CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Foggo ‘onurlu ve özgür’ bir yaşam için çalıştıklarını söyledi

Çocuk yoksulluğu tüm dünyada artıyor. UNICEF’in verilerine göre dünya genelinde 1 milyar çocuk eğitim, sağlık, barınma, beslenme ve sağlıklı suya erişemiyor ve derin yoksulluk yaşayan 356 milyon çocuk, günde 1.90 dolar gelirle hayatta kalmaya zorlanıyor. Çocukların yoksulluk koşullarında yaşama ihtimali yetişkinlere göre iki kat daha fazla. Türkiye, çocuk yoksulluğu konusunda “endişe verici ülkeler” arasında gösteriliyor. TÜİK tarafından yayımlanan “İstatistiklerle Çocuk 2021” raporuna göre ise yoksul çocuk sayısı 7 milyon 378 bin. Tüm bu veriler ışığında CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo ile “çocuk yoksulluğu”nu konuştuk.

- Çocuk yoksulluğu denilince aklımıza ne gelmeli? 

Çocuk yoksulluğu hem büyüdüğünde hem de yaşlandığında yoksul olmak demektir. Yani çocukluğunda önlem alınmazsa, o çocuğun yetişkin olduğunda yoksul olma olasılığı çok yüksek demektir. Çocuk yoksulluğu aynı zamanda, barınma, sağlık, eğitim gibi alanlarda sürekli sorun yaşamak demektir. Yoksul mahallelerde izole yaşamak, çocukların daha az sosyal yaşantıya sahip olduğu anlamına gelir. Damgalama ve öğrenme güçlüğü yoksul olmayan çocuklara göre çok daha fazladır. Çocuk yoksulluğu bir eşitsizlik durumudur. 

Çocuk aileye bağımlıdır, yoksul aileler kolaylıkla durumlarını değiştiremezler. Çünkü ekonomik ve sosyal olarak sürekli baskı altındadırlar, siyasi karar verme mekanizmalarına ya da kamu kurumlarına dertlerini anlatmaları da kolay olmaz. OECD ülkelerinde, düşük gelirli hanelerdeki çocukların ülkelerindeki ortalama gelire ulaşması 4-5 kuşak sürmektedir. Bu nedenle yoksulluk, çocuğun geleceğinin de dogˆrudan ihlalidir. 

- Yoksulluk çocuk sağlığını nasıl etkiliyor? 

Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Örgütü, Haziran 2022 tarihinde 82.3 milyon nüfuslu ülkemizin 14.8 milyonun yeterli gıda tüketemediği açıkladı. Aynı veriler, 5 yaş altı çocukların yüzde 1,7’sinin akut yetersiz beslenme, yüzde 6’sının ise kronik yetersiz beslenme yaşadığını ortaya koymakta. Gıda yoksulluğu, hem gıdanın satın alma gücünün, hem de yoksullar için erişilebilirliğinin olmadığı anlamına geliyor. Bu da çocuklar açısından, sağlıksız ve yetersiz beslenme, kronik açlık ve sağlığın kötüleşmesi ve ayrıca stresin, öfkenin artması demektir. Takip ettiğim bir ailede yaşayan 14-16 yaşındaki iki çocuk, evde ödenmeyen iki doğalgaz faturası nedeni ile kendi paralarını birleştirip su alıp satmak istiyor. Ablaya bir motosiklet çarpıyor, hafif bir sıyrıkla atlatıyor diğer çocuk ise şoka giriyor. 

Yoksulluk artık ülkemizde aç kalma haline karşı durabilme mücadelesine dönüştü. Yoksullar yaşam koşulları nedeniyle koah, astım, tüberküloz gibi hastalıklar ile sürekli mücadele eder. Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren Avrupa Sosyal Haklar Komitesi yayımladığı 2021 İnceleme Raporu’nda “Yoksulluk ve sosyal dışlanmanın ölçülmesi” başlığı altında Türkiye’nin yetersiz kaldığını tespit etti. Bu nedenle yoksulluğu ve çocuklara devredilen yoksulluğu önlemenin tek yolu “yardımseverlik” anlayışı dışında insan hakları ve ulusal ve uluslararası sistemde gelir adaletsizliği ile mücadele etmektir. 

‘SOSYAL YARDIM’ DEĞİL ‘SOSYAL HAK’ 

- CHP genel olarak yoksulluk ve özelde çocuk yoksulluğu için ne gibi çalışmalar yapıyor?

CHP, yoksulluğun önlenmesinin, gelir ve maddi kaynakların yetersizliğinin yanı sıra, ucuz işgücü, barınma, sağlık ve eğitim koşulları nedeniyle “onurlu ve özgür” bir yaşama erişememe durumu olduğunu da gösteren bir tutum belgesi hazırlıyor. Bu tutum belgesi, çalışma hakkının aynı zamanda gıdaya erişimi ve hanedeki çocuğun eğitim hakkını, yaşamlarını sağlıkla ve uygun koşullarda sağlayabilmesi için barınma hakkını da etkilediğini ortaya koyuyor. Bu nedenle yoksulluğu önlemek aynı zamanda bu temel hakların her biri için mücadele etmektir. Çünkü yoksul bir kişi aynı anda birden fazla yoksulluğa/yoksunluğa maruz kalabilir. Bu nedenle “gelir” gibi tek bir faktöre odaklanmak, yoksulluk gerçekliğini yakalamak için yeterli değildir. Gereken, AK Parti hükümetinin yaptığı gibi yoksulları partiye “muhtaç” etmek ve sürekli onlara “sosyal yardımlarımız kesilir” korkusunu yaşatmak değil CHP Genel Başkanı Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun sık sık vurguladığı gibi hak temelli ve insan hakları bakışıyla yoksullukla mücadele etmektir. Bir başka proje ise çocuğun temel ihtiyaçlara yönelik kaygısını tamamen ortadan kaldıran Aile Destekleri Sigortası projesi. Bu proje ile yoksul bireylerin ve ailenin yaşamının tamamen devlet tarafından güvence altına alınması sağlanıyor.