2009 yılında yatırım araçları

Altın, İngiliz Sterlini dışındaki döviz türleri bekleneni veremezken, yatırım fonu, tahvil-bono, repo ve banka faizi gibi enstrümanlara yatırım yapanlar ise muhtemel enflasyon oranının üzerinde getiri sağladılar.

Altın yatırımcısı yüzde 26-27 dolayında yıllık getiri sağlarken, döviz yatırımcısı İngiliz Sterlini dışında yüzde tatminkar getiri sağlayamadı.

Seçtikleri yatırım araçları ile çok yüksek oranlarda olmasa da getiri sağlayarak parasını değerlendirme çabası içinde olan yatırımcılar, yüzde 5-6'lar dolayında gerçekleşmesi beklenen enflasyondan da korunmuş oldular.

İMKB'de işlem gören hisse senetleri 2009 yılında ortalama yüzde 96,64 oranında değer kazandı. Aylık bazda sadece Ocak, Şubat, Ekim ve Kasım aylarında değer yitiren hisse senetleri diğer ayları artışla tamamladı.

24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 2009 yılında yüzde 26,07, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 26,79 oranında arttı. Dövizde ABD Doları'nın yıllık değer kaybı yüzde 2,79 olurken, Avro'daki artış sadece yüzde 0,61 oldu.

Bankalar ve aracı kurumlar tarafından oluşturulan yatırım fonlarına katılma belgelerine yatırım yapanlar 2009 yılında ortalama yüzde 13,81 oranında getiri elde ettiler. Hisse senedi ağırlıklı olan A Tipi fonlar 2009 yılını ortalama yüzde 51,87 oranında değer kazanırken, B tipi fonlardaki artış yüzde 9,49'da kaldı.


Hisse senetleri piyasası

Aylık bazda bakıldığında İMKB Endeksi en büyük artışı yüzde 22,85 ile Nisan ayında gerçekleştirdi. En büyük düşüş ise yüzde 7,36 ile Şubat ayında oldu.

2008 yılını 28,674,06 puandan tamamlayan İMKB Ulusal-100 Endeksi, yıllık bazda 25.960,95 puan ve ortalama yüzde 96,64'lük artışla 2009 yılını 52.825,02 puandan kapattı. İMKB Ulusal-100 Endeksi yılın son günü 53.155,07 puana ulaşarak yılın en yüksek seviyesini gördü. En yüksek kapanışını da yine aynı gün 52.825,02 puanla yaptı. En düşük seviye 22.583,11 puanla 12 Mart günü görüldü. En düşük kapanış da 23.035,95 puanla 5 Mart günü gerçekleşti.

Yıl boyunca İMKB Ulusal-Mali Endeksi 41.708,91 puan artarak 79.763,23 puana, İMKB Ulusal-Sanayi Endeksi 18.117,75 puan artarak 37.899,01 puana ve İMKB Ulusal-Hizmetler Endeksi 13.964,87 puan artarak 36.134,17 puana yükseldi.

Böylece, mali grup hisseler 2009 yılında ortalama yüzde 109,60, sanayi grubu hisseler ortalama yüzde 91,59 ve hizmetler grubu hisseler ortalama yüzde 62,99 oranında değer kazandı.


En çok kazandıran ve kaybettirenler

2009 yılında İMKB hisse senetleri piyasasında işlem gören toplam 323 hisse senedinden sadece 312'si değer kazanırken, sadece 11'i değer yitirdi.

Yıl içinde yapılan bedelli ve bedelsiz sermaye artırımlarıyla, sermaye azaltımları ve temettü verimleri de dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre, yıllık bazda yüzde 2.837,50 oranında artış gösteren Sönmez Flament hisseleri 2009 yılının en çok kazandıran kağıdı oldu.

İkinci sırada yer alan Makina Takım hisselerinin yıllık artışı yüzde 805,56, üçüncü sırada yer alan Sönmez Pamuklu hisselerinin yıllık artışı da yüzde 655,56 olarak gerçekleşti.

2009 yılının en çok kaybettiren hisse senedi ise yüzde 48,91'lik düşüşle Okan Tekstil hisseleri oldu. Okan tekstil hisseleri 2008 yılının en çok artış gösteren kağıdıydı. Yıllık bazda yüzde 42,75 oranında gerileyen Tire Kutsan hisse senetleri ikinci sırada, yüzde 40 oranında gerileyen Merko Gıda hisse senetleri de üçüncü sırada yer aldı.


Döviz

İstanbul serbest piyasada alınıp satılan döviz türlerinden ABD Doları 2009 sonunda, yüzde 2,79 oranında ve 0.0430 liralık kayıpla 1.5400 liradan 1.4970 liraya gerilerken, Avro yüzde 0,61 oranında ve 0.0130 liralık artışla 2.1420 liradan 2.1550 liraya yükseldi.

İngiliz Sterlini yıllık bazda yüzde 7,52 artarak, 2.2600 liradan 2.4300 liraya çıkarken dövizdeki en iyi performansı gösteren para birimi oldu. İsviçre Frangı da sadece yüzde 0,35 artarak 1.4450 liradan 1.4500 liraya çıktı.


Altın

İstanbul Kapalıçarşı'da işlem gören geleneksel yatırım aracı altın, 2009 yılını yüzde 26,07'lık getiriyle tamamladı.

2008 yıl sonunda 42,00 lira olan 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 10,95 lira artarak 2009 yıl sonunda 52,95 liradan kapandı.

2008 yıl sonunda 280,00 liradan satılan Cumhuriyet altını, 2009 sonunda 75 liralık artışla 355 liraya çıktı ve yıl boyunca yüzde 26,79 oranında artış kaydetti.

İstanbul Altın Borsası'nda (İAB) işlem gören 24 ayar külçe altının 2008 yıl sonunda 42,10 lira olan gram fiyatı, 2009 sonunda 10,82 liralık artışla 52,92 liraya yükseldi. İAB'de işlem gören külçe altının yıllık değer artışı da yüzde 25,70 olarak gerçekleşti.


Yatırım fonları

Menkul kıymet yatırım fonlarına katılma belgelerinin yıllık ortalama değer artışı yüzde 13,81 olarak gerçekleşti.

2008 yılını 866.464 puanla kapayan A.A Bileşik Fon Endeksi, 2009 yılı boyunca 119.618 puanlık artışla 986.082 puana çıktı. (A) tipi fonlardaki artış yüzde 51,87'yi bulurken, (B) tipi fonlardaki artış yüzde 9,49'da kaldı.

Katılma belgeleri arasındaki en yüksek oranlı artış, yüzde 202,57 ile Strateji A Tipi Değişken Fon belgelerinde oldu. Bunu yüzde 137,60 ile İş A Tipi Teknoloji Endeks Fon ve yüzde 123,49 ile Strateji A Tipi Risk Yönetimi Hisse Fon izledi.

2009 yılında en çok değer yitiren katılma belgeleri ise yüzde 4,09'luk düşüşle Garanti B Tipi Yabancı Fon, yüzde 3,38'lik düşüşle ING Bank B Tipi Yabancı Menkul Kıymet Fon ve yüzde 2,38'lik düşüşle Global B Tipi Değişken Fon oldu.

2009 yılı içinde işlem gören 292 yatırım fonundan 288'i değer kazanırken, 3'ü düşüş gösterdi.


Bono- faiz- Repo

İMKB Tahvil ve Bono Piyasası'nda 2008 sonunda oluşan ortalama oranlar ve DİBS getiri endeksleri üzerinden yapılan hesaplamalarla, yatırımcıların birikimlerini devlet tahvilinde değerlendirdiklerini varsaydığımızda, elde ettikleri net getiriler yüzde 15-17 dolayında oldu.

31 Aralık 2003 bazlı İMKB DİBS (Devlet İç Borçlanma Senetleri) Endeksleri dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre, iskontolu DİBS'lerden oluşan portföyün eşit ağırlıklı ortalama getirisini yansıtan Eşit Ağırlıklı Genel Endeks 2009 yılı boyunca yüzde 16,31 oranında arttı.

İskontolu DİBS'lerden oluşan portföyün piyasa değeri ağırlıklı ortalama getirisini yansıtan Piyasa Değeri Ağırlıklı Genel Endeks ise yıl boyunca yüzde 17,07 oranında artış gösterdi.

Önde gelen 10 bankanın ortalamaları dikkate alınarak 2008 yıl sonundaki oranlardan parasını 1 yıl vadeli mevduatta değerlendiren yatırımcılar 2009 yıl sonunda yüzde 7,20 dolayında net getiri elde ettiler. 2008 sonunda bu 10 bankanın yıllık bazda yüzde 14-16 aralığında olan faiz oranları 2009 sonunda yüzde 6,5-9,25 aralığına geriledi.

31 Aralık 2003 bazlı İMKB DİBS (Devlet İç Borçlanma Senetleri) Endeksleri kapsamında hesaplanan Repo Endeksi 2009 yılı boyunca yüzde 8,14 artışla 219,59'a çıktı.