6’lı masanın açıkladığı anayasa taslağı iktidarı korkuttu: AKP'den 'revize edilebilir' sinyali

AKP, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini tartışmaya hazır. Muhalefetin başta sistemle ilgili “TBMM’nin devre dışı kaldığı” eleştirilerine karşılık “sistem içinde daha güçlü TBMM için muhalefetin görüş ve önerilerini dikkate alacağını” belirten AKP’li kaynaklar, cumhurbaşkanı seçilme koşulu olan 50+1 için de görüş ve önerilerini “tartışabileceklerine” dikkat çekiyor. 

REVİZYON SİNYALİ

AKP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şen, önceki gün yaptığı açıklamada, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin “revize edilebileceğinin” sinyalini vermişti. Şen’in revize ile ilgili sözlerinin perde arkasında, muhalefetin sistemle birlikte TBMM’nin devre dışı kaldığı eleştirilerinin yattığı belirtiliyor. Muhalefet, uzun süredir cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile birlikte, “yürütmenin yasamayı kontrol altına aldığı, parlamenter sistemden farklı olarak, yeni sistemle birlikte Meclis’in denge denetleme gücünü kaybettiği” eleştirilerini getiriyordu. Muhalefet, soru önergelerine de bakanların “süresi içinde yanıt vermediği, artık yasama yürütme ve yargı erklerinin salt cumhurbaşkanı nezdinde tek elde toplandığı” görüşünü de sıklıkla dile getiriyordu.

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine karşı parlamenter sisteme yeniden dönüş için bir araya gelen altı siyasi parti, geçen günlerde de anayasa değişikliği önerilerini açıklamıştı. AKP kanadı, “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde” kararlı ancak muhalefetin sistem özelindeki eleştirilerini de “tartışmaya açabileceğini” belirtiyor. Bu nedenle “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde daha güçlü Meclis için muhalefetin görüş ve önerilerine açık olduklarını belirten” AKP’li kaynaklar, “Önerileri neyse getirsinler, tartışalım. Hep birlikte uzlaşı ile daha güçlü bir Meclis için gereğini yapalım” diyor. 

"BAKANLARLA İLETİŞİM"

Muhalefetin sisteme yönelik bir diğer eleştirisi ise bakanların parlamento dışından, atama yoluyla göreve gelmesiydi. Parlamenter sistemden farklı olarak, “milletvekillerinin parlamento dışından gelen bakanlarla iletişim kuramadığı, milletvekillerinin halktan gelen talepleri bakanlara iletmekte zorlandığı” ifade ediliyor. AKP kanadı, bu konuda da “muhalefetle bir araya gelebileceğini” belirtiyor. 

50+1 FORMÜLÜ DE MASAYA GELEBİLİR

Cumhurbaşkanının 50+1 oy ile seçilmesi de eleştirilmişti. AKP’nin gündeminde “50+1’in değiştirilmesi ile ilgili bir gündem yok.” Ancak muhalefetin cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki oy oranlarıyla ilgili “daha demokratik olarak adlandırdıkları önerileri var ise masaya yatırılabileceğini” kaydediyor. Yüzde 50+1 koşulunun “çoğunluğun görüşünü yansıtan bir uygulama için getirildiği” belirtilirken “Örneğin muhalefet yüzde 50+1 demez, yüzde 40+1 der... Bunun daha demokratik olduğunu savunabilir. Bunların hepsi tartışılabilir. Biz de karşı önerilerimizi beyan ederiz. Biz neden 50+1’i savunduğumuzu söyleriz, onlar da kendi tezlerini ortaya koyarlar” görüşünü dile getiriyor.