PTT, maden işinde battı: Sayıştay denetim raporunda dikkat çeken bulgular

Sayıştay’ın TBMM’ye sunulan PTT AŞ 2020 Yılı Denetim Raporu’nda, kurumun mali rapor ve tablolarının doğru ve güvenilir bilgi içerdiği belirtilirken denetim görüşünü etkilemeyen bulgulara yer verildi. 

2020 yılını 740.9 milyon TL dönem zararı ile kapatan PTT AŞ tarafından, kıymetli maden ticaretiyle uğraşan 750 bin TL sermayeli bir firmanın “know-how’ından yararlanmak suretiyle kıymetli madenlere ilişkin ticari faaliyeler yürütmek ve bunlara yatırım yapmak amacıyla 2 milyon dolar ödendi. PTT ile firma arasında “Altın Dış Ticaret İşbirliği Protokolü” imzalandı. Protokol imza tarihinden itibaren üç yıl (9 Ağustos 2021 tarihine) geçerli olacaktı. Protokolün süresinde sona ermesi durumunda PTT’nin firmaya sağladığı toplam 2 milyon dolar tutarındaki fon PTT’nin talebi üzerine geri ödenecekti. Şirketin yönetim kurulunda PTT’nin belirlediği bir kişinin de yönetim kurulu üyesi olarak görev yapması kararlaştırıldı. Protokole göre bir yıl içerisinde kâr elde edilememesi fesih nedeni olarak sayıldı. Sayıştay’ın raporunda, muhasebe kayıtlarında 2019 ve 2020 yıllarında gerçekleştirilen faliyetlerle ilgili bir gelir kaydı bulunmadığı belirtildi. Bu nedenle hukuk müşavirliği tarafından 6 Ekim 2020 tarihinde şirkete ihlal bildiriminde bulunuldu. Firma ise 5 Kasım 2020 tarihli yazıyla “teknik iflasta” olduğunu bildirdi. Bunun üzerine PTT 3 Şubat 2021 tarihinde, 2 milyon dolar tutarındaki fonlamanın yasal faiziyle birlikte iki ay içerisinde kendilerine verilmesini istedi. Bu paranın geri ödenip ödenmediği konusunda raporda bir bilgi yer almadı. Raporda yer alan diğer bulgular da şöyle: 

2.2 MİLYON DOĞRUDAN TEMİN!

- PTT tarafından yapılan bazı büyük tutarlı alımlarda doğrudan temin yoluna gidildi. 2020’de 5 milyon TL tutarın üzerindeki alımlarda yaklaşık 2.2 milyon TL tutarındaki hizmet alımı doğrudan temin yoluyla yapıldı. Bu işlemler yasadaki, “önceden öngörülmesi mümkün olmayan ani ve beklenmeyen durumların ortaya çıkması üzerine imalat ve hizmet süreçlerinde meydana gelebilecek kesintileri ve gecikmeleri önlemek amacıyla acele olarak alım yapılmasının zorunlu olması” gerekçesine dayandırıldı.   

- Sözleşme bedeli toplam 38.8 milyon TL olan 45 şoför çalıştırılması ile 1684 adet şoförsüz ve yakıt hariç aracın hizmet alımı suretiyle taşıt edinilmesi işi doğrudan temin yoluyla gerçekleştirildi. Sözleşme bedeli 66.1 milyon TL olan muhtelif türde 504 aracın temin edilmesi işi de doğrudan temin yoluyla yapıldı.  

"ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI YAPILDI"

- 2 Ocak 2018’de 100 bin TL sermaye ile Pttem Teknoloji ve Elektronik Hizmetleri AŞ kuruldu. 31 Temmuz 2018’de sermayesi yüzde 50 artırılarak 150 bin TL’ye çıkarılan şirkete PTT tarafından 60 bin TL sermaye ve 12 milyon TL emisyon primi olmak üzere toplam 12 milyon 60 bin TL ile yüzde 40 ortak olundu. İştirak ile PTT arasında 30 Haziran 2020’de yapılan e-ticaret sonrası kargo taşımacılığına ilişkin sözleşme fiyatları emsallerinin çok altında belirlendi. Raporda, “söz konusu sözleşme fiyatları Kurumlar Vergisi Yasası gereğince transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı şeklinde değerlendirilebilecektir” denildi. 

2 MİLYAR 41 MİLYON TL'LİK DOĞRUDAN TEMİN

PTT’nin 2 milyar 41 milyon TL sözleşme bedelli “asli ve sürekli nitelikli posta ve kargo hizmetleri için gerçekleştirmekte olduğu ayrım dağıtım hizmet alımı işi” doğrudan temin yoluyla gerçekleştirildi.