AİHM din hanesini haksız buldu

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), nüfus cüzdanında din ibaresinin kaldırılması gerektiğine karar veren mahkeme, alfabede yer almayan harflerin kullanılması talebini reddetti.

Resmi kimliklerde "Alevi ibaresi" bulunması ve "Kürtçe harf" konularında Türkiye'den Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) gündemine taşınmış ilk davalarda kararlar Strasbourg'da açıklandı.

AİHM, Türkiye'de nüfus cüzdanlarının din hanesine "İslam" yerine "Alevi" yazılamamasının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne ilişkin 9. maddesinin ihlali olduğuna hükmetti.

Strazburg'da faaliyet gösteren AİHM, İzmir'de yaşayan Sinan Işık isimli Alevi yurttaşın, nüfus cüzdanına "İslam" yerine "Alevi" yazılmasına izin verilmemesi üzerine 2005 yılında yaptığı şikayete ilişkin davayı, Türkiye aleyhinde sonuçlandırdı.

AİHM, Sinan Işık'ın talebinin reddedildiği dönemde Türkiye'de nüfus cüzdanlarında dinin yazılması zorunluluğunun bulunduğu anımsattığı kararında düşünce, vicdan ve din özgürlüğünün demokratik bir toplumun temellerinin birini oluşturduğuna vurgu yaptı. Mahkeme şöyle devam etti:

"Bu özgürlük, din boyutunda, inananların kimliğinin ve hayat kavramının en temel unsurlarından biridir ancak aynı zamanda ateistler, agnostikler, septikler veya ilgisizler için de çok değerlidir. (.) Bu özgürlük, özellikle bir dine bağlı olma veya olmama, dini uygulama veya uygulamama özgürlüğü de içeriyor."

Mahkeme, bunun sonucunda bire karşı altı oy ile Sözleşmenin 9. maddesinin ihlal edildiği kararını verirken herhangi bir tazminat belirlemedi

''Sessiz bir devrim gerçekleştirdiğime inanıyorum"

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvurarak, Türkiye'de nüfus cüzdanlarında din ibaresinin yer almasının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin din ve vicdan özgürlüğüyle ilgili 9. maddesine aykırı olduğu yönünde karar aldıran Sinan Işık, ''Sessiz bir devrim gerçekleştirdiğime inanıyorum'' dedi.

Konak Belediyesinin Gültepe semtindeki kütüphanesinde görevli olarak çalışan Sinan Işık, yaptığı açıklamada, nüfus cüzdanı hanesine ''Alevi'' yazdırmak için 2004 yılında İzmir'de mahkemeye başvurduğunu kaydetti.

Aleviliğin, İslam'ın dışında bir din anlayışı olduğuna inandığını kaydeden Sinan Işık, bu davranışı nedeniyle en çok ''Alevilik İslam'ın özüdür'' diyen Alevilerden tepki aldığını kaydederek, ''Ben açtığım davanın doğru olduğuna inanıyordum. Laik bir yurttaş olarak benim isteğim din hanesinin tamamen ortadan kaldırılmasıydı. Ancak devlet eğer bunu yazmakta ısrar ediyorsa, o zaman benim din haneme Alevi yazılmasını istedim. Bu konu Aleviler arasında ciddi tartışmalara neden oldu. Bana karşı çıkan çoğunluğun yanı sıra, beni destekleyenler de oldu. Benim eşim dahi bana bu konuda tepki gösterdi. Yerel mahkeme, Diyanet İşleri Başkanlığından görüş alarak talebimi reddetti'' diye konuştu.

AİHM'nin Türkiye'de nüfus cüzdanlarında din ibaresinin yer almasının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) din ve vicdan özgürlüğüyle ilgili 9. maddesine aykırı olduğu yönündeki kararını ise memnuniyetle karşıladığını dile getiren Işık, ''Devlet şimdi AİHM'nin kararını yerine getirmelidir. Nüfus cüzdanlarındaki din hanesi kaldırıldığında her duyarlı vatandaş gibi ben de çok sevineceğim. Çocuklarıma iyi bir miras bırakmış olacağım'' şeklinde konuştu.

İlgili haber için tıklayınız

Aleviler AİHM kararından memnun