Türkiye'de 13 milyon yoksul var

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ''2009 Yoksulluk Çalışması Sonuçlarını'' açıkladı. Buna göre, 2009 yılında Türkiye'de fertlerin yaklaşık yüzde 0,48'i yani 339 bin kişi sadece gıda harcamalarını içeren açlık sınırının, yüzde 18,08'i de yani 12 milyon 751 bin kişi ise gıda ve gıda dışı harcamaları içeren yoksulluk sınırının altında yaşıyor. 2008 yılında bu oranlar sırasında yüzde 0,54 ve yüzde 17,11 idi.

Türkiye'de kişi başı günlük harcaması, satınalma gücü paritesine göre 1 doların altında kalan fert bulunmuyor. Buna karşın satınalma gücü paritesine göre kişi başı günlük 2,15 dolar olarak tanımlanan yoksulluk sınırı altında bulunan fert oranı yüzde 0,22, yoksulluk sınırı 4,3 dolar olduğunda yoksul fert oranı ise yüzde 4,35 olarak tahmin edildi.
2009 yılında 4 kişilik hanenin aylık açlık sınırı 287 lira, aylık yoksulluk sınır ise 825 lira tahmin edildi.

Kırsal yerleşim yerlerinde yaşayanlarda 2008 yılında yüzde 34,62 olan yoksulluk oranı 2009 yılında yüzde 38,69'a yükselirken, kentsel yerlerde yaşayanların yoksulluk oranı yüzde 9,38'den yüzde 8,86'ya düştü.
 

Hanehalkı büyüklüğü yoksulluk riskini arttırıyor

TÜİK araştırmasına göre, 2009 yılında hanehalkı büyüklüğü 3 veya 4 kişi olan hanelerde bulunan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 9,65 olurken, 7 ve daha fazla olan hanelerde fertlerin yoksulluk oranı yüzde 40,05 olarak hesaplandı. 7 ve daha fazla kişiden oluşan hanelerden kentsel yerlerde oturanlar için yoksulluk riski yüzde 25,21 iken, kırsal yerlerde bu oran yüzde 54,06 oldu.

Hanehalkı türüne göre çocuklu çekirdek ailede bulunan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 15,98 olurken, çocuksuz çekirdek ailelerdeki fertlerde bu oran yüzde 9,86'ya düştü. Ataerkil veya geniş ailelerdeki fertler için yoksulluk oranı ise yüzde 24,48 olarak tahmin edildi. Kentsel yerlerde çocuklu çekirdek ailede yaşayan fertlerin yoksulluk riski yüzde 8,47 iken, kırsal yerlerde bu oran yüzde 39,71'e yükseliyor.
 

Eğitim durumu yükseldikçe yoksul olma riski azaltıyor

2009 yılında okur-yazar olmayan veya bir okul bitirmeyenlerde yoksulluk oranı yüzde 29,84 olurken, ilkokul mezunlarında bu oran yüzde 15,34, lise ve dengi meslek okulları mezunlarında yüzde 5,34, yüksekokul, fakülte ve üstü mezuniyete sahip fertlerde yüzde 0,71 oldu. İlköğretime başlamamış olan 6 yaşından küçük çocukların yoksulluk riski ise yüzde 24,04.

2009 yılında ücretli-maaşlı çalışanlarda yoksulluk oranı yüzde 6,05 iken, yevmiyeli çalışanlarda bu oran yüzde 26,86, işverenlerde yüzde 2,33, kendi hesabına çalışanlarda yüzde 22,49 ve ücretsiz aile işçisi olanlarda ise yüzde 29,58 oldu. En yüksek yolluk riskine sahip olan tarım sektöründe çalışanlarda yoksulluk oranı, 2008 yılında yüzde 37,97 iken, 2009 yılında yüzde 33,01 olarak tahmin edildi.

Sanayi sektöründe çalışanlarda 2009'da yoksulluk oranı yüzde 9,63 olarak hesaplanırken, bu oran hizmet sektöründe çalışanlarda yüzde 7,16 olarak tahmin edildi. 2009 yılında ekonomik olarak aktif olmayan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 14,68 ve iş arayan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 19,51 olarak hesaplandı. TÜİK araştırmasına göre Türkiye'de hanehalkı fertlerinin ekonomik faaliyet durumuna göre yoksulluk oranları 2008 ve 2009 yıllarında şöyle:

Ekonomik Faaliyet Durumu Fert Yoksulluk Oranı (Yüzde)
2008 2009

Toplam 17,11 18,08
15 ve daha yukarı yaştaki fertler 14,39 15,27
İstihdamdaki fertler 14,82 15,37
İş arayanlar 17,78 19,51
Ekonomik olarak aktif olmayanlar 13,73 14,68
15 yaşından küçük fertler 24,43 25,77
6 yaşından küçük fertler 22,53 24,04