Covid-19, ardında 'ruhsal bozukluklar' bıraktı

Yeni tip koronavirüsün 'Covid-19) birçok ülkeye yayılması, dünyanın her yerindeki insanların sosyal yaşamlarını değiştirdi. Bunu takiben başlayan izolasyon süreçleri ve karantina günleri; çevrim içi çalışma ve öğretim yöntemlerine geçiş, gerçek insani bağlantıların kaybına ve belirsizlik nedeniyle stres ve endişe duygularının artmasına yol açarak zihinsel sağlıkları etkiledi.

Konuya ilişkin konuşan Dr. Öğr. Üyesi Arzu Somay, küresel salgının ortaya çıkmasının hemen ardından ruhsal bozuklukların dünya çapında ciddi bir artış gösterdiğine dikkati çekerek, "Covid-19, küresel çapta ölüm oranlarının artmasını ve çok sayıda psikolojik, ekonomik etkiyi beraberinde getirdi. ‘Koronafobi’ olarak adlandırılan kitlesel Covid-19 korkusu; zorunlu karantina ile birlikte genel nüfus arasında kaygı, istifleme davranışları ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) düzeylerini artırdı. Ruh sağlığı bozuklukları yaygınlaşmaya başladı" ifadelerini kullandı.

'YAŞAMI YÖNETME' KONUSUNDA ZORLUKLAR BAŞLADI

Somay, arkadaşlardan ve aileden izole olmanın, internet ve sosyal medya tüketimi, güvenlik arama, hastalık hakkında şüpheler yaşama ve karantina günlerinde yaşamı yönetme konusunda zorlukların baş gösterdiğini ifade etti.

Ruh sağlığının çok sayıda faktörü kapsadığı için eğitim, finans, eğlence ve hizmet alanlarındaki kapanışların insanların ruh sağlığını olumsuz yönde etkilediğini belirten Somay, Covid Sonrası Stres Bozukluğunun nedenlerini, "Karantina/izolasyon nedeniyle şok, ağır hastalık ve hastaneye yatış nedeniyle zihinsel travma, enfeksiyon kapmaya karşı korku, yakınlarının ve sevdiklerinin ölümünü görselleştirmek, iş/gelir kaybından kaynaklanan mali yük, sürekli günlük haber güncellemelerini izlemekten kaynaklanan stres ve şok, bilinmeyen yerlerde yakalanma kaygısı ve evde kalma nedeniyle aile içi şiddet/cinsel istismar, yeni aşılardan kaynaklanan olumsuz reaksiyonların hayali korkusu, toplumdan sosyal izolasyon damgası ile morbid gelecek ile korku" şeklinde sıraladı.

Somay, Covid Sonrası Stres Bozukluğu yaşayan kişilerin bu rahatsızlıkların farkında olmadıklarında ve tedavi edilmediklerinde intihar, aşırı depresyon, bipolar duygu durum bozuklukları gibi ciddi durumlar yaşadıklarını belirtti.

En fazla risk altında olanların; artan yorgunluk, kaygı, konsantrasyon bozukluğu ve kararsızlık şikayetleriyle karantinaya alınan sağlık çalışanları olduğunu aktaran Somay, küresel alarmın başlangıcında, kronik hastalığı olanların ve gençlerin daha fazla psikolojik semptom gösterdiklerini ifade etti.