Kelimelerin gücü adına!

Banu ve Onur Ertuğrul, kelimelere ve birbirine sevdâlı iki kişi. Kendilerini böyle tanımlıyorlar. Öğretmen, yazar, çevirmen filan değiller. Dilbilimci hiç değiller. İkisi de reklam kökenli. Banu tasarım, Onur strateji odaklı çalışıyor. Biri 35, diğeri 34 yaşında. Banu’nun en az yüzünden eksik olmayan gülüşü kadar güzel gözleri var; biri yosun diğeri kahve. “Ben asosyaldim, Banu beni biraz açtı” diyen Onur’un da insana huzur veren sakinliği ve ciddi bir fotoğraf çektirme ‘fobi’si.

Emoji çağı

Bu güzel insanlar, yılın ilk günü Twitter, Instagram ve Facebook üzerinden bir projeye başladılar: Lûgat365. “Bazı kelimeler çok güzel” sloganıyla her güne bir ‘güzel kelime’ paylaşmak için yola çıktılar. Oxford Sözlükleri’nin her sene seçtiği ‘Yılın Kelimesi’ tercihini bir kelimeden değil de emoji’den (akıllı telefonlardaki duygu ifadesi) yana kullandığı bir dönemde, “globalleşen dünyanın yeniden hiyerogliflere dönüşünün arifesinde” bir suni teneffüstü onlarınkisi. Kelimeler hikâyeleri, geçmişleri, ezgileri, anlam derinlikleri ve tüm güzellikleriyle yitip giderken, bir emoji bir aşkın bitip yenisinin başladığını anlatmaya “kâfi” gelirken, birer reklamcı olarak kelimeleri müşteri edinip, onları birer arzu nesnesi hâline dönüştürme çabasına giriştiler. Başardılar da… Şimdilerde özellikle üniversite öğrencileri ve plaza çalışanlarının günlük konuşma dilinde “gıybet”ler, “kalendermeşrep”lerin kol gezdiği ‘anlamlandırılamayan bir zenginleşme’ var.

Acıyı tarifleyen kelimeler

Onur ve Banu, proje başlamadan üç aylık hummalı bir çalışma yürütüp, kitaplara ve kelimelerin arasına gömüldüler. Yıl başında paylaşımları başladı. Bazı gün “hissikablelvuku”, “nâmütenâhî”, “safderun” veya “şikemperver” gibi günlük hayatta kullanımdan kalkan bir kelimeyi, bazı gün “vefâ”, “vuslat”, “aşk” veya “vicdan” gibi “yalnızlaşmanın kutsallaştırıldığı” günümüzde mânâları unutulmuş kelimeleri paylaştılar. Bir kelime, anlamları ve bir alıntı… Proje bombalar, cinayetler, kıyımlar, sokağa çıkma yasakları, zorunlu göçler derken, her sabah başka bir vicdansızlığa uyandığımız acılarla dolu 2015 yılına “tevâfuk” ettiği için, acıyı tarifleyen ne çok kelimemiz olduğunu da öğrendiler, öğrendik.

En güzel yılbaşı hediyesi

Sonra bu güzel kelimeler çanta oldu, poster oldu, defter oldu, bardak oldu, taş bardak altlığı oldu, magnet oldu. En sonunda da kitap oldu! Bu hafta Can Yayınları’ndan çıkan ‘Lûgat365/ bazı kelimeler çok güzel’ kitabı, bütün bir yılın güzel kelimelerinin derlendiği bir bütün. Kelimelere sevdalı herkese verilebilecek en güzel yılbaşı hediyesi belki de.

134 bin takipçi

Lûgat365 projesi, 365 günün sonunda, yani 1 Ocak'ta bitecek. Sadece Twitter’da, 2016’nın gelişini “ümitvâr” duygularla beklerken, Lûgat365’in biteceği için de üzülen 134 bin kişi var. Bu kadar ‘tutmuş’ bir proje bitirilir mi, diye soruyor olmalısınız. Biz de sorduk, Onur yanıtladı: “Çok tuttu diye sündürülen projelerden olmasın diye, bu sözle çıkmıştık yola. Sözümüzde duracağız.”

Fakat ağustosta açtıkları ve maaile idare ettikleri Galata’daki minik dükkânları yaşayacak. Dükkânın yerini bulmak çok kolay olmasa da, müdavimleri hayli fazla. Dükkâna varmak için: Kendinizi Galata’daki Yüksek Kaldırım Caddesi’nden aşağı salın, solunuzda kalacak tarihi çeşmeden sola kıvrılın, oradan da ilk sola, Lûgat365 hemen ileride sağda. Komşusu Okay Temiz Ritim Atölyesi'nin rengârenk duvarlarına bakıyor.

EN ÇOK SATANLAR

En çok satan kelimeler: “Hissikablelvuku”, “hemdem”, “eyvallah”, “gıybet”, “nâmütenâhî”, “şikemperver”, “kalendermeşrep”, “tahayyül” ve “ümitvâr”.

Fotoğraf: CAN EROK