Sarı Öfke dinmiyor: Domino etkisi!

Fransa’da akaryakıt zamlarına karşı yaklaşık bir ay önce başlayan ancak zamanla Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron iktidarına isyana dönüşen protesto dalgasında “Sarı Yelekliler” dünkü eylemlerini Macron’a karşı “IV. Perde” olarak ilan etti. Fransız yetkililer ülke genelinde 125 bin kişinin eylemlere katıldığını duyurdu. Sekiz bini başkent Paris’te olmak üzere 89 bin güvenlik gücünün görevlendirildiği protestolarda, polis eylemcilere plastik mermi, biber gazı, copla sert müdahalede bulundu.

En az 118 yaralı, bini aşkın gözaltı

İçişleri Bakanlığı çıkan çatışmalarda 17’si polis en az 118 kişinin yaralandığını, çoğu Paris’te 1385 kişinin gözaltına alındığını duyurdu. Kimi gruplar araçları yaktı, dükkânların camlarını kırdı.
Eylemler nedeniyle Paris’in sembollerinden Eyfel Kulesi ve Louvre Müzesi dahil olmak üzere pek çok bölgeye giriş yasaklandı. Birçok metro hattı ile Champs Elysees çevresindeki yollar trafiğe kapatıldı. Eylemciler “Macron istifa”, “Koyun değiliz” sloganları attı.

Bir eylemci “Biz buraya barışçıl bir yürüyüş için geldik, yıkıp dökmek için değil. Eşitlik istiyoruz, hayatta kalmaya çalışmak değil yaşamak istiyoruz” derken 15 yaşındaki oğlu ile gösterilere katıldığını anlatan bir başkası “Onun yoksul insanların sömürüldüğü bir ülkede yaşamasına izin veremem” ifadelerini kullandı. Paris’te çevreciler de eylemdeydi. 20 bin kişilik grup “Sarı Yelek, Yeşil Yelek aynı öfke” sloganları attı. Toulouse, Marsilya, Strazburg, Lyon, Grenoble’de de eylemciler meydanlara çıktı. Yer yer polisle kimi gruplar arasında çatışmalar yaşandı.

Gözler Macron’da
Hükümetin yakıt zammından geri adım atmasının ardından ise Fransa Başbakanı Edouard Philippe önceki gün “Sarı Yelekliler”den bir heyeti kabul etti. Heyette yer alan Christophe Chalancon “Çalışanlar için ücretlerin yükseltilmesi, Fransa’nın alım gücünün artırılmasını” istediklerini, Başbakan’ın da talepleri Cumhurbaşkanı Macron’a iletmeye söz verdiğini aktardı.
Öte yandan Macron’un yarın halka televizyondan sesleneceği haberi de gündeme yansıdı. Dün akşam saatlerinde de Başbakan Philippe, “Sarı Yelekliler”e yeni diyalog çağrısında bulundu, hükümetin talepleri değerlendireceğini söyledi.

Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, “Kontrolü kaybedilen bir canavar yaratıldı” diyerek protestoculara karşı “sıfır tolerans” politikası izleyeceklerini söylemişti. Macron’un ise dünkü eylemlerin başlamasına saatler kala geçen hafta ki eylemlerde görev yapan 60 polis ile bir araya gelerek teşekkür ettiği de gündeme düştü.

Fransa genelinde bir ay önce başlayan eylemler kapsamında şu ana kadar 4 kişi yaşamını yitirdi, bini aşkın kişi yaralandı. İki binden fazla kişi gözaltına alındı. 

‘GÖRÜNMEZLER GÖRÜNÜYOR’...

Paris başta olmak üzere Fransa’da dün yine eylem günüydü, hayat adeta durdu. Yaklaşık 89 bin polisle yoğun güvenlik önlemlerine, sert müdahalelere karşın eylemciler geri adım atmadı. Kimi eylemci, “Fransa Dünyanın vergi rekortmeni”, “Macron XVI. Louis, eşi Brigitte de Marie Antoinette” sloganları attı. Fransız basınındaki kimi yorumda, “Bugüne kadar görünmez olan, yaşamın dışına itilmiş olan ‘tutunamayanlar’ bir anda görünür hale geldiler” denildi. 

Avrupa’da domino etkisi

“Sarı Yelekliler” hareketinin Fransa’nın sınırlarını aşarak sıçradığı Belçika ve Hollanda’daki protestolar sürüyor. Hollanda’da “Sarı Yelekliler” yoğunluklu olarak Lahey, Amsterdam ve Rotterdam kentlerinde toplanarak hükümetin istifasını istedi. Amsterdam’da iki kişi gözaltına alındı. Lahey’de meclis önünde toplanan eylemciler, Başbakan Mark Rutte’nin bizzat gelip kendileriyle görüşmesini talep etti. Yaklaşık 100 kişinin katıldığı eyleme polis müdahale etmedi.

Rutte: Hepimiz Sarı Yelekliyiz
Başbakan Rutte önceki gün düzenlediği basın toplantısında, “Aslında hepimizin üzerinde bir sarı yelek var. Çünkü hepimizin toplumdaki gelişmelerle ilgili belirli endişeleri var. Siyasetçiler bunu mümkün olduğu kadar cevaplamalıdır” ifadeleri dikkat çekti. Rutte, “Bir yandan Fransız hükümetiyle içtenlikle endişelerini görüşmek isteyen bir grup, diğer yandan ise eylemi kötüye kullanarak şiddet uygulayan küçük bir grup var. Bu kabul edilemez” dedi.

Belçika’da 400 gözaltı
Ekonomik koşulların ve akaryakıt zamlarının protesto edildiği Belçika’da ise polis, 70’i başkent Brüksel’de olmak üzere en az 400 kişinin gözaltına alındığını duyurdu. Brüksel’de yaklaşık bin kişinin katıldığı eyleme polis biber gazı ve tazyikli su ile müdahale etti. “Sarı Yelekliler”, Fransa’ya giden otoyolu kapattı. Belçika ve Hollanda’da geçen hafta da çeşitli kentlerde hükümet karşıtı protestolar düzenlemişti.

Öte yandan Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de aşırı sağcı Başbakan Victor Orban hükümetinin önerdiği iş kanunu değişikliğini protesto etmek için binlerce işçi sokaklara çıktı. “Kölelik kanunu” olarak da adlandırılan yasa tasarısı “patronların fazla mesai saatlerinde artış talep edebilmesini” öngörüyor.