Meralarda zehirli bitkilere dikkat

Anadolu Üniversitesi (AÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersin Yücel, Türkiye'deki mera alanlarda yaklaşık 100 çeşit zehirli bitki bulunduğunu belirterek, 'Her bitki, kimya fabrikası gibidir. Üretilen bu maddelerin bazıları insan ve hayvanlara fayda sağlarken bazıları ise zararlıdır. Eğer biz bitkileri tanırsak insanları, hayvanları ve hayvansal ürünleri korumuş oluruz'' dedi.

Prof. Dr. Yücel, yaptığı açıklamada, bitkilerin güneş ışığı, karbondioksit ve suyu kullanarak kimyasal bileşik ürettiğini anlatarak, bitkilerin ekosistemin temel yapı taşı ve canlılığın kaynağını oluşturduğunu, bu nedenle yaşamın sürekliliğinin insanoğlunun bitkileri tanıma, anlama ve geliştirme yönündeki çabalarına bağlı olduğunu bildirdi.

Bitkilerin eski çağlardan beri insanlar tarafından çeşitli amaçlar için kullanıldığını hatırlatan Prof. Dr. Yücel, ''Günümüzde modern teknolojinin gelişmesi bitkileri ve bitkisel ürünlerin önemini azaltmamış bilakis artırmıştır. Bunun sonucu olarak bitkilerin tedavi amaçlı kullanımına ilişkin çok sayıda kaynak ve bilgi bulunmaktadır'' ifadelerini kullandı.
Hayvanların zehirli bitkileri içgüdüleri sayesinde tanıdığını ve bunları yemediğini söyleyen Prof. Dr. Yücel, şunları kaydetti:

''Türkiye'deki mera alanlarda yaklaşık 100 çeşit zehirli bitki bulunuyor. Hayvanlar büyük ölçüde zehirli bitkileri tanır ve bunları yemez, o bitkilerden uzak durur. Ancak insanlar samana, yeme ve silaja bu zehirli bitkileri karıştırırsa hayvanlar bunu ayırt edemez. Her bitki bir kimya fabrikası gibidir. Üretilen bu maddelerin bazıları insan ve hayvanlara fayda sağlarken bazıları ise zararlıdır. Bu bitkiler, hayvanların zehirlenmelerine ya da et ve süt ürünlerinin bozulmalarına neden olabiliyor. Eğer biz bitkileri tanırsak insanları, hayvanları ve hayvansal ürünleri korumuş oluruz.''

Zehirli bitkileri anlatan kitap

Prof. Dr. Yücel, ''Türkiye'nin çayır, mera ve ormanlarının zehirli bitkileri'' adlı kitabının yeni yayımlandığını anlatarak, mera alanlarda yetişen ve zaman zaman hayvan ölümlerine neden olan zehirli bitkiler konusunda üreticileri bilgilendirmeyi amaçlandığını vurguladı.
Kitapta bitkilerin içeriğinde bulunan zehirli etken maddeleri açıkladığını dile getiren Prof. Dr. Yücel, şöyle devam etti:

''Türkiye'nin bütün meralarında görebileceğimiz zehirli bitkileri ele aldım. Burada konu ettiğimiz bitkilerin çoğu yakın çevremizde bulunan bitkilerdir. Kitap, üreticilerin daha sağlıklı hayvansal ürünleri elde etmesini sağlayacaktır. Bitkilerin bir kısmı zehirlenmeye neden olurken bir kısmı da hayvanların zayıflamasına hatta kemik erimelerine neden oluyor. Dolayısıyla üreticiler bu kitaba uygun bitki yedirirlerse daha sağlıklı hayvansal ürün elde ederler. Bitkinin çok kısa temel özellikleri kitap içinde verildi. Hayvanlarda görülen zehirlenme belirtileri üzerinde duruldu. Her bitkiyi çok iyi tanımlayacak nitelikte renkli fotoğraflarla insanlara tanıtmayı amaçladık.''

Bu konuda Türkiye'de yeterli kaynak bulunmadığını aktaran Prof. Dr. Yücel, kitabın hayvan üreticilerine kılavuz niteliğinde olacağını savundu.

Prof. Dr. Yücel, ''su baldıranı'', ''çakırdiken'', ''yavşan otu'', ''acı dülek'', ''akbaş'', ''at kuyruğu'', ''kanarya otu'', ''yılan yastığı'' ve ''tarla sarmaşığı'' gibi bitkilerin Türkiye'deki mera alanlarda sık görülen zehirli bitkiler olduğunu sözlerine ekledi.