Uygun şekilde saklanmayan veya yeniden ısıtılan pirinç, ciddi gıda zehirlenmelerine yol açabilir. Peki, pirinç zehirlenmesi nedir, belirtileri neler? Pirinç zehirlenmesi neden olur? İşte ayrıntılar...
PİRİNÇ ZEHİRLENMESİ NEDİR?
Pirinç zehirlenmesi, genellikle yanlış saklama koşullarında kalan veya yeterince ısıtılmadan yeniden tüketilen pişmiş pirincin neden olduğu bir gıda zehirlenmesi türüdür. Bu durumun en yaygın sebebi, Bacillus cereus adlı bakteridir.
Bacillus cereus, doğada yaygın olarak bulunan, ısıya dayanıklı sporlar üretebilen bir bakteridir. Bu sporlar, pirinç pişirildiğinde bile tamamen yok olmaz ve uygun ortam bulduklarında yeniden çoğalabilir.
BACİLLUS CEREUS NEDİR?
Toprakta, sebzelerde ve tahıllarda doğal olarak bulunabilen bir bakteri olan Bacillus cereus uygun olmayan koşullarda saklanan yiyeceklerde hızla çoğalarak toksin (zehir) üretir. Özellikle pirinç, makarna, patates ve sütlü tatlılar gibi karbonhidrat içeriği yüksek gıdalarda daha aktif hale gelir.
Bu nedenle Bacillus cereus kaynaklı gıda zehirlenmesi halk arasında genellikle “pirinç zehirlenmesi” olarak bilinir. Yani pirinç zehirlenmesi aslında Bacillus cereus bakterisinin neden olduğu bir gıda zehirlenmesidir.
PİRİNÇ ZEHİRLENMESİ NASIL OLUŞUR?
Pirinç zehirlenmesi genellikle şu durumlarda ortaya çıkar:
Pişirilen pirincin oda sıcaklığında uzun süre bekletilmesi
Yeniden ısıtılmadan tüketilmesi
Buzdolabına zamanında konulmaması veya uygun şekilde ısıtılmaması
Bu koşullar altında Bacillus cereus bakterisi çoğalır ve ısıya dayanıklı toksinler üretir. Bu toksinler, vücuda alındığında mide ve bağırsak sisteminde tahrişe neden olur.
PİRİNÇ ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELER?
Pirinç zehirlenmesi genellikle hızlı gelişir. Tüketimden 1–5 saat içinde belirtiler görülmeye başlar. En sık karşılaşılan belirtiler şunlardır:
Bulantı ve kusma
Karın ağrısı ve kramp
İshal
Halsizlik
Nadiren ateş
Belirtiler genellikle 24 saat içinde hafifler, ancak bağışıklığı zayıf kişilerde daha ciddi seyredebilmektedir.
PİRİNÇ ZEHİRLENMESİ NASIL ÖNLENİR?
Pirinç zehirlenmesinden korunmak için dikkat edilmesi gereken bazı temel noktalar vardır:
Pirinç pişirildikten sonra en fazla iki saat içinde buzdolabına koyulmalı.
Yeniden tüketileceğinde pirinç en az 75°C’ye kadar ısıtılmalı.
Birden fazla kez ısıtmamalı.
Pişmiş pirinç oda sıcaklığında uzun süre bekletilmemeli.
Buzdolabında saklarken pirinç kapalı bir kapta muhafaza edilmeli.
