Obama’dan Suriye için ilk adım

ABD uçaklarının Irak Şam İslam Devleti’ne (IŞİD) yönelik hedefleri belirlemek, istihbarat toplamak üzere Suriye üzerinde keşif uçuşlarına başladıkları savunuldu. Halihazırda Irak’ta da IŞİD’e yönelik bombardımanlar düzenleyen ABD’nin Suriye’de de benzer bir planı devreye sokabileceği belirtiliyordu. Bu son adımın Washington kulislerinde bir süredir hararetle tartışılan Suriye’de IŞİD’e yönelik müdahale için ilk adım olduğu yorumları yapılıyor.

ABD’de yayımlanan New York Times gazetesinde yer alan habere göre ABD Başkanı Barack Obama, IŞİD örgütü mevzileri üzerinde istihbarat edinmek amacıyla Suriye üzerinde keşif uçuşları düzenlenmesi için geçen hafta sonu yetki verdi. Savunma yetkililerine dayandırılan haberde, Obama’nın bu adımı üzerine ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’un önceki gün Suriye’de uçuş yapması için insanlı ve insansız hava araçlarını bölgeye gönderdiği, bunlar arasında U2 casus uçaklarının da bulunabileceği belirtildi. Gazetenin önceki günkü haberinde, Pentagon’un Suriye üzerinde insansız hava araçlarını da içeren keşif uçuşları düzenlemeye hazırlandığı kaydedilirken AP ajansı dün keşif uçuşlarının başladığını duyurdu. Kimi kaynak ABD’nin uçuşlarla ilgili Şam yönetimine bilgi verme niyetinde olmadığını, bunun da cihatçı grubun Esad rejiminin desteği olmadan nasıl hedef alınacağı yönünde soru işaretleri doğurduğuna işaret ediyor. Ayrıca Şam’ın onayı olmaksızın ABD uçaklarının Suriye hava sahasına girmesi halinde düşürülme tehdidi ile de karşı karşıya kalabileceğine dikkat çekiliyor.

Batı’dan son dönemde IŞİD’e karşı Şam yönetimi ile işbirliğine gidilmesi yönünde sesler yükselirken ABD Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı’ndan cihatçı gruba karşı mücadelede, Suriye’yi de içine almayan bir operasyonun başarılı olamayacağı açıklaması gelmişti. Bunun ardından da önceki gün Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim uluslararası toplumla “terörizm”le mücadele için birlikte çalışmayı arzuladıklarını, ancak Suriye topraklarında düzenlenecek saldırıların kendileriyle birlikte koordine edilmesi gerektiğini söylemişti. Basın toplantısında Muallim, IŞİD hedeflerini vuracak Amerikan uçaklarını düşürmelerinin söz konusu olup olmadığı sorusuna, “Koordinasyon yoksa bu olabilir. Koordinasyon olmaksızın düzenlenecek saldırılar meşruiyet dışıdır. Bu senaryodan kaçınmak için uluslararası işbirliği hazırlığındayız” yanıtı vermişti.

ABD Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey’nin sözcüsü, “Dempsey’nin, Merkez Kuvvetler Komutanlığı ile IŞİD’in hem Irak hem de Suriye’de üzerine gidilmesi için hava saldırıları da dahil çeşitli askeri araçları içeren seçenekler hazırladığını” söyledi. Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest ise önceki gün, Obama’nın, Suriye’de IŞİD’e karşı askeri eyleme geçme yönünde henüz bir karara varmadığını belirtti. Earnest, Obama’nın, IŞİD’in oluşturduğu tehdide karşı koymaktaki ciddiyetini koruduğunu, ancak bunun için askeri gücün tek araç olmadığını, “alet çantasında başka araçların” da bulunduğunu ifade etti.