Atatürk’ün fikirleri dünyaya yön veriyor: Avrupa'dan kamulaştırma hamlesi

Avrupa’da Rusya-Ukrayna savaşının ardından başlayan enerji krizi sonrası Fransa, yüzde 84 hissesi devlete ait olan elektrik şirketinin yüzde 15.9 hissesini de “millileştirme” kararı aldı. Almanya ise kömür kaynaklarını devlet eliyle ön plana çıkarıp “dışa bağımlılığı” azaltmak için girişimde bulundu.

Yayınlanma: 21.07.2022 - 04:00

Güncelleme: 21.07.2022 - 04:57

Fransa ve Almanya’dan gelen yeniden millileştirme hareketleri akıllara 1923-1938 arasında başarı ile uygulanan Atatürk’ün “Devletçilik” ilkesini getiriyor. Devlet gerektiğinde özelleştirme, gerektiğinde kamulaştırma yapabilir.

Burada esas olan kamu yararıdır. Atatürk, “Biz kamu iktisadı kuruluşlarını kâr etmesi için kurduk, gerekli koşullar oluştuğunda satabiliriz” derken gerekli koşulun da kamu yararı olduğunu belirtmiştir. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti; Osmanlı’nın dış borçlarını öderken, 1929 dünya ekonomik krizi ile uğraşırken ulusal güvenlik gibi çeşitli nedenlerle yabancı şirketlerin elindeki çok sayıda şirketi bedelini ödeyip satın almıştır. Gerek ulusal güvenlik, gerekse halkın refahı için özelleştirilen şirketler Fransa’nın yaptığı gibi satın alınabilir. Türkiye bunu yapabilecek güçtedir. Ancak bu güç, özel şirketleri kurtarmak için harcanırsa devletin halkının yararına karar alması olanaksızlaşacaktır.