SEÇSİS nedir? Seçim Bilişim Sistemi nasıl kullanılır?

Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK), 14 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi'nde, Seçim Bilişim Sistemi (SEÇSİS) Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi'nin (SSPS) kullanımına ilişkin genelgesi Resmi Gazete'de yayımlandı.

SEÇSİS NEDİR?

SEÇSİS, Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı'na bağlı Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü'nce yürütülmekte olan "Bilgisayar Destekli Merkezî Seçmen Kütüğü Sistemi" projesinin kısa adıdır.

SEÇSİS NE ZAMAN KULLANILMAYA BAŞLANDI?

Projenin geçmişi 1986 yılında hazırlanan bir rapora kadar dayanmaktadır. Yıllar içinde teknolojinin verdiği olanaklar ile çeşitli evrelerden geçmiş ve bugünkü hâlini almıştır. Son yıllarda yenilenen proje, ilk sınavını 22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan 23. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri ile vermiş ve seçimi çok kısa bir sürede sonuçlandırarak başarısını kanıtlamıştır.

SEÇSİS Projesine, 1986 yılında Hacettepe Üniversitesince Veri Giriş Sistemi Olurluluk Raporu hazırlanarak başlanılmış olup 1987 yılında hazırlanan Sistem Çözümleme ve Tasarım Raporu’na istinaden veri giriş sistemi kurulumu yapılmıştır. 1988 yılında ilk pilot uygulama Ankara’nın Çankaya, Bala, Şereflikoçhisar ilçelerinde seçmen yazımı olarak yapılmış ve prototip bir yazılımla Halkoylamasında kullanılmıştır.

1989 yılında, aynı Üniversite tarafından hazırlanan SEÇSİS Projesi Raporu Yüksek Seçim Kurulu’nca uygun görülerek 2004 yılına kadar kullanılan “çevrim-dışı” (off-line) SEÇSİS Sisteminin geliştirilmesi kabul edilmiş ve sistem kullanılmaya başlanmıştır.

1990 yılında 7, 1991 yılında ise 4 ilin seçmen bilgileri Merkezi Seçmen Kütüğüne işlenmiştir. 1992 yılında geliştirilen “Çevrim-dışı SEÇSİS Uygulama Yazılımı” 110 uçlu bilgisayar sisteminde kullanılmaya başlanılmıştır.

2005 yılında, seçmen kütüğünün merkezi bir veri tabanı üzerinde tutulması, il ve ilçe seçim kurullarının oluşturulacak kurum ağı üzerinden web tabanlı bir uygulama yazılımı aracılığı ile seçim iş ve işlemlerini gerçekleştirmeleri kararı doğrultusunda gelişen bilişim teknolojilerine uygun bir yapıya geçiş için hazırlıklara başlanılmıştır.

2006 yılında yazılım geliştirme ve altyapı süreçleri tamamlanan ve tüm il ve ilçe seçim kurullarına yaygınlaştırılan SEÇSİS, ilk olarak 22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan 23. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde kullanılmıştır.

SEÇSİS, 2007 yılından günümüze Cumhurbaşkanlığı Seçimi, Milletvekili Genel Seçimi, Mahalli İdareler Genel ve Ara Seçimleri ile Halkoylamaları seçimlerinin iş ve işlemlerinin yürütülmesinde bilgi ve iletişim teknolojileri altyapısı sürekli geliştirilerek kullanılmaktadır.

SEÇiM BİLİŞİM SİSTEMİ NASIL KULLANILIR?

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinde Seçim Bilişim Sistemi (SEÇSİS) ve Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi’nin (SSPS) kullanımına ilişkin usul ve esasları belirleyerek Resmi Gazete'de yayımladı. Buna göre; ilçe seçim kurulları, sandık sonuçları ile taranmış imzalı tutanakları SEÇSİS’e yükleyecek. Siyasi partiler ve cumhurbaşkanı adayları, SSPS üzerinden bu verilere erişebilecek. SSPS üzerinden ulaşılan sandık sonuçları ve tutanaklar, üçüncü şahıslara gönderilemeyecek. Bu sandık sonuçları geçici olacak ve itiraz edilemeyecek. Siyasi partilerin ve cumhurbaşkanı adayı/temsilcisi veya vekilinin, Siyasi Parti Portalı üzerinden talepte bulunması gerekli olacak. İlçe seçim kurulları, sandık sonuçları ile taranmış imzalı tutanakları SEÇSİS'e yükleyecek.

SEÇSİS, seçmenlerin kimlik ve adres bilgilerinin TC kimlik numarasına dayalı olarak bilgisayar ortamına aktarılması, seçmen kütüğünün bilgisayar ortamında merkezi yapıda, doğru, güncel ve tutarlı bir bütün olarak güvenli biçimde saklanması ve seçimlerde kullanılması, seçimlerin hızlı, sağlıklı, ekonomik ve şeffaf gerçekleştirilebilmesi, seçim sonuçlarının ilçe seçim kurulu başkanlıklarından hızlı ve güvenli olarak Yüksek Seçim Kurulu merkezine aktarılması, seçmenlerin kimlik, adres ve sandık bilgilerini, siyasi partiler, basın ve kamuoyunun ise seçim sonuçlarını internet üstünden izleyebilmesi için kullanılıyor.

SEÇSİS UYGULAMA SİSTEMİNİN GÜVENİRLİĞİ

Seçim Bilişim Sisteminde, kullanıcı düzeyinde, geniş alan iletişim ağ altyapısı ağ izolasyonu, ağ altyapısı güvenliği, verilerin kriptolaması, veri bütünlüğünün korunması, sunuculara ve veri tabanına erişim kontrolü gibi farklı düzey ve teknolojilerle güvenlik kontrolleri sağlanmaktadır.

Veri giriş operatörü ile merkezi sistem sunucuları arasındaki tüm veri trafiği kriptolu olarak yapılmakta böylece üçüncü şahısların bu veri akışını izleyebilmeleri ya da değiştirmeleri engellenmektedir.

Bu uçtan uca kriptolama sayesinde hem operatör, bilgisayara girdiği verinin merkeze gittiğinden, veri girişi yapanın yetkilendirilmiş ve kripto bilgilerine sahip olan operatör olduğundan emin olunabilmektedir.

SEÇSİS, sistem güvenliğine ilişkin yeni ve güncel birçok güvenlik bileşenini de içinde barındırmaktadır. Bu konuda SEÇSİS’in tüm bileşenleri belirli aralıklarla test edilmekte, güvenlik kontrollerinden geçirilmektedir.