İranlı gazeteci Savaş Porgham: 'Tahran kolay idam ediyor'

İran’da rejimin sicili bir hayli kabarık, 1980 yıllarda binlerce muhalif idam edildi. Rejim, çoğunlukla “yeryüzünde fesat çıkartma ve yayma suçu” nedeniyle idam cezası veriyor ve ilk yerel derece mahkeme kararlarına itiraz açık. Siyasi nitelikteki bu kararların temyiz edilmesi ise çoğunlukla kamuoyundan gelen politik baskıyla ilişkili.

Gazeteci Savaş Porgham, “İdamlar, sokaktaki protestocuları geri püskürtmek amacıyla psikolojik bir harp tekniğinin bir parçası” nitelendirmesini yapıyor ve ekliyor: “Bu rejimin özelliklerinden birisi insanları çok kolay idam edebilmesi.” 

Porgham, idamlara karşı uluslararası reaksiyonları de değerlendirdi ve resmi açıklamalar ile halklardan gelen tepkiler arasına bir çizgi çekti. Batı’nın rejimin siyasi idamlar gibi katı uygulamalarına tepki gösterdiğini ancak İran’la hâlâ nükleer program için masaya oturduğuna anımsatan Porgham, bu tavrı “ikircikli” diye yorumladı. 

(Savaş Porgham)

Siyasi iradelerden beklentisini düşük tutan Porgham, “Buna karşın uluslarası örgütlerden, sivil toplumdan ve halk eylemlerine bakarak İran’daki kadınların ortaya koyduğu özgürlük mücadelesinin karşılık bulduğu görüyoruz” dedi.

İŞÇİLERİN TEPKİLERİ

Protestoların geleceğinin nasıl anlaşılması gerektiğine yönelik iki temel unsurun altını çizen Porgham, bunların rejimin şiddetini artırması ve toplumdaki fay hatlarının tetiklenmesi olduğunu dile getirdi. Türk, Kürt, Arap bölgelerinde 43 yıllık “İslam devrimi” sürecinde aktif olan fay hatlarına rejimin ne denli baskı uygulayacak olmasının belirleyici olacağını söyledi. Ayrıca toplu iş bırakmaların, grevlerin ve özellikle “enerji ülkesi” İran’ın petrol ve doğalgaz rafinerilerinde çalışan petrokimya emekçilerinin rejime göstereceği tepkinin asıl etkenlerden olduğunu dile getirdi.