İsrail-Filistin doğrudan müzakerelerinin başlaması

Barack Obama'nın terörle mücadele danışmanı John Brennan, ''Tarafların, sonuçta kalıcı bir barışın koşulları üzerinde anlaşmaya varabilme ihtimali konusunda çok umutluyuz. Bu sürece müzakerelerin başarıya ulaşabileceği duygusuyla giriyoruz'' ifadesini kullandı. Uzmanlar, İsrail-Filistin anlaşmazlığının çözümünü hedeflerinin başına yerleştiren Obama için bunun diplomatik bir başarı olduğu görüşünde birleşirken, İran'a yönelik BM Güvenlik Konseyi'nden yeni yaptırım kararı çıkması, Moskova ile uzlaşma, Asya'da daha güçlü bir varlık, İslam dünyası ve nükleer silahların yayılmasına karşı girişimleriyle Obama'nın bu diplomasi atağının, kendisine Nobel barış ödülünü getirdiğine dikkati çekiyor ve İsrail-Filistin konusunda bir başarının da, bu girişimlere önemli ölçüde saygınlık kazandıracağını düşünüyor.

Tarafların doğrudan müzakerelere yakında başlayacağının ortaya çıkmasıyla Kudüs'ün statüsü, mülteciler sorunu ve gelecek Filistin devletinin sınırlarının ne olacağı yeniden gündeme gelirken, Brennan hala çözülmesi gereken bir çok sorun bulunduğunu kabul ediyor.

Geçmişe şöyle bir göz atmanın, bu meselede hedef belirlemenin de tehlikelerini ortaya koyduğunu söyleyen Brenan, Obama'dan önceki ABD Başkanı George Bush döneminde, 2003 yılında ortaya koyulan barış planı ve ''yol haritası''nın, 2005'te bir Filistin devletinin kurulmasını öngördüğünü hatırlatıyor.

Brennan yakın geçmişteki müzakerelerin bölgedeki şiddet olaylarının insafına kaldığını gösterdiğini de söylüyor ve ''Eylem grupları ya da aşırı uçtaki örgütlerin eylem ve sözleri ne olursa olsun tarafları masada tutmayı ummaktan başka çare yok'' ifadesini kullanıyor.

Washington'daki Brookings Enstitüsünde siyaset bilim uzmanı Thomas Mann da, ''Doğrudan müzakerelerin yeniden başlamasıyla ilgili değerlendirme yapmak için çok erken. Bu küçük bir adım, ama inanılmaz zor olan bir sorunu çözmek için atılmış bir adım'' diyor. Harvard Üniversitesi profesörlerinden Stephen Walt da, Foreign Policy dergisinde, ''tarafların aşırı farklı tutumları ve Obama'nın İsrail hükümetinin taviz vermesi için gerçekten baskı yapmaktaki isteksizliği göz önüne alınırsa, doğrudan müzakereler ölgün bir ışıktan başka birşey değil'' yorumunda bulunuyor. Walt, ''Gözlemcilerin Amerikan politikasının değiştiğine ikna olabilmesi için gereken tek şey elle tutulur sonuçlar almaktır. Sonuçsuz kalacak yeni bir tur müzakere, ABD'nin bu konudaki iktidarsızlığına olan inancı güçlendirmekten başka bir işe yaramaz'' görüşünü dile getiriyor.