Yeni genlerin keşfi

İnsanoğlu, bundan yaklaşık olarak yedi milyon yıl önce soy ağacındaki yolunu ayırdıktan sonra da gelişmeye devam etti ve soyçizgisindeki yeni 155 gen DNA’mızdaki küçük parçalardan kendiliğinden oluştu. Bunlardan birçoğunun biyolojimizde önemle roller oynadığı görülüyor, bu da, yeni genlerin ne kadar hızlı evrimleşebileceğini gösteriyor. Yeni genlerin bir kısmı memelilere uzanırken, diğer bir kısmı da belirli insan hastalıklarıyla ilgili “mikroorganizmalara” uzanmakta. Yeni genler normalde, genetik mekanizmamızın yanlışlıkla daha önceden var olan genlerin kopyalarıyla oluşur. Fakat son olarak keşfedilen 155 mikrogen, DNA uzadığında sıfırdan ortaya çıkmış gibi görünüyor. 

MİKRO GENLERİN İZLERİ

Son proje, 2017’de başlamış olsa da başka bir araştırma nedeniyle birkaç yıl dondurulmuştu. Son araştırmanın ekibi ise yeni bir genetik soy ağacı oluşturarak, kalıtımızda bulunan bu küçük sekansları, diğer 99 omurgalı türüyle karşılaştırdılar ve genlerin zaman içindeki gelişimini izlediler. Yeni “mikro genlerin” bazılarının izleri memelilerin ilk günlerine uzanırken, iki genin insanların ve şempanzelerin ayrılmalarıyla ortaya çıktığı belirlendi. İnsanların bir tür olarak, doğal seçilim yoluyla geçirdiği biyolojik değişimler inanılmaz derecede zorludur. İnsanların ve şempanzelerin ortak atası, goril soyundan ayrıldığında, kalp dokumuzun yapılanmasında rol oynayan bir gen gelişmişti. Eğer bu mikrogen gerçekten de son birkaç milyon yıl içinde ortaya çıktıysa, DNA’mızın bu gelişmiş parçalarının bedenimiz için ne kadar hızlı bir şekilde gerekli hale gelebileceğinin kanıtı olabilir. 

* The novo birth of functional microproteins in the human lineage, Cell Reports, 20.12.2022.

* More than 150 ‘made-from-scratch’ genes are in the human genome. 2 are totally unique to us, Live Science, 22.12.2022.