Arkeologlar, Bakır Çağına ait baykuş motifli plakları inceledi

Bakır Çağına ait baykuş motifli plaklar üzerinde yapılan yeni bir araştırmaya göre, daha önceden ayinlerde kullanıldığı düşünülen plakların aslında çocuklar tarafından yapılan oyuncaklar olduğu ortaya çıktı.

TANRIÇA MI? BASİT BİR OYUNCAK MI?

IFLScience'ın haberine göre, İber Yarımadası'nda Bakır Çağı'na ait mezarlardan baykuşu andıran binlerce oyulmuş plak bulundu. Arkeologlar, bu plakların yapılış sebebini yüzyılı aşkın süredir araştırıyor. Çoğu akademisyene göre bu plaklar tanrıçaları temsil ediyordu ve cenaze törenlerinde kullanılıyordu.

Ancak yeni bir araştırma, Bakır Çağında cenaze törenlerinde kullanılan eşyaların "altın, fildişi, kristal gibi değerli malzemelerden veya nadir bulunan kayalardan yapıldığını ve bu malzemelerin bazen keşif alanından yüzlerce kilometre uzakta bulunan bölgelerden getirildiğini" belirterek bu baykuş motiflerinin bir cenaze töreninde kullanılamayacak kadar basit olduğunu öne sürdü.

Bunun üzerine araştırmacılar, arduvaz taşının çok kolay yontulabildiğini ve bu baykuş motiflerinin, en deneyimsiz zanaatkârlar tarafından bile yapılabileceğini savundu.

"ÇOCUK BİLE YAPAR"

Araştırmacılar, daha önce taş yontma deneyimi olmayan katılımcılardan buldukları plakları kopylamasını istedi. Katılımcıların sadece birkaç saatte bulunan eserlere çok benzer yontmalar yapabildiğini gözlemleyen araştırmacılar deneyleri hakkında "Plak üretimi ve tasarımı basitti ve deneyim veya büyük bir emek gerektirmedi" ifadelerini kullandı.

Bu deneyin ardından araştırmacılar, bu plakların deneyimli zanaatkârlar tarafından değil çocuklar tarafından yapıldığından şüphelenmeye başladılar.

Kolay bulunabilen ve üzerine çizim yapması kolay olan arduvazın, Bakır Çağında çocuklar arasında popüler olabileceğini öne süren araştırmacılar, "Oyulmuş plakların bazılarında karikatürize edilmiş baykuş motifleri görüyoruz. Sanki bir çocuk tarafından tasarlanmış gibi" ifadelerini kullandı.

Araştırmacılar, teorilerini doğrulamak için 100'den fazla baykuş motifli plak toplayarak üzerlerinde inceleme yaptılar. Motifleri baykuşlarla kıyaslayan araştırmacılar, bazı motiflerin baykuşları çok iyi tasfir ettiğini ancak bazılarının daha soyut olduğunu farketti. Bunun üzerine soyut motiflerin daha küçük yaşta çocuklar tarafından yapılmış olabileceğini öne sürdü.

Araştırmacılar, bu bulguların üzerine yaşları 4 ila 13 arasında değişen çocuklardan 100 baykuş resmi topladı. Toplanan çizimlerde yaşları daha küçük olan çocukların, baykuşları plaklardaki gibi daha soyut bir şekilde tasfir ettiği ortaya çıktı.

Plaklar ve toplanan çizimler arasındaki benzerlik hakkında konuşan araştırmacılar, "Tasfirlerin baykuşlara olan benzerliği ve çizen çocuğun yaşı arasında bir bağlantı keşfettik. Yaşı büyük çocuklar, çizimlerinde daha gerçekçi baykuşlar tasfir etmeye eğilimliydi ancak yaşı küçük olanlar daha soyut tasfirler resmetti. Bu durum, plaklarda bulduğumuz çeşitliliği açıklamaya yardımcı olabilir" dedi.

Çalışmayı özetleyen araştırmacılar, "Baykuş motifli plaklar, günümüz çocuklarının baykuş tasfirlerine çok benzediği için, Bakır Çağındaki çocuklar tarafından eğlence amacıyla yapılmış olabilir" ifadelerini kullandı.