Berberoğlu kararı, vekillere dağıtılan kitaba da uymuyor

TBMM Başkanlığı talimatıyla Meclis Kanunlar ve Kararlar Başkanlığı tarafından yeni yönetim sistemini anlatmak üzere hazırlanan yasama el kitabında yeni döneme ilişkin önemli ayrıntılar yer aldı. Kitapta, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi, TBMM’nin görev ve yetkileri, yasa yapım süreci, bilgi edinme ve denetim yolları gibi konularda bilgi verildi.  

Temmuz 2018’de basımı yapılmasına karşın eski TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın sunumunu yaptığı kitapta, tüm yürütme yetki ve görevinin bir kişide toplandığı ifade edildi; “Yeni sistemde parlamentonun içinden çıkan bir hükümet bulunmamaktadır. Hükümet üyelerinin Meclis’te hükümeti temsili mümkün değildir” denildi.

Yasama el kitabında “Yasama sorumsuzluğu ve dokunulmazlığı nedir?” başlığı altında da dokunulmazlık konusundaki uygulama ve kurallara yer verildi. Pek çok milletvekili hakkında yargı süreçlerinin devam ettiği, CHP’li Enis Berberoğlu ile HDP’li Leyla Güven’in hala cezaevinde bulunduğu bir dönemde çıkarılan kitapta, şu ifadeye yer verildi: “Yasama dokunulmazlığı; seçimden önce veya sonra bir suç işlediği öne sürülen milletvekilinin, Meclis kararı olmadıkça tutulamaması, sorguya çekilememesi, tutuklanamaması ve yargılanamamasını ifade eder.”

Kitapta, milletvekiliğinin sona ermesiyle dokunulmazlığında sona erdiği belirtilirken, “Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi, Meclis’in yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır” denildi. Bu ifadelerin Yargıtay’ın CHP’li Enis Berberoğlu hakkında verdiği kararla çelişmesi dikkat çekti.

Kitapta, komisyon toplantılarının komisyon üyelerinin yanı sıra tüm milletvekilleri, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlara ve yürütmenin temsilcilerine açık olduğu belirtildi. Komisyonlarda yürütmenin nasıl temsil edileceği konusunda Cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakanın toplantıya katılabileceği, yürütme temsilcilerinin olmaması durumunda komisyonun toplantıya devam edebileceği ifade edildi. Kitapta, yürütmenin temsilcilerinin komisyonda söz alarak konuşabileceği ancak oy kullanamayacağı kaydedildi.

Meclis’te sayısal değişim

Yeni dönemde milletvekili sayısının 600’e çıkması nedeniyle bütün sayısal değerlere ilişkin değişiklikler de kitapta yer aldı. Buna göre toplantı yeter sayısının 200’den az, karar yeter sayısının ise 151’den az olamayacağı kayda geçirildi. TBMM’nin olağanüstü toplantıya çağrılması için en az 120 üyenin imzasının gerekli olduğu bildirildi.