Akdeniz'deki doğal gaz önce "diplomasiyi ısıtıyor"

Kıbrıs müzakereleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis'ın yayınladıkları ortak metinle tekrar canlanırken, Doğu Akdeniz'deki son doğal gaz keşiflerinin, "bölgedeki olumsuz siyasi atmosferin seyrini de değiştirebileceği" yorumları yapılıyor.

Güney Kıbrıs, 2013'te iflasın eşiğine gelen ekonomisini, tek yanlı ilan ettiği ''münhasır ekonomik bölge'' içinde yer alan ve ''Afrodit'' olarak adlandırılan parselde keşfedilen doğal gazı ihraç ederek ayağa kaldırmak istiyor. Söz konusu rezervlerin, uluslararası piyasalara açılmasının en ekonomik yolunun ise Türkiye'ye uzanan bir boru hattı olacağı belirtiliyor.

"Afrodit"te bulunan doğal gazın paylaşımı, bölge ülkelerin en önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor. Güney Kıbrıs'ın, "Afrodit" sahasını da içeren doğal gaz arama izni verdiği bölgeler aynı zamanda KKTC'nin Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına (TPAO) lisans verdiği arama sahaları ile çakışıyor. Bu konu, müzakerelerde Türk ve Rum taraflarının aşması gereken en önemli engellerden birini oluşturuyor.

"Enerji kolaylaştırıcı unsur"

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Avrasya ve Enerji Uzmanı Hasan Selim Özertem, Kıbrıs müzakerelerinde, enerjinin kolaylaştırıcı bir unsur olacağını, ancak tek başına da belirleyici olamayacağını söyledi.

Doğu Akdeniz'deki son doğal gaz keşiflerinin, bölgedeki "olumsuz siyasi atmosferin seyrini de değiştirebileceğini" ifade eden Özertem, Kıbrıs müzakerelerinin yeniden canlanması gibi, İsrail ile ilişkilerde de olumlu bir havanın yakalanmasında enerji alanındaki gelişmelerin etkisi olabileceğini belirtti.

 "Türkiye önemli geçiş güzergahı"

Türkiye'nin yakın dönemde Akdeniz'deki hamleleriyle bölgede konuşulması gereken bir aktör olduğu mesajını verdiğini ifade eden Özertem, Türkiye'nin aynı zamanda Kıbrıs ve İsrail gazı için nihai tüketim açısından büyük bir pazar olduğunu vurguladı. Özertem, "Türkiye, şu anda boru hatlarının kapasitelerini arttırma ve altyapılarını yenileme konusunda görüşmelerde bulunuyor. Bu açıdan bakılacak olursa, Türkiye aynı zamanda Avrupa'ya ulaşılması açısından da önemli bir geçiş güzergahı rolü oynayabilir" dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da konuya ilişkin yaptığı açıklamada, yeraltı kaynaklarının Kıbrıs'ta yaşayan her iki topluma adaletli bir şekilde dağıtılmasını sağlayacak bir yapının kurulmasının önemini vurgulamıştı. Yıldız, "Akdeniz'deki olumsuz siyasi havanın dağılıp, enerjiyle ilgili projelerin önünün açılması gerekir. Nasıl ki boru hattıyla Kıbrıs'a su götürüyoruz; benzer şekilde Türkiye üzerinden Avrupa'ya aktarılacak bir boru hattının yapılabileceğine inanıyorum. Yeter ki siyasi fizibilite uygun olsun" değerlendirmesinde bulunmuştu.