İnsan Hakları Mücadelesinde Halit Çelenk

Kavaklıdere'de bulunan Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi'nde 11 Aralık Pazar günü saat 13.30'da gerçekleşecek etkinlikte kurumlar adına; Bülent Tanık (Çankaya Belediye Başkanı), Işık Kansu (Cumhuriyet Gazetesi yazarı), Av. Hasan Aydın Tansu (Türk Hukuk Kurumu Y.K. Üyesi), Nevzat Helvacı (Türkiye İnsan Hakları Kurumu Vakfı) ve Erdal Atıcı (Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı Başkanı) açış konuşmaları yapacaklar.

Halit Çelenk'in kızları; Ferda Çelenk Özyurda ve Serpil Çelenk Güvenç'in hazırladığı sinevizyon gösteriminden sonra açık oturuma geçilecek.

Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı Başkanı Erdal Atıcı’nın yöneteceği açık oturumun konuşmacıları: Rona Aybay (Eski Bosna Hersek İnsan Hak. Mahkemesi Yargıcı), İlhan Taşçı (Gazeteci – Yazar), Vahap Erdoğdu (Araştırmacı – Yazar), Erşen Sansal (Hukukçu) ve Ömer Faruk Eminağaoğlu(Yargı Sen Genel Başkanı)

Devrimci Avukat Halit Çelenk

Geçen mayıs ayında Denizlerle aynı gün sonsuzluğa uğurladığımız Halit Çelenk, 1922 yılında Antakya’da doğdu ve Antakya lisesinde öğrenim gördü. 1940’da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kaydolan Halit Çelenk ve hayat arkadaşı Şekibe Çelenk 1944’de fakülteden mezun oldular.  Samsun’da 13 yıl kadar avukatlık yapan ve 1960 yılında Ankara’ya yerleşen Çelenk çifti, 1962 yılında TİP’e  (Türkiye İşçi Partisi) üye oldular.

Halit Çelenk Türkiye İşçi Partisi Ankara il yönetiminde sekreter ve genel yönetim kurulunda üye olarak görev yaptı.

Halit Çelenk, 1963 yılında İlerici Avukatlar Derneği’nin kurucu ve yöneticiliğinde bulundu.

1965 yılında Devrimci Avukatlar Derneği’nin de  kuruluşu ve yönetiminde bulunan Çelenk, 1976’da yüze yakın meslekdaşı ile birlikte Çağdaş Hukukçular Derneğini kurdu ve genel başkanlığa seçildi.

Halit Çelenk, 1965 yılında Fakir Baykurt’un başkanlığında kurulan Türkiye Öğretmenler Sendikası’nın (TÖS) ve daha sonra kurulan Tüm Eğitim ve Öğretim Emekçileri Birleşme ve Dayanışma Derneği’nin (TÖB-DER) hukuk danışmanlığını yaptı. 1968 yılında Türk Hukuk Kurumu’nun ikinci başkanlığı görevinde bulundu. Aziz Nesin’in öncülüğünü yaptığı Demokrasi Kurultayında da görev aldı.

İnsan Hakları Derneği, İnsan Hakları Vakfı, Türkiye İnsan Hakları Kurumu (TİHAK) kurucuları arasında yer alan Çelenk, 12 Mart ve 12 Eylül dönemlerinde, Dev-Genç, THKO, TİP, TKP, TSİP, Dev-Yol, Commer Davası,  15-16 Haziran davası, DİSK, Barış, Türkiye Yazarlar Sendikası, Halkevleri Köy-Koop gibi toplu davalarda savunmanlığı görevinde bulundu ve yine aralarında “Sol”, “Bilim ve Sosyalizm” yayınevlerinin de bulunduğu sol yayın kuruluşlarınca basılan Marksist klasiklerin yargılandığı davaların avukatlığını üstlendi.

Barış davasında ve 1982 yılında Aziz Nesin’in öncülüğünü yaptığı “Aydınlar Dilekçesi” davasında sanık olarak yargılanan ve beraat eden ve yine ABECE Dergisinde “Hukuk Açısından Demokrasi” başlığı altında yazdığı bir yazıdan ötürü hakkında komünizm propagandası yapmak savıyla hakkında dava açılan ve beraat eden Halit Çelenk, Nazım Hikmet’in kız kardeşi Samiye Yaltırım tarafından kurulan Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı’nın yönetim kurulunda görev aldı. Nazım Hikmet’e yapılan hakaret davalarında müdahil olarak Samiye Yaltırım’ın avukatlığını üstlendi.

Çelenk, başta Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan olmak üzere Taylan Özgür, Mahir Çayan, Gün Zileli, Melih Pekdemir, Kemal Türkler, Aziz Nesin, Mahmut Dikerdem, İlhan Selçuk, Oktay Akbal, Dr. Erdal Atabek, Vedat Türkali, Mihri Belli, Uğur Mumcu, Remzi İnanç, Mümtaz Soysal, Bahri Savcı, Adalet Ağaoğlu, Işık Kansu, Muzaffer İlhan Erdost, Süleyman Ege, Melike Demirağ, Sadun Aren, Abdullah Baştürk, Vahap Erdoğdu, Seyhan Erdoğdu, Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Asım Bezirci, Arif Damar, Öner Yağcı, M. Emin Değer’in de aralarında bulunduğu önemli isimlerin savunmanı oldu.

Halit Çelenk’in, “141-142 Üzerine”, “Hukuk Yazıları”,  "İdam Gecesi Anıları", "THKO Davası”, "Umut Hangi Dağın Ardında?", “12 Eylül ve Hukuk”,  “Demokrasi Masalı”, “Türkiye İşçi Partisinde İç Demokrasi”, “Hukuk Açısından TÖB-DER Davası”, "Hukuksuz Demokrasi", "Barış Savaşçıları", "Beş Kapı-Beş Kilit", “Yenilmeyenlerin Tanığı” adlı kitaplarının yanı sıra,  “Devlet Güvenlik Mahkemeleri Niçin Kaldırılmalıdır?", “Hukuk”, “Hazırlık Soruşturmasında Savunma Hakkı”,”Toplantı ve Yürüyüşler”, “Bildiri Yayınlama” gibi broşürleri bulunmaktadır. Cumhuriyet, Akşam, Yeni Ortam gazeteleri, Yeni Ülke Dergisi, ABECE, Aydınlık Sosyalist Dergi, Çağımızda Hukuk ve Toplum, TÖS ve Töb-Der gazeteleri gib yayın organlarında yazı ve incelemeleri yayınlanmıştır. Hakkında, aralarında Rona Aybay ve Ümit Altaş tarafından hazırlanan “Yaşamda ve Yargıda Devrimci Duruş” başlıklı kitabın da bulunduğu pek çok yazı ve kitap vardır.

www.koyenstitulerivakfi.org.tr