"AB, Türkiye'yi pozitif listeye almak zorunda"

ATAD kararıyla, 1 Ocak 1973 tarihinde geçerli olan seyahat yasasının bugün için de geçerli olduğuna işaret eden Akdeniz Üniversitesi (AÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) Öğretim Üyesi ve Vizesiz Avrupa Araştırma Grubu Başkanı Prof. Dr. Harun Gümrükçü, bu çerçevede Almanya'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra 10 Eylül 1965'de kabul ettiği ilk yabancılar yasasının bugün için de geçerliliğini koruduğunu ifade etti. Gümrükçü, ''Avrupa Birliği Türkiye'yi tekrar pozitif listeye (vize uygulanmayan ülkeler listesine) almak zorundadır'' dedi.

Türk vatandaşları için vize alma zorunluluğunun sadece aile birleşimi veya iş bulma amaçlı gidişlerde söz konusu olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Gümrükçü, bu kişilerin ancak üç aylık turist vizesiyle Almanya'ya gidebileceklerini hatırlattı. Vize almadan, turist olarak gidenlerin, bu süre içerisinde Almanya'da çalışmalarının mümkün olmadığına dikkati çeken Gümrükçü, böyle bir durumda Alman hükümetinin soruşturma açma ve ardından sınır dışı etme hakkına sahip olduğunu ifade etti.

Almanya'ya seyahat etmek isteyenlerin geçerli bir pasaporta sahip olmaları, Almanya'nın güvenliğini tehlikeye atabilecek bir durumda bulunmamaları, yanlarında geçimlerini sağlayabilecek kadar para bulundurmaları gerektiğine değinen Prof. Dr. Gümrükçü, daha önce Almanya'da ağır suç işlemiş ve sınır dışı edilmiş olanların Almanya'ya üç aylık da olsa vizesiz giremeyeceklerini bildirdi. Bunun dışında kalan her Türk vatandaşının turizm veya aile ziyareti amacıyla vize almadan Almanya'ya gidebileceklerine işaret eden Prof. Dr. Gümrükçü, üç aydan fazla süreyle Almanya'da kalmak isteyenlerin eskiden olduğu gibi vize almalarının zorunlu olduğunu söyledi.

Almanya'ya gideceklere öneriler

Prof. Dr. Harun Gümrükçü, Almanya'ya gideceklerin bu ülkenin Türkiye'deki konsolosluklarına başvurarak, ''Vizesiz giriş yapabilir'' yazılı bir belge almalarını önererek, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Konsolosluklar muhtemelen böyle bir belge vermeyecektir. Bu durumda, vize almak için yapılan tüm harcamalar, yol, otel vs. ile bu işlerle ilgilenmek üzere yapılamayan çalışma karşılığı kazanılacak paranın titizlikle belgelenerek, konsolosluk aleyhine tazminat davası açılmalıdır. Konsolosluğun tazminat ödemeyi reddetmesi üzerine dava Berlin'deki idare mahkemesine taşınmalıdır.''

Prof. Dr. Gümrükçü, bu konuda açılacak davaların, avukatlar için önemli bir para kazanma alanı olabileceğini de kaydetti. Avukatların emsal kararları göstererek, hazırlayacakları matbu dilekçeler ve vize için yapılacak harcamaları bir dosyada toplayarak dava açabileceklerini anlatan Prof. Dr. Gümrükçü, şunları söyledi:
''Bu konuyu ciddi olarak takip edecek avukatlar, binlerce dosyayı aynı anda takip edip, müvekkilleri adına Avrupa ülkelerinden alacakları tazminatla zengin olabilir. Dava dilekçeleri matbu olacağından, yapılacak kırtasiye ve sekreter masrafıyla her bir avukat binlerce dava dosyasını aynı anda takip edebilir. Müvekkiline, kazanılacak tazminatı yarı yarıya paylaşma teklifi götürecek avukat, her bir dosyadan 600-700 avro kazansa, kısa sürede en az bir milyon Avro kazanabilir. Geçmişte, Avrupa ülkelerine siyasi sığınma talepleri kabul edilmeyen Türklerin tazminat davalarını takip eden avukatlar ciddi paralar kazandılar. Almanya'da halen faaliyet gösteren 700'e yakın Türk avukat var. Türkiye'deki avukatlar, Almanya'daki Türk meslektaşlarıyla birlikte çalışabilirler.''

''Davayı işçiler açtı, işverenler hava yarattı"

Prof. Dr. Harun Gümrükçü, ATAD'ın kararından sonra bu konuda hukuki ve siyasi girişimlere hemen başlanması gerektiğini de önererek, ''ATAD'ın kararından sonra Alman Hükümeti çalışma başlattı. Türk Hükümeti de Avrupa Birliği nezdinde çalışma yürütmeli. Her ülkeye yönelik ayrı çalışma grupları oluşturulmalı. Hangi ülkenin yasa, tüzük ve yönetmeliklerinde kötüleştirilme yapılmış, geriye doğru incelenmeli, ciddi, bilimsel çalışmalar yapılmalı'' diye konuştu.

Prof. Dr. Gümrükçü, ATAD'ın kararının yalnızca işverenleri ilgilendirmediğine de değinerek, ''Zaten davayı açanlar işçi statüsündeki tır şoförleridir. İşçilerin kazandıkları davadan niye yalnızca işverenler yararlansın ki? Bu karardan sonra, dava sürecinde hiçbir katkıları bulunmayan işveren örgütleri, davayı kendileri kazanmış gibi hava yarattılar, ama davayı açanın işçiler olduğunu unuttular'' dedi.

Öneriler

Prof. Dr. Gümrükçü bu konuda açılacak davalara, büyük spor kulüplerinin ve tanınmış şarkıcıların öncülük edebileceğini de kaydetti. Prof. Dr. Harun Gümrükçü, şu önerilerde bulundu:
''Fenerbahçe, Galatasaray gibi kulüpler ya da ünlü şarkıcılar Almanya'daki organizasyon için vize almadan gitmeyi deneyip, ülkeye kabul edilmedikleri vakit yüklü tazminat talebinde bulunabilirler. Mesela, futbol kulüpleri dostluk maçı adı altında organizasyon anlaşmaları yapıp, futbolcularına vize almadan bu ülkeye gitmeyi denemeli, gümrük kapısından geri döndürüldüklerinde, organizasyonun iptal edilmesinden ötürü 500-600 bin avroluk tazminat davaları açmalı ya da tanınmış şarkıcılar Avrupa ülkelerinde konser organizasyon edip, vizesiz gitmek için girişimde bulunduklarında engellenip, konser iptalinden dolayı zarar ettiklerini beyan ederek, ciddi tazminat davası açabilirler. Bu örnekler fantezi gibi geliyor, ama bu fanteziyi kullanmak gerekir.''

Prof. Dr. Gümrükçü, ATAD'ın kararının, sadece Türkleri değil, diğer milletleri de ilgilendirdiğini, kararın yalnızca seyahat özgürlüğünü sağlamadığını, en önemli sonucunun Avrupa'da yaşayan 5 milyon Türk için sağlandığını da belirtti.

Prof. Dr. Gümrükçü, bu kararla Avrupa'da yaşayan Türklerin yaşadıkları Avrupa ülkelerinin yalnızca ''siyasi vatandaşı'' olma statüsünden çıkıp, ''ekonomik vatandaş'' statüsüne de kavuşacaklarını ve böylece çok önemli ekonomik haklarının koruma altına alınacağını sözlerine ekledi.