Esnetilen vatandaşlık koşulları Şengen vizesini zora sokabilir

Yaklaşık bir ay önce duyurulan istisnai Türk yurttaşlığına başvuru için satın alınması gereken gayrimenkulün değerinin 250 bin dolardan 400 bin dolara çıkarılmasına ilişkin yönetmelik önceki gün Resmi Gazete’de yayımlandı, yönetmelikle istisnai yurttaşlığa başvuru için bireysel emeklilik sistemine (BES) katılım olanağı da getirildi. Türkiye’nin yatırım karşılığı yurttaşlığın kapsamını genişletmesi, Avrupa’daki benzer uygulamaları yeniden gündeme getirdi. AB, “altın pasaport” olarak bilinen yatırım karşılığı yurttaşlık uygulamasının üye ülkelerde yasaklanması için uzun süredir çaba sarf ediyor.

AB içinde Malta, GKRY ve Bulgaristan’da yakın zamana kadar yatırım karşılığı yurttaşlık uygulaması bulunuyordu. GKRY, Kasım 2020’de uygulamayı durdurdu. Bulgaristan da AB’den gelen telkinler üzerine 9 yıllık süreci şubatta sonlandırdı. AB Komisyonu’nun “Avrupa yurttaşlığı satılık olmamalı” savıyla 2020’de resmen yasaklanmasını istemesine karşın uygulamayı sürdüren tek AB üyesi Malta’da, yurttaşlık için en az 750 bin Avro değerinde gayrimenkul alan yabancının yurttaşlık başvurusu yapabilmesi için ülkede 12 ay kalması ve sabıka kaydının bulunmaması gerekiyor. 

KARADAĞ KOTA KOYDU

Gayrimenkul alımı karşılığında yurttaşlık veren AB’ye aday Türkiye dışındaki tek ülke ise Karadağ. Ülkenin kıyı bölgesinde en az 450 bin, ülkenin kuzeyinde ise 250 bin Avro değerinde devlet onaylı bir gayrimenkul projesine yatırım yapan, ayrıca devlete 100 bin Avro bağışta bulunan yabancılara “yurttaşlığa başvuru hakkı” tanıyor. Öte yandan Karadağ, 2019’da başlattığı yatırım karşılığı vatandaşlık programına en fazla 2 bin kişi kotası koymuştu. 

Mevcut durumda Türkiye, Avrupa’da en az bedel ve koşulla yurttaşlık veren ülkelerin başında geliyor. Yatırım karşılığı yurttaşlığın kaldırılmasını savunan AB’nin ilerleyen dönemde aday ülkelerden de benzer bir istemde bulunabileceği, halen Türk yurttaşları için “hayal” olan AB’ye vizesiz seyahat olasılığının ve “para karşılığı” dağıtılan Türkiye Cumhuriyeti pasaportunun Şengen başvurularında yitirim haline gelebileceği belirtiliyor.