Petrol fiyatları 2.5 yılın zirvesinde

Petrolün ateşi sönmüyor. Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki isyan dalgasının başlangıcından bu yana, petrol üretiminin ilk kez bu hafta sekteye uğraması, fiyatların hızla artmasına yol açtı.

CNBC-e'nin haberine göre ABD ham petrolü 100 doları aşarak 28 ayın en yüksek seviyesini gördü. Brent petrolü de 120 dolara dayanarak iki buçuk yılın zirvesine çıktı.

Financial Times, günde ortalama 1 milyon 600 bin varil petrol üreten Libya'nın üretiminin yarı yarıya düşmüş olabileceğini bildirdi. Reuters ise, dün, Libya'nın petrol üretiminin yüzde 25'e varan oranda azaldığını hesapladıklarını belirtmişti.

Libya'nın petrolü 'tatlı'

Libya, dünya petrolünün yüzde 2'sini üretiyor. Bu, küresel petrol arzının çok büyük bir kısmını oluşturmasa da, Libya'da çıkan petrol, 'tatlı' olarak adlandırılan kaliteli petrol. Avrupa ve Asya'daki rafinerilerin çoğu, sadece bu 'tatlı' ham petrolü rafine edebiliyor ve bu petrolden benzin, dizel ve uçak yakıtı üretiyor.
 

Libya Avrupa için hayati önemde

Avrupa ve Asya'daki rafineriler, ABD'dekilerin aksine, 'ekşi' olarak adlandırılan petrol türünü rafine edemiyor. Bu nedenle, Libya'nın petrol sevkiyatı, özellikle Avrupa için hayati önem taşıyor. 4 milyon varilden fazla ek kapasitesi olan Suudi Arabistan, gerekirse üretimi artıracağını açıklasa da, bu ek kapasitenin büyük kısmı 'ekşi' petrolden oluşuyor.
 

220 dolar tahmini

'Tatlı' petrol arzında bundan önce yaşanan son arz sıkıntısında, petrol fiyatları 147 doları aşarak rekor kırmıştı. Nomura menkul değerler, isyanların Libya gibi 'tatlı' petrol üreten Cezayir'e sıçraması halinde, petrol fiyatının 220 dolara çıkabileceğini öngördü.

IMF ise, isyanların Libya'nın ötesine yayılması halinde petrolün 150 dolara çıkacağını tahmin etti. Diğer yandan, Reuters'ın teknik analizine göre, brent petrolü bu yıl 158 dolara çıkabilir.

Brent petrolün varil fiyatı 119,79 dolara çıktı

Uluslararası piyasalarda ham petrolün varil fiyatı yükseldi. Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 90 dakikada 7 dolar artarak 119,79 dolardan işlem gördükten sonra 117,01 dolar seviyesine çekildi. Böylece, Brent tipi petrolün varil fiyatı son 30 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Brent tipi petrolün fiyatı son 4 günde neredeyse yüzde 14, yılbaşından bu yana ise yüzde 23'den fazla artış gösterdi. Batı Teksas tipi petrolün Nisan ayı teslimi fiyatı ise 103,41 dolara kadar çıkarak 2009 yılı Eylül ayından bu yanaki en yüksek seviyeyi gördü.

Brent petrol ile Batı Teksas tipi petrol arasındaki fark ise 15,66 dolara çıktı. Petrol fiyatlarının artmasında, Libya'daki karışıklıkların petrol arzını engellemesi ve yatırımcıların, bölgedeki istikrarsızlığın petrol zengini Ortadoğu ülkelerine sıçrayabileceğinden endişelenmesi etkili oldu. Dünyanın en büyük 12. petrol ihracatçısı Libya'nın en büyük petrol üreticisi İtalyan Eni, günlük 244 bin varil olan petrol ve gaz üretimini yavaşlatırken, Alman kimya şirketi BASF'ye bağlı petrol ve doğalgaz arama şirketi Wintershall Libya'da günlük 100 bin varil petrol üretimini durdurduğunu açıkladı. Bu şirketten başka İspanyol petrol şirketi Repsol, Avusturyalı petrol şirketi OMV de üretimlerini durdurma kararı aldı.