"Türkiye-ABD bağları kopma noktasına gelebilir"

Financial Times gazetesi, "Türkiye-ABD bağları 'kopma noktası' ile yüz yüze" başlıklı analizinde "ABD ile Türkiye arasındaki çalkantılı ilişki, BM Güvenlik Konseyi'nin İran'a yaptırımların sıkılaştırılması oylamasıyla belirleyici bir ana ulaşmak üzere" yorumunu yaptı.

"İran, Gazze filosundan büyük bir mesele"

Analizde "Geçen hafta, dokuz kişinin yaşamına mal olan, İsrail'in bir Türk yardım gemesine baskınından sonra Ankara ile Washington arasındaki gerilimler arttı ancak ABD yetkilileri, İran'ın daha büyük bir mesele olduğunu söylüyorlar" denildi.

BM Güvenlik Konseyi'ndeki oylamanın belki ABD'nin en büyük dış politika meselesi haline geldiğini kaydeden gazete, "Güvenlik Konseyi geçici üyesi Türkiye, yaptırımlara karşıtı çabalara liderlik yapıyor. ABD yetkilileri, en çok Ankara'nın çekimser kalmasını ümit edebileceklerini söylüyorlar. Bu bile, Washington'un, İran'a karşı uluslar arası birliğine vurgu yapma çabalarını önemli ölçüde zorlaştırır" görüşünü de dile getirdi.


"İran konusunda çatlak Obama'nın ortaklık bağlarına ağır darbe olur"

İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad'ın, İstanbul'daki CİCA zirvesi sırasında yaptırımlara ilişkin olarak yaptığı uyarıları da yansıttığı analizinde "Böyle hayati bir konuda Türkiye ile bir çatlak, Sayın Obama'nın geçen yıl 'model ortaklık' olarak tanımladığı bağlara ağır bir darbe oluşturur" yorumunda da bulundu.

İngiliz gazetesi, analizinde Washington'daki başlıca düşünce kuruluşlarından Stratejik ve Uluslararası Etüdler Merkezi'nden Bülent Alirıza'nın değerlendirmelerini aktardı. Bülent Alirıza, "BM'deki Büyükelçisinin İran yaptırımları lehinde el kaldırmadığı an, bir kopma noktası olabilir" diye konuştu.

 

"Türkiye-ABD görüş ayrılıkları, müttefik olup olmadıkları sorulacak noktaya vardı"

ABD-Türkiye ortaklığının soğuk savaşının bir ürünü olduğunu da ifade eden Bülent Alirıza, "Soğuk savaşı döneminde düşünülemeyecekler şimdi oluyor: Türkiye ile ABD arasındaki görüş ayrılıkları, gerçekten müttefik olup olmadıklarını sorabileceğiz noktaya vardı" dedi.

Financial Times de, "genellikle düşük profili bir etkinlik" olarak nitelediği İstanbul'daki CİCA zirvesinin bu yıl "Türkiye'nin İsrail'in Gazze ablukasına son verme çabaları için uluslar arası destek sağlama arayışları" nedeniyle "dünya liderleri geçidi" ne dönüştüğüne de dikkat çekti.


"İlişkilerde tezkereden beri giderik bozuluyor"

Washington'un ise, Türkiye'nin filo olayına tepkisini abartılı bulduğuna işaret ettiğini belirten gazete, ABD eski Ulusal Güvenlik Danışması Zbigniew Brzezinski'nin "Maalesef, Amerikan-Türkiye ilişkisinde bir süreden beri, Bush Yönetiminin, Türkiye'nin Amerika'nın Irak'a karşı operasyonunu kolaylaştırmasını sağlamaya yönelik başarısız çabalarından bu yana, giderek bozuluyor" değerlendirmesine de yer verdi.

Zbigniew Brzezinski ayrıca, ABD'yi, daha aktif bir Türkiye'den avantaj sağlanabilecek "daha geniş bir jeopolitik perspektifti" gözardı ettiği gerekçesiyle eleştirirken "Genel olarak bölgede daha aktif bir Türk rolü çok yapıcı olur" şeklinde konuştu.

Bu arada, Türkiye'de kamuoyunun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın İsrail politikası konusunda bölündüğünü de kaydeden Financial Times "ABD yetkilileri, iktidardaki AK Partisini eleştiren, ülkenin en büyük medya grubuna empoze edilen 2.5 milyar dolarlık cezasını, tırmanan bir otoriterizmin olası bir işareti olarak teşhis ederek Sayın Erdoğan'ın iç politikaları konusundaki kaygıyı dile getirdiler."