Beyindeki nikotin freni

İnsanları nikotin kullanıma iten ne? Ve beyindeki hangi mekanizmalar bağımlı kılıyor? Kaliforniya Scripps Araştırma Ensititü’sünde Paul Kenny ile çalışan araştırmacılar şimdi bu sorulara yeni yanıtlar buldu.

Sigara içimi yüzünden yılda beş milyon kişi yaşamını yitiriyor ve yetişkin ölümlerin onda birinden yine nikotin tüketimi sorumlu. Bu insanların ise yüzde doksanı akciğer kanseri yüzünden yaşamını yitirmektedir. Bilim insanları farelerle gerçekleştirdikleri deneyler sonucunda CHRNA5 olarak isimlendirilen ve daha önce de nikotin bağımlılığıyla ilişkilendirilen genin fonksiyonunu çözdü. Bu gen nikotin moleküllerine reaksiyon gösteren (beyin hücrelerinin yüzeyindeki bir giriş noktası olan) bir reseptörü çalıştırıyor. Bu genin normal versiyonu, küçük bir doz nikotin karşısında bile beyne “nikotin tüketimine son ver” mesajı gönderiyor, diyor bilim insanları. Daha büyük dozlarda ise bozuk yiyecek veya içecek tüketimi sırasında yaşanan bir hissi uyandırıyor diyor Kenny.

Fakat alfa 5 olarak bilinen bir alt reseptörün devre dışı bırakılması halinde farelerde, farklı etkiler ortaya çıkmış. Şöyle ki, olumsuz mesaj hiçbir zaman gönderilmediği için kemirgenlere verilen nikotin asla yeterli olmamış. Araştırmacılar benzer bir durumun bazı insanlar için de geçerli olduğuna inanıyor.

Kalıtım taramalarına dayanan araştırmalarda, alfa 5’in işlevini zayıflatan bir genetik değişim saptanmış. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki nüfusun yüzde otuz ila otuz beşinin, engellenemeyen nikotin isteğini tetikleyen CHRARA5 gen biçimine sahip olduğu düşünülüyor. Araştırma sonuçları, bu genetik varyasyonu taşıyan kişilerin nikotin bağımlılığına daha eğimli olduğunu gösteriyor, diyor Kenny. Nature dergisinde yayımlanan sonuçların ardından Kenny, Amerika’daki Ulusal Uyuşturucu Bağımlılığı Enstitüsü’nden yeni ilaç üretimi için ödenek aldı.