İşşizlik maaşı hangi durumlarda alınabilir? Kimler işsizlik maaşı alabilir? İşşizlik maaşı başvurusu nasıl yapılır, 2022 yılı işsizlik maaşı ne kadar?

İşsizlik maaşı; işten çıkartılan ve belirli şartları karşılayan çalışanların işsiz kaldıkları dönem içerisinde yeni iş bulana kadar asgari düzeyde geçinmeleri amacı ile verilen ücreti ifade etmektedir.

İfade edildiği üzere işsizlik maaşı ile amaçlanan asıl husus, işten çıkartılan sigortalı çalışanın yeni bir iş bulana kadar geçimini idame ettirebilmesidir. 

İşsizlik Maaşının Şartları Nelerdir?

İşsizlik ödeneğine hak kazanılabilmesi için bazı şartların bir arada gerçekleşmesi gerekmektedir. Bunlar:

1) Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,

2) Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,

3) Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,

4) Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak.

İşsizlik ödeneğinin süresi

Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;

* 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,

* 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,

* 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,

süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.

İşsizlik başvurusu nasıl yapılır?

Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.

İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır.

BAŞVURU SÜRESİNE DİKKAT!

İşsizlik maaşı alma hakkı bulunanların, başvurularını 30 gün içinde yapmaları gerekir.

Geçerli bir mazereti olmayanların başvuruyu 30 gün doldurduktan sonra yapması halinde, geciktikleri süre işsizlik maaşı haklarından indirilir. Otuz günlük süre, iş akdinin fiilen sona erdiği tarihten değil, fesih bildiriminin yapıldığı tarihten başlar.

Kimler işsizlik maaşı alabilir?

İşten çıkış kodlarına ve iş akdini fesih nedenlerine göre işsizlik ödeneğini alma hakkı şöyle:

1) Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi - Alamaz

2) Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi - Alamaz

3) Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) - Alamaz

4) Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi - Alır

5) Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi - Alır

8) Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle - Alamaz

9) Malulen emeklilik nedeniyle - Alamaz

10) Ölüm - Alamaz

11) İş kazası sonucu ölüm – Alamaz

Kimler işsizlik maaşı alabilir?

12) Askerlik - Alır

13) Kadın işçinin evlenmesi - Alamaz

14) Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması - Alamaz

15) Toplu işçi çıkarma - Alır

16) Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli - Alamaz

17) İşyerinin kapanması - Alır

18) İşin sona ermesi - Alır

19) Mevsim bitimi (Bu kod, iş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) - Alamaz

20) Kampanya bitimi (Bu kod iş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) - Alamaz

21) Statü değişikliği - Alamaz

22) Diğer nedenler – Alamaz

23) İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih - Alır

24) İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih - Alır

25) İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile fesih - Alır

26) Disiplin Kurulu kararı ile Fesih - Alamaz

27) İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih - Alır

28) İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih - Alır

29) İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih - Alamaz

30) Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullan Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) - Alamaz

31) Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih - Alır

32) 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile feshi - Alır

33) Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi - Alır

34) İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih - Alır

35) 6495 Sayılı Kanun nedeniyle devlet memurluğuna geçenler - Alamaz

36) KHK ile işyerinin kapatılması - Alır

37) KHK ile kamu görevinden çıkarma - Alamaz

38) Doğum Nedeniyle İşten Ayrılma - Alamaz

39) 696 KHK ile (taşerondan) kamu işçiliğine geçiş - Alamaz

40) 696 KHK ile kamu işçiliğine geçilememesi sebebiyle çıkış - Alır

41) Re’sen işten ayrılış bildirgesi düzenlenenler – Alamaz

AHLÂK VE İYİ NİYET KURALLARINA AYKIRILIK NEDENİYLE İŞTEN ÇIKARTILANLAR:

42) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması - Alamaz

43) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması - Alamaz

44) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması - Alamaz

45) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması - Alamaz

46) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması - Alamaz

47) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi - Alamaz

48) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi - Alamaz

49) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi - Alamaz

50) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması - Alamaz

2022 yılı işsizlik maaşı ne kadar?

Yeni asgari ücretle beraber geçerli olan işsizlik ödenekleri 1 Temmuz-31 Aralık döneminde verilecek işsizlik ödenekleri, bu dönemde geçerli olan brüt 6 bin 471 TL üzerinden hesaplanacak.

Buna göre asgari ücret üzerinden çalışmış olanlara bu dönemde aylık bin 981,41 TL yerine 2 bin 568 TL ödenecek. Yüksek ücretle çalışmış olup işsiz kalanlar için ise işsizlik maaşının tavanı aylık 3 bin 972,82 TL’den 5 bin 137,51 TL’ye yükseltildi.