Ahmet Umur Deniz ve "Büyük İnsanlık"

U. Deniz; toplumcu gerçekçi resme, emekten yana olmanın dışavurumuna, sınıfsal olgulara farklı bir estetikle ulaşan bir ressam. Fantastik kurgulama gibi fantastik ögeler de onun dilinin vazgeçilmezleri. İnsanlığın kaderine, çaresizliğine karşı ‘umuda yolculuk’u yansıtan figüratif bir biçemi var.

“Büyük İnsanlık” resimlerinde bir ışık süzmesidir gidiyor. İsterse ters ışık, isterse karşıdan gelen olsun insanların yüzlerine ya da hareketlerine sakince ulaşıyor. Nazikçe dolaşıyor aralarda. Yoğun bir ışık bu, ancak bütünselliğe hiç dokunmuyor. Dokunmadığı gibi mekânın algılanmasını da kuvvetlendiriyor, resimlerin anlamını da. İnsanlığın yazgısı mıdır, kötülükler, yanlızlıklar diye sordurtmak üzere bazen bir portre ayrıntısında duruyor; bazen bir ayakta ya da elde yoğunlaşıyor. İnsanlığın traji komik yazgısını aydınlatıyor velhasıl.

Bu anlamda A.U. Deniz’in yorumlarının kesinlikle neşeyle barışık olamayacağı çok belli. Soru: Nerede “ Büyük insanlık”?

Adaletin sorgulanması mı denilse Daumıer’ yi anımsanarak; romantik mi düşünülse, Goya’ ya mı bakılsa? Yoksa daha öncelere mi dönülse? Brueghel’in insanın alt edemediği o acımasız düşüncelerini anlattığı resimlerine mi odaklanılsa? İşte bakın, insanın kederiyle buluşuldu bile. Yüzyıllardır değişmeyen bir yazgıya yönelen bu dilin hep var olacağını gösteriyor tüm bu ressamlar. A. U. Deniz ‘de tıpkı öyle. Evrensel bir çizgide
onun figürleri. Oturanlar, yürüyenler, düşünenler; çaresizlikle geçirilen zamanlar, mahkum edilen yaşamlar...

14Ocak 2012’ya kadar sürecek olan “Büyük İnsanlık” sergisinde izlenimin, dışavurumun birbirini destekleyen durumlarını, uçsuz bucaksız Anadolu görüntülerinin, içselliklerinin dramatik perspektifine de bir gönderme yapıp insanlığa özel bir bakışla yaklaşmanın alt yapısını okuyabilirsiniz. Sergi, ayrıca Cumhuriyet sonrası Türkiye’sindeki resim sanatının
çok çeşitliliğinin izlenmesinde yardımcı ve figüratif resmin yerinin farkındalığındaki bir durak özellikli. Paylaşmak üzere.