Hububat müdahale alım fiyatı açıklandı

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürlüğünde düzenlediği basın toplantısında, hububat alım fiyatlarını açıkladı. Eker, alım fiyatı dışında ayrıca ton başına 115 liralık prim ve destek sağlanacağını, toplam ödemenin temmuz ve ağustos ayları için ton başına 720 lirayı bulacağını, buğdayda protein oranı arttıkça müdahale alım fiyatının da yüzde 1-3 artacağını kaydetti.

Mehdi Eker, TMO'ya yönelen ürünün tamamının satın alınacağını, hazırlıklarını tamamladıklarını bildirdi. Satış fiyatlarını da belirlediklerini ifade eden Eker, satışlara 1 Kasım'da başlanacağını ve satış fiyatının 1 Kasım'dan itibaren ton başına 720 lira, 1 Aralık 2011'den itibaren ise ton başına 725 lira olacağını bildirdi.

'Dünya buğday üretimi geçen yıl 650 milyon tona düştü'

Dünya buğday üretiminin geçen yıl 650 milyon tona düştüğünü, dünya üretiminde ortaya çıkan bu düşüşe paralel olarak buğday fiyatlarında anormal dalgalanmaların meydana geldiğini anlatan Eker, buğdayın ton fiyatı 1 Haziran 2010 tarihinde 191 dolar iken Şubat 2011'de bu rakamın yaklaşık 390 dolara çıktığına dikkati çekti.

Eker, Türkiye'de ise TMO'nun zamanında aldığı tedbirler ve uyguladığı politikaların sonucu olarak fiyat artışının yüzde 30'ları aşmadığını söyledi. Eker, bugün itibariyle dünyadaki bütün olumsuz gelişmelere rağmen Türkiye'deki fiyat değişikliğinin yüzde 10 seviyelerinde gerçekleştiğini belirtti.

2011 yılında dünya buğday üretiminin bir önceki yıla göre 16 milyon ton artışla 666 milyon ton seviyelerine ulaşmasının ve fiyatların da daha makul seviyelerde gerçekleşmesinin beklendiğini anlatan Eker, Türkiye'de de 2011 yılında sertifikalı tohum desteklemelerinin, makine kullanımı ve gübre gibi diğer girdilerin kullanımıyla ve özellikle nisan, mayıs ve haziran aylarında alınan yağışların da etkisiyle verimde geçen yıla göre önemli bir artış gerçekleşeceğini bildirdi. Eker, verimdeki bu artışa bağlı olarak 2010 yılında 19,6 milyon ton olan buğday üretiminin 2011 yılında 21 milyon tonun üzerinde olacağını kaydetti.

'Piyasaları izledik'

Geçen yıl müdahale alım ve satış fiyatlarıyla uygulanacak politikaları 2 Haziran'da açıkladıklarını hatırlatan Eker, bu yıl ise dünyadaki gelişmeler ve iklimsel koşulların etkisiyle hasadın geç başlaması nedeniyle piyasaları izlediklerini, üreticinin aleyhine bir durumun meydana gelmemesi için müdahale etmediklerini dile getirdi. Üreticinin mağdur olmaması açısından TMO'nun mayıs ayı sonu itibariyle hasat başlayan yerlerden başlamak üzere ''emanet alım'' şeklinde bir uygulamaya gittiğini ve üreticinin ürününü emaneten aldıklarını anlatan Eker, 300 bin tonun üzerinde bir emanet alım gerçekleştirdiklerini bildirdi. Bu alımın aynı zamanda bir taahütname anlamına geldiğini ifade eden Eker, Ofis olarak üreticiye ''sizin ürününüzü biz alacağız endişe etmeyin'' dediklerini söyledi.

Bugün itibariyle Türkiye genelinde arpa hasadının yüzde 68, buğday hasadının ise yüzde 54 oranında tamamlandığını belirten Eker, şunları kaydetti: ''Halen piyasalarda ekmeklik buğday gerek kalite gerekse bölgelerine göre değişmekle birlikte ton başına en az 500 liradan başlayan, arpa ise en az 410 liradan başlayan fiyatlarla alınıp satılmaktadır. Bugün geldiğimiz noktada müdahale fiyatlarının ve politikalarının açıklanması için gerekli piyasa koşulları oluşmuş bulunmaktadır. Her yıl alımlarda uyguladığımız fiziksel analiz yönteminin yanı sıra bu yıl ilk kez AB alım kriterlerine de uygun olan kimyasal analiz yöntemi uygulanacaktır. Bu amaçla TMO 8,2 milyon avro ödenmek suretiyle 300 adet kimyasal analiz cihazı satın alınarak ülke genelindeki tüm alım noktalarına dağıtılmıştır. Bu suretle, fiyatlandırmada insan faktörü minimum seviyeye indirilerek alım hızı artırılacak, fiziksel analiz yanında kimyasal analize göre fiyatlandırma ve depolama yapılacak, alım dönemi sonunda satışlar başladığında tüccar ve sanayicinin, istediği protein oranında ürün bulabilmesi sağlanacak.''

Buğday daha önce sadece fiziki incelemeyle alındığı için farklı kalitelerdeki buğdayların bir araya konulup aynı yerde depolandığını, ürün almak için gelen sanayicinin istediği kalitedeki ürünü ayırmasının mümkün olmadığını anlatan Eker, yeni dönemde artık kimyasal analiz yöntemiyle ürünlerin protein oranına göre ayrı ayrı depolanacağını ve sanayicinin de istediği protein miktarına haiz ürünü alabileceğini kaydetti.

'Her kalitedeki ürün alınmayacak'

Protein oranı yüzde 12'nin üzerinde olan buğdaya önceki yıllara göre yüzde 1-3 arasında ilave fiyat da vereceklerini açıklayan Eker, bu uygulamanın kaliteli üretimi teşvik açısından çok önemli olduğunu belirtti ve ''Yani her kalitedeki ürün aynı fiyatla alınmayacak artık'' diye konuştu. Eker, müdahale alım fiyatı olarak, 2011'de protein oranı yüzde 11,5-12 olan Anadolu kırmızısı sert ekmeklik buğday için ton başına temmuz ve ağustos aylarında 605 lira, eylülde 610, ekimde 615 lira, kasımda 620 lira ödeneceğini bildirdi. Mehdi Eker, alım fiyatı dışında ayrıca ton başına 115 liralık prim ve destek sağlanacağını, toplam ödemenin temmuz ve ağustos ayları için ton başına 720 lirayı bulacağını kaydetti.

Bakan Eker, müdahale alım fiyatının önceki yıllarda olduğu gibi kademeli olarak uygulanacağını, Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı üreticilerden, belgelerindeki miktarın tamamının satın alınacağını bildirdi. Üreticilerden ürün satın aldığını belgeleyen tüccar ve sanayiciden, 1 Kasım'dan itibaren asgari 80 ton olmak kaydıyla alım yapılacağını belirten Eker, ürün bedellerinin 1 ay içinde üretici banka hesaplarına aktarılacağını ancak ürününü anlaşmalı bankalardan alınacak ürün kartı ile teslim eden üreticilere 1 ay yerine 15 gün içinde ödeme yapılacağını ifade etti.

Eker, bu uygulama için TMO'nun 12 banka ve finans kuruluşu ile anlaşma yaptığını da kaydetti. Ürününü emanete bırakarak Makbuz Senedi alan üreticilere talepleri halinde ürün bedelinin yüzde 30'u oranında avans ödeneceğini de dile getiren Eker, Makbuz Senedine Dayalı Kredi Sistemi içinde; talep eden üretici, sanayici ve tüccarlara, anlaşmalı bankalarca kredi kullanım imkanı sağlanacağını bildirdi. Eker, ürününü emanete bırakıp bilahare geri çeken üreticilerden depo kira ücreti alınmayacağını da ifade etti.