AYM Başkanı Arslan: AYM kararı tüm yargıyı bağlar

Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kuruluşunun 56. yıldönümü nedeniyle dün Yüce Divan Salonu’nda tören düzenlendi. Törende konuşan Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, isim vermeden Mehmet Altan ve Şahin Alpay ile ilgili verdiği hak ihlali kararını uygulamayan İstanbul’daki iki mahkemeyi eleştirdi. AYM’nin incelemesinin anayasada güvenceye alınan bir temel hakkın ihlal edilip edilmediği ve bu ihlalin nasıl ortadan kaldırılacağının belirlenmesiyle sınırlı olduğunu belirten Arslan, AYM’nin 15 Mart 2018’de verdiği bir kararda (Şahin Alpay’a ikinci ihlal kararı) “kanun yolu” ve “yerindelik” incelemesi yasağından ne anlaşılması gerektiğini değerlendirdiğini anımsattı. AYM’ye göre yasak getirilen alanın, temel haklara ilişkin anayasal güvencelerle ilgili olmayıp bireysel başvuru kapsamı dışındaki hukuka aykırılık iddialarına ilişkin olduğunu ifade eden Arslan, “Aksi yönde bir kabul, AYM’nin bireysel başvuruları karara bağlama yetki ve görevini işlevsiz kılar. Bu da bu kurumun etkili bir hak arama yolu olarak öngörülmüş olması amacıyla bağdaşmaz” dedi.

‘Düzeltilecektir’

Bireysel başvuruda AYM’nin kararlarının bağlayıcılığı ve icrası konusuna değinen Arslan, anayasanın 153. maddesindeki AYM kararlarının yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlayacağı hükmüne işaret etti, şöyle konuştu: “Bu hükmün, genel olarak mahkeme kararlarının bağlayıcılığını düzenleyen anayasanın 138. maddesinden temel farkı, Anayasa Mahkemesi kararlarının yasama, yürütme ve idare yanında ‘yargı organları’nı da bağladığını söylemesidir. Bu bağlamda anayasanın açık hükümleri karşısında Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmaması düşünülemez.” Etkili bir yargı düzeninin, “akıl”, “ahlak” ve “adalet” olmak üzere üç temel kaide üzerine kurulu olduğunu söyleyen Arslan, “Hiç kuşkusuz diğer kurumlarda olduğu gibi yargıda da hatalı kararlar verilebilir. Ancak bunlar hukuk sistemi içinde düzeltilecektir, nitekim düzeltilmektedir” dedi.

Arslan'ın makamında özel görüşme

Devletin zirvesinin katıldığı tören için salona gelen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile tokalaştı. İki liderin göz göze gelmemek için sergiledikleri gayret dikkat çekti. Başbakan Binali Yıldırım ve MHP lideri Devlet Bahçeli’nin gelmediği törende ayrıca Venedik Komisyonu Başkanı Gianni Buquicchio, 20 ülkeden Anayasa Mahkemesi başkan ve üyeleri de yer aldı. Törenin ardından Erdoğan, bazı bakanlar, Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit ve Danıştay Başkanı Zerrin Güngör, Zühtü Arslan’ın makamına çıktı. Burada yapılan görüşmeye basın alınmadı.