Akaryakıt dağıtımcıları isyan etti

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK), fiyatları aşağı çekmeleri uyarısının ardından tartışma konusu olan akaryakıt dağıtımcıları isyan etti. Sektörün önde gelen kuruluşu Petrol Sanayi Derneği (PETDER) yapılan açıklamada, "Geçtiğimiz günlerde akaryakıt fiyatları ve bu fiyatların oluşumu ile ilgili birçok konu basın tarafından kamuoyunun gündemine getirilmiş ve özellikle petrol sektörünün tutumu ile ilgili kamuoyuna ciddi bir araştırma ve incelemeye dayanmayan gerçek dışı ve yanıltıcı bazı bilgiler sunulmuştur" denildi.

Ürün cinsleri, piyasa yapıları, maliyet sistemleri ve vergi seviyeleri açısından birbirinden çok farklı ülkelerden yanlış örnekler alınarak yapılan karşılaştırmalar veya benzin, motorin gibi ürünlerin uluslararası fiyatlarına ilişkin doğru olmayan rakamların yayınlanması sonucunda ciddi bir bilgi kirliliği oluştuğu savunuldu. Bu nedenle açıklama yapma gereği duyulduğu belirtilirken, Türkiye petrol piyasasının 2005 yılı başında serbest piyasa uygulamasına geçtiği anımsatıldı.
 

'Piyasada rekabet var'

Akaryakıt dağıtım sektörünün yılda 26 milyar lirayı aşan dolaylı vergi gelirini ve toplam 62 milyar liraya ulaşan büyüklükte, çok ciddi iş gücü barındıran ve sürekli istihdam yaratan bir sektörün gerekli finansmanını sağladığı anlatılan açıklamada, "Ülkemiz dağıtım sektöründe akaryakıt fiyatları rekabetçidir ve tamamen serbest piyasa koşullarında ve tam bir rekabet ortamı içinde gelişmektedir. Sektörde hem hizmetlerde, hem de fiyatlarda iskonto, promosyon ve vade olarak yoğun bir rekabet yaşanmaktadır" denildi.

Doğru kaynaklar kullanılarak doğru teknik analizler yapıldığında Türkiye'deki vergi hariç pompa fiyatlarının, Türkiye'ye özgü farklılıklar dikkate alındığında, Akdeniz piyasaları paralelinde hareket ettiğinin açıkça görüleceği ifade edilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu:

"Özellikle dağıtım sisteminde Avrupa ülkelerindeki maliyete etki eden unsurlar ile Türkiye'deki unsurlar yapısal olarak farklıdır. Bu yapısal farklılıkların başında Türkiye'de vergilerin ve faizlerin yüksekliği ve verginin rafineriye peşin olarak ödenmesi sonucu karşılanmak zorunda kalınan finansman yükü gelmektedir. Buna ilave olarak ithalatın son derece bürokratik ve maliyetli olması, ulusal stok, ulusal marker, yazar kasa, zorunlu otomasyon vb.. gibi mukayese edilen ülkelerde olmayan ve bir kısmı petrol piyasası kanunundan kaynaklanan yapısal farklılıklar da söz konusudur. Nitekim bu durumun bir sonucu olarak birçok dağıtım şirketince ilan edilen resmi net karların toplam ciroya oranı ortalama yüzde 1-2 gibi birçok sektörle ile mukayese edildiğinde son derece düşük bir seviyede kalmaktadır."

Türkiye'deki akaryakıtların pompa fiyatlarının yüzde 84 ila 87'sinin ürünün rafineri çıkış fiyatı ve dolaylı vergilerden oluştuğunun altı çizilen açıklamada, "Geriye kalan brüt yüzde 13 ila 16'lık bölümünün içinde ise rafineriden bayiinin pompasına kadar olan tüm hizmetler, yatırımlar, işletme giderleri, zorunlu yasal giderler ve dağıtıcı ve bayiinin ticari karları ile sektörün rekabet ortamı içinde yaptığı iskonto, promosyon vb gibi pazarlama yatırımları vardır" denildi.

 

'Anlamlı fedakarlıklar yapıldı'

Tüm bu hususların EPDK'ya sektörce açıklandığı belirtilen açıklamada, "Ayrıca rekabet unsurlarından taviz vermeden doğan hassasiyetlerin giderilebilmesi için son günlerde bir çok şirket brüt kar paylarından anlamlı fedakarlıklar yapmışlardır" denildi.