Hava kirliliğine dikkat

Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ünlü, hava kirliliğinde uluslararası standartların üzerine çıkılması halinde astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve kroner bronşit nedenli ölümlerin sıklığında artış yaşanabileceğini söyledi. Hava kirliliğinde belirlenmiş birtakım uluslararası standartların olduğunu belirten Prof. Dr. Ünlü, şöyle konuştu:

''Bu değerlerin üzerine çıkıldığı zaman, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı gibi rahatsızlığı bulunanlar ve kronorer kalp hastalarında hastaneye başvurma oranlarında bir artış yaşanır. Bu artış aynı zamanda hastanede yatma sürelerinde de kendini gösterebilir. Bu tip hastalıkların alevlenmesine bağlı olarak ölüm oranlarını da artış yaşanmasının da beklenen bir sonuç olarak yorumlanabilecek. Hava kirliliğinde uyarı değerlerinin aşılmasının sonucunda hem çocuklarda hem de erişkinlerde solunum yolu enfeksiyonlarını görülme sıklığında ciddi artışlar yaşanabilir. Bu hastalıklar içinde en sıklıkla görülen KOAH olur.''

Kronik obstrüktif akciğer hastalığının hava kirliliği olan yerleşim yerlerinde daha çok görüldüğünü belirten Prof. Dr. Ünlü, KOAH'da kükürt dioksit ve partiküllerin neden olduğu kirliliğin daha önemli olduğunun altını çizerek, şöyle devam etti:

''Türkiye İstatistik Kurumunun son açıkladığı verilere göre, bazı kentlerimizdeki kükürtdioksit ortalamalarında Bolu, Edirne, Bitlis, Nevşehir ve Yozgat ile partiküler madde ortalamalarında ise Düzce, Bolu, Çorum, Kütahya ve Denizli öndedir. Bu illerde KOAH vakalarında yüksek sayılara ulaşılabilme olasılığı vardır.''
 

Hava kirliliğine çare

Hava kirliliği sorunu üzerinde toplumun tüm kesimlerinin ciddiyetle durması ve yurttaşlar üzerinde etkilerinin oluşmadan önce gerekli önlemlerin alınmasının şart olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Ünlü, yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

''Alınacak önlemler kesinlikle hem devlet hem de yurttaşlar tarafından alındığı takdirde etkili olabilirler. Örneğin, doğal gaza geçiş konusunda yurttaşlar teşvik edilmelidir. Bunun dışında mutlaka ama mutlaka evleri ısıtmak için yüksek kalorili kömürler kullanılmalı ve her yıl evlerin bacaları temizlenmelidir. Yerel yönetimlere de burada görevler düşüyor ki bunların başında kesinlikle kaçak kömür satışını engellemeleri gelmektedir. Kaloriferleri yakan kişilerin gerekli kurslara katılmaları sağlanmalıdır. Yasa ile de zorunlu hale getirilen merkezi ısıtma sistemleri özendirilmelidir. Ancak bu şekilde hava kirliliğinin önüne geçebiliriz.''
 

Her hastalanan ölmez

Prof. Dr. Ünlü, hava kirliliğinin KOAH, astım, kronik bronşit nedenli ölümlerin sıklığında artış yaşanmasına neden olduğunun tıp çevrelerince bilindiğini vurgulayarak, ''Hava kirliği solunum hastalarında, hastalığın ilk etapta kontrolden çıkmasına, ikincil olarak ise ölüme neden olabiliyor. Ama bu her alevlenen hastanın öleceği anlamına gelmiyor'' dedi. Hava kirliliğine bağlı ölümlerde artış olduğunun uluslararası araştırmalarla ortaya konulduğunu belirten Prof. Dr. Ünlü, şöyle devam etti:

''İngiltere'de yapılan bir araştırmada, hava kirliliğin yoğun olduğu dönemlerdeki oranlara bakıyorlar. Sonrasında hava kirliliğinin kontrol altına alındığı dönemlere bakılıyor. Sonuçta da hava kirliliğinin olduğu dönemde ölümlerin bariz bir biçim de arttığı görülüyor.''

Özellikle solunum rahatsızlığı olanları uyaran Prof. Dr. Ünlü, ''Bu tip rahatsızlığı olan kişilerin hava kirliliğinin yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmaması, ev veya iş yerlerinin kapı ve pencerelerini mümkün olduğu kadar kapalı tutması bu tip alınabilecek önlemler arasındadır'' diye konuştu.