Meclis'in üstünde bir güç yoktur

97 yıl önce bugün 23 Nisan 1920’de Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu. Bir bölümü işgal altındaki İstanbul’dan Ankara’ya gelebilmeyi başarmış “Meclisi Mebusan” üyeleri, bir bölümü ise Anadolu kentlerinde olağanüstü koşullarda seçilenlerden oluşan 115 milletvekili ile Türkiye Büyük Millet Meclisi ilk toplantısını yaptı. Erzurum ve Sivas kongrelerinde ön hazırlıkları tamamlanan TBMM, ulusal egemenlik hedefinde yeni bir devletin kuruluşunun temelini attı. Hareketin önderi Mustafa Kemal, Meclis kürsüsünden yaptığı konuşmada “Artık yüce Meclis’in üzerinde bir güç yoktur” dedi. Böylece yıkılan, yaşam gücünü çoktan tüketmiş bir imparatorluğun işgal altındaki anayurdunda bağımsız ve egemen bir devlet doğuyordu. İmparatorluğun başkenti İstanbul’la bağlar tümüyle koparılıyor ve egemenlik ve iktidar padişahta temsil edilen “meşruti monarşiden” halkın temsilcilerinin eline geçiyordu. İşgalci güçleri Anadolu ve Trakya topraklarından kovmak ve “misakı milli”de tanımlanan sınırlar içinde bağımsız ve özgür bir devlet kuruluşu için verilecek İstiklal Savaşı’nı Türkiye Büyük Millet Meclisi yürütecek ve savaşın kazanılmasının ardından zaferi Cumhuriyet ilanı ile taçlandıracaktı.

Egemenlik devredilemez

23 Nisan 1920’de başlayan ve 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilanıyla sonuçlanan süreç Türkiye halkının padişah kulluğundan özgür yurttaşlığa geçişidir. 97 yıl boyunca kimi kesintilerle yara da alsa egemenlik her zaman halkın seçilmiş temsilcilerinden oluşan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde oldu. Meclis duvarına kazınan “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” cümlesindeki “kayıtsız, şartsız” vurgusu bu egemenlik hakkının devredilemeyeceği, TBMM’nin yetkilerinin hiçbir şekilde kısıtlanamayacağı, silikleştirilemeyeceği anlamına geliyor. 97. yılını kutladığımız Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın bu ilke ve nitelikleri yaşadığımız günlerde özel bir önem ve anlam taşıyor. 23 Nisan 1920, Cumhuriyet’e, parlamenter demokrasiye giden uzun ve zorlu yolun ilk adımıdır. O yüzden bir bayramdır. 23 Nisan 2017’yi bir bayram olarak kutlamak ise ancak onun nitelik ve kazanımlarını korumak, kollamakla haklılık kazanır.