmada kar topu yöntemini seçtik. Anketi, kendi Facebook hesabımdaki arkadaşlarıma, onlar da kendi listesindeki arkadaşlarına gönderdi. İnternet üzerinden cevaplar geldi. Gelen ankette sağlıklı veri elde ettiğimiz ilk 400 kişi üzerinde inceleme yaptık. Ankete katılanların yüzde 41'i kadın, yüzde 59'u erkekti. Ankete katılanların yüzde 80'i 25-45 yaş arasında bir gruptu.''

Ankete katılanların büyük çoğunluğunun üniversite öğrencisi ve meslek sahibi olduğunu kaydeden Yrd. Doç. Dr. Birsen, ''Ankete katılanların yüzde 13'ü kamu sektörde, yüzde 39'u özel sektörde çalışıyordu, yüzde 10'u kendi işini yapıyordu, yüzde 28'i öğrenciydi, yüzde 10'u da öğretim üyesiydi. Katılımcıların yüzde 75'i de 6-10 yıldır internet kullanıyordu. Ankete katılanlardan 241'i her gün internet kullandığını, 74'ü haftada 1-2 kere, 21'i ayda bir kere, 64'ü de duruma bağlı internet kullandığını söyledi'' dedi.

''Kıskandığımız kişilerin sayfalarını kontrol ediyoruz''

Yrd. Doç. Dr. Birsen, ankete katılanlara ''Hiç sevmediğiniz insanların sayfasına bakar mısınız?'' yargı cümlesini ilettiklerini ifade ederek, şunları bildirdi:

''Ankete cevap veren 164 kadının 70'i 'evet bakarım', 75'i 'hayır bakmam' derken, 19'u 'kararsızım' dedi. 236 erkek katılanın 135'i 'hayır bakmam' derken, 63'ü 'evet bakarım', 38'i de 'kararsızım' cevabını verdi. İnsanların, hiç sevmediği insanların sayfasına bakma gibi bir eğilimin olduğunu tespit ettik. Katılımcılara 'eski kız ya da erkek arkadaşınızın sayfasına bakıyor musunuz?' sorusunu ilettik. Buna baktığımızdan öğrencilerde ve özel sektör çalışanlarında bu eğilimin daha fazla olduğunu belirledik. Çoğu baktığını söyledi. İnsanlar, eski ve kopuk ilişkileri kontrol etmekten geri durmuyor. Evlilere de 'eşinizin sayfasını kontrol eder misiniz?' diye sorduk. Düzenli ilişkisi olanların 'hayır' eğiliminde olduğunu tespit ettik. 'Eski kız ya da erkek arkadaşınızı, Facebook'ta ekler misiniz?' diye sorduk. Kadınların büyük bir bölümü 'eklememe' yönünde eğilimleri olduğunu bildirdi. Erkeklerin 115'i 'hayır', 78'i 'evet', 43'ü de 'kararsızım' dedi. 'Arkadaş listenizde olmasa bile kıskandığınız, nefret ettiğiniz kişilerin sayfalarını kontrol eder misiniz?' diye sorduk. Her gün kullananların 118'i 'evet ederim', 84'ü 'hayır etmem', 39'u 'kararsızım' diye cevap verdi.''

''Facebook'ta geçirilen zaman duygusal davranışı etkiliyor''

Yrd. Doç. Dr. Birsen, Facebook'un, insanlara doğrudan bir iletişim ağı açtığından kişilerin sürekli olarak birini eklediğine işaret etti.

İnsanların Facebook'un iletişimi kolaylaştırdığını düşündüğünü vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Birsen, şunları ifade etti:

''Kadın veya erkek olmak duygusal davranış göstermek için bir gerekçe değil. Kadın da erkek de duygusal davranabilir. Facebook'ta geçirilen zaman duygusal davranışı etkiliyor. Her gün Facebook kullananlarda duygusallığın davranışlarını yönledirdiğini görüyoruz. Eski kız ya da erkek arkadaşımızı merak edip onun sayfasını inceliyoruz. Erkekler, eski kız arkadaşlarını arkadaş olarak ekliyor. Sevmediğimiz ya da merak ettiğimiz kişilerin arkadaş listesini ve fotoğraflarını inceliyoruz. Facebook'ta ne kadar çok zaman harcanırsa, duygusal motivasyonlar insanı yönlediriyor.''