ABD'de Ermeniler'den Türkiye'ye tazminat davası

Dava, ABD'de Ermeniler'in en yoğun yaşadığı bölgelerden biri olan Los Angeles'ta, Garbis Davouyan ve Hrayr Turabian adlı iki Amerikalı Ermeni hukukçu adına açıldı. Uluslararası hukuk ve insan hakları ihlali, haksız kazanç iddialarında bulunulan davada, Ermeniler'den alındığı öne sürülen toprak, bina, işyeri, banka mevduatı, mülk ve değeri "paha biçilemez" olarak nitelendirilen, şu sırada Türkiye'deki bazı müzelerde bulunan bazı dini ve tarihi eserler için tazminat talep ediliyor.

Amerikan haber ajansı AP'ye konuşan avukat Mark Geragos, 1915 olaylarına ilişkin bir davada ilk kez Türkiye'nin doğrudan sanık olarak geçtiğini ve davada yer alan tüm avukatların, 1915 olaylarında hayatını kaybeden ya da bu olaylardan kaçanların yakınları olduğunu belirterek "Bu bizim için davaya ayrı bir acı anlam katıyor" dedi.

Avukat Brian Kabateck de, davayı açanların, "kolektif dava" statüsü istediklerini belirterek, bu yüzden davanın 3 yıl sürebileceğini söyledi. Açılan davada, 1915 yılı olaylarında bir milyondan fazla Ermeni'nin göçe zorlandığı ve katledildiği iddia ediliyor. Davada ayrıca, Türk devletinin, "mülk sahiplerine yeniden iade edilene kadar, 'ele geçirilen' varlıklara ait mülklerin idaresi ile kira ve satış hasılatlarının toplanması ve gelirlerin emanet hesaplarına yatırılmasını kabul ettiği ancak buna karşın sözkonusu mülklere ve bunlardan sağlanan gelire el koyduğu" öne sürülüyor. Davacıların avukatlarının, "mülklerin ve elde edilen kazancın kayıtlarının halen durduğuna inandıkları ve bu hesaplarda bulunduğunu öne sürdükleri milyarlarca dolarlık para talep ettikleri" belirtiliyor.

ABD'nin California eyaleti meclisinde 2000 yılında kabul edilen, 1915 yılı olaylarının "soykırım" olarak tanımlandığı bir yasada, olaylarda hayatını kaybeden Ermenilerin varislerinin hayat sigortası şirketlerine dava açarak ödeme yapılmasını talep etmelerine imkan verilmişti. Ancak geçen yıl California'daki Federal Temyiz Mahkemesi, söz konusu yasayı 1915 olaylarını "soykırım" olarak nitelemeyen Amerikan yönetiminin dış politikasıyla çelişki yarattığı sonucuna varmış ve iptal kararı vermişti. Yine de Ermeniler, Fransız sigorta şirketi AXA ile New York Life Insurance adlı sigorta şirketinden kendilerine yaklaşık 40 milyon dolarlık ödeme yapılmasını başardı.