'Biz kriz kelimesini çöpe attık'

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Dış Ticaret Müsteşarlığı Uğur Ercan Salonu'nda Ekonomi Muhabirleri Derneği ile kahvaltılı sohbet toplantısında bir araya geldi. Burada gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bakan Çağlayan bir gazetecinin, "Dünya Bankası Başkanı Avrupa'daki krizin Türkiye'deki ihracatı etkileyebileceği uyarısında bulundu. Siz bu olası riskler karşı yeni tedbirler düşünüyor musunuz" sorusuna şu yanıtı verdi: "Onları söylemek için Dünya Bankası Başkanı olmaya gerek yok veya IMF'nin başında olmaya gerek yok. Tüm rakamları görüyoruz. 2009 gibi elimizde bir tecrübe var. Bu konuda tecrübeliyiz bağışıklığımız var. 2009 krizi bizim için ön çalışmaydı. Bunun sonuçlarını da gördük. İhracatımızı mutlaka etkileyecek çünkü Avrupa'dan bir talep daralması yaşanacak. Ama azaltmayı kompanse edecek, hedeflerimizden asla şaşmadan OVP hedefini de geçecek tarzda çalışmalarımız aynen devam ediyor. Buna göre yeni pazarlar, yeni iş birlikleri. Durmak yok koşmaya devam."

"Biz kriz kelimesini çöpe attık" diyen Bakan Çağlayan, ne siyasette ne ekonomide kriz olmadığını söyledi. Çağlayan, "Türkiye'nin çok sağlam temelli var. Siyasi istikrar son derece sağlam temellere dayalı. Ekonomik istikrar konusunda bugün Avrupa'da ülkelerin başlarını belaya sokan problem. Çift haneli bütçe açıkları. Ama bunların hiç biri Türkiye'de mevcut olmadığı için. Türkiye açısından korkulacak hiç bir şey yoktur. Ama hiç bir şey yokmuş gibi davranmamızda söz konusu değildir. Almamız gereken yol haritamız elimizde mevcut" şeklinde konuştu. İlk 5 ayda Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırımının 5.6 milyar dolar olduğunu belirten Bakan Çağlayan, yılsonuna kadar bu rakamın 10 milyar dolar seviyesine ulaşacağını kaydetti. Türkiye'nin dünyada yabancı yatırım alacak en önemli merkezlerden biri olduğunu vurgulayarak, Türkiye'nin bu konuda eline fırsatlar geçtiğini söyledi.

'Hiçbir şey yokmuş gibi davranmıyorum'

Avrupa'daki kriz konusuna değinen Bakan Çağlayan, "Hiç bir şey yokmuş gibi davranmıyorum. Avrupa'da yaşanan ve yaşanacak sıkıntılar bizi mutlaka etkileyecektir. Ama etkileyebileceği oranda bizi etkileyecektir. Bu etkilemede Türkiye'de çok ciddi sıkıntılar, etkilemeler olmayacak. Türkiye bu konuda önemli çalışmaları başlattı. Bölgesel ve ikili ilişkilere çok fazla ağırlık veriyoruz. Bu noktada serbest ticaret anlaşmaları noktasından çok önemli çalışmalar yapıyoruz. Çok kısa bir sürede Güney Kore'ye hemen bir seyahatimiz olacak. Araya seçimler girdiği için bu seyahatimizi biraz ertelemiştik" dedi.
 

'Fitch yine Fitch'liğini yapmış'

Bir gazetecinin "Toplantı sırasında kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Türkiye'deki cari açık sebebiyle krize daha gelişmekte olan ülkelere nazaran daha yakın olarak değerlendirdi. Buna bağlı olarak Türkiye'de ısınma sinyalleri görüldüğünü ve not artışının belirsiz olduğunu söyledi. İhracattaki başarılarımız ortada ama cari açık değerlendirmeleriyle ilgili görüşünüz nedir" sorusu üzerine Bakan Çağlayan şu yanıtı verdi: "Fitch yine Fitch'liğini yapmış. Biliyorsunuz bunların artık kredibilitesi sarsıldı. Kredi derecelendirme kuruluşları en yüksek notlarını İrlanda'ya vermişti. Bunlarında itibar sınavından geçemediği kaybettiği bir dönemdeyiz. Biz de aynı şeyi diyoruz. Cari açık ihmal edilmeyecek olan bir şey. Üzerinde durulmayacak bir şey değil. Yaz başındaki ithalattaki yoğunlaşmanın biraz daha azalmasından dolayı önümüzdeki aylarda cari açığın etkisi ilk 6 ayda görülenden daha az olacak. Onunu için Ficth bu konudaki değerlendirmeyi böyle yapmış olabilir. Ben o değerlendirmeye katılmıyorum. Bunu söylerken de çok iyi pozisyondayız demek için söylemiyorum."
 

'Eskiden IMF heyeti geldikleri zaman kapı kapı gezerlerdi' 

Bir gazetecinin IMF'nin cari açıkla ilgili tahminlerini hatırlatması üzerine, IMF ile Dünya Bankası'nın bugüne kadar büyüme hedeflerini bir türlü tutturamadığını söyleyen Bakan Çağlayan, "Onlar kadar revize eden başka yerler gördünüz mü? 2011 hedeflerini de revize etmeye başladılar. IMF yüzde 2.5'lik büyümeyi neye göre almış. OVP daha açıklanmamış. Bu konuyla ilgili daha IMF ile görüşmeler yapılmamış. Nerden neye göre çıkarttılar onları keşke onlara sorsanız. Çok fazla yoklar Türkiye'de biliyorsunuz eskiden geldikleri zaman bayram şekeri toplayanlar gibi kapı kapı gezerlerdi" ifadelerini kullandı.

Cari açığın ihmal edilecek kadar bir şey olmadığını vurgulayan Bakan Çağlayan, "Cari açık onların dediği kadar yüksek risk oluşturacak bir yapıda değildir. Bana göre bu tür şeylerde aynen derecelendirme kuruluşlarında olduğu gibi başkalarının da itibarını sarsabilir. Bu kadar sık makas değiştirmek çok doğru olmaz. Beklesinler bir bakalım bizim OVP defterimizi ortaya koyduğumuzda sizde bizde hep birlikte göreceğiz" dedi.
 

'Nükleer karşıtların görüşlerine saygı duyuyorum, ama...'

Bakan Çağlayan, enerji ile dışa bağımlılığı mümkün olduğunca azaltabilecek bir yapıyla devam edeceğini belirterek, Türkiye'nin enerjiyi çözebilecek bir yapısı olmadığını kaydetti. Bakan Çağlayan, "Tüm enerji kaynaklarının bütün yollarını kararlılıkla yapmaya devam edeceğiz. Nükleer enerji başta olmak üzere. Nükleer karşıtların görüşlerine saygı duyuyorum. Olabilir. Onların açısından öyle gözüküyor. Kendilerinden beklentim şu; Türkiye'de nükleerin yerine ikame edebilecek elektrik enerjisi üretebilecek bir şey varsa onu da gündeme getirmeleri özellikle Türkiye açısından önemli" diye konuştu.
 

İhracat 73.2 milyar dolara ulaştı

İhracat rakamları hakkında bilgi veren Bakan Çağlayan, ihracat artışının aynen devam ettiğini belirterek, 1-20 Temmuz tarihleri arasında toplam 17 günlük işgününde ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27 artışla 7.5 milyar dolar olduğunu açıkladı. Çağlayan 1 Ocak-20 Temmuz tarihleri arasında ise ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23.6 artarak 73.2 milyar dolar olduğunu bildirdi. Çağlayan 73.2 milyar dolarlık ihracatın Ocak-Mayıs aylarının TÜİK verilerine göre, Haziran ve Temmuz ayları TİM rakamlarına göre olduğunu belirtti. Çağlayan, "İhracatımız tam yol ileri devam. İhracatımız şu anda endişe edecek bir durum yok. Ortadoğu'da ve Kuzey Afrika'da yaşanan sıkıntılara rağmen bu rakamlar. Özellikle Tunus ve Mısır'a ihracatımız ilk başta düşüş yaşamıştı. Bazı ambargolardan, savaş halinin devam etmesinden dolayı ihracatımızda bir düşüş olmasına rağmen ihracatımız artıyor" ifadelerini kullandı.

'Vatandaş istediği gibi hareket etsin'

Burada bir gazetecinin AKP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Gedikli'nin "kriz var harcamayın" sözlerini anımsatması üzerine Bakan Çağlayan, bu konuda hükümet ve EKK olarak çalışmalar yapıldığını belirterek, "Vatandaşa harcayın ya da harcamayın diye bir telkinimiz yoktur. Vatandaş istediği gibi hareket etsin. Bizim vatandaşa her zaman söyleyeceğimiz kendi bütçelerine göre harcamalarıdır. İhracatçı açısından da dış ticaret yapan açısındansa şunu ifade etmek isterim; euro dolar paritesinde olumsuz gelişmeler olabilir. İhracatımızın yarıya yakını dolar yarıya yakını euro cinsinden. Aynı para biriminden borçlanılmalı" dedi. Ekonomi Bakanlığı'nın her ülkeyi her yapıyı algılayabilecek bir yapıya sahip olduğunu belirten Bakan Çağlayan, "Şu anda Avrupa'da bahsedilen tüm gelişmeleri izliyoruz" dedi.

Bir gazetecinin "vatandaşa ne yönde harcama yapmasını önerirsiniz" demesi üzerine Bakan Çağlayan, "Vatandaş bizden çok daha net biliyor ne yapacağını. Türkiye pek çok kriz gördü yaşadı. Ayağını yorganına göre uzatacak. Vatandaş gelirleri çerçevesinde kendi günlük yaşantısına devam edecektir" dedi.
 

'Bakan Yardımcısı basında yazılanlar değil'

Bir gazetecinin Bakan Yardımcısı belirleyip belirlemediğinin sorulması üzerine Bakan Çağlayan, "Benim kafamda aşağı yukarı birkaç isim var. Basında yazılanlar değil. onu özellikle kim neye göre yazıyor bilmiyorum" dedi.
 

'6 sektörü masaya yatırdık'

Bakan Çağlayan sohbet toplantıda yaptığı konuşmada, cari açığın kalıcı bir şekilde çözülmesi için çok önemli çalışmalar başlattıklarını belirtti. Bu konuda sektörleri lime lime etmeye başladıklarını belirten Çağlayan, demir-çelik, otomotiv ve makina sektörlerinde ilk çalışmaları başlattıklarını kaydetti. Bu konudaki çalışmaların 6 sektöre çıkarılacağını belirten Çağlayan, "Şimdi diğer 3 sektör ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Bunlar kimya sektörü, tarım, gıda sektörü ve tekstil sektörü. Dolayısıyla 6 sektör bu sene masaya yatırıldı" dedi.

Bu 6 sektörün 30 milyar dolarlık ara malı ithalatının yapıldığı sektörler olduğuna dikkati çeken Çağlayan, demir çelik sektörünün birçok sektörde ana girdi olarak kullanıldığını, Türkiye'nin, dünyanın en büyük hurda ithalatçısı hem de en pahalı hurda ithalatı yapan ülkesi olduğunu dile getirdi.

'81 ili analiz ettik'

Bakan Çağlayan, cari açığın temel nedeninin Türkiye'deki tasarruf eksikliği olduğunu, Türkiye'de kazanılan dövizin, harcanılan dövizden daha az olduğunu ve cari açıkta enerji ithalatının önemli bir payı olduğunu kaydetti. Bakanlık olarak yaptıkları bir çalışmadan bahseden Bakan Çağlayan, 81 ili tek tek analiz ettiklerini ve 500 sektörü incelediklerini, hangi ülkelere ihracat yapılacağını tespit ettiklerini kaydetti. Çağlayan, ikinci bir çalışma olarak da 73 ülkede, bin 243 sektörde çalışma yaptıklarını, Türkiye'nin ihracat yaptığı ülkelere yüzde 30 daha fazla ihracat yapabileceğinin belirlendiğini dile getirdi.
 

Bakanlıkların yeniden yapılandırılması

Bakanlıkların yeniden yapılandırılması konusuna değinen Bakan Çağlayan, bunun çok çok önemli reformist hareketlerden biri olduğunu söyledi. İlk günlerde "Ekonomi Bakanlığı" isminin gündeme geldiğinde bazı kesimlerin 'bu isim doğru mu yanlış mı' diye endişeye duyduğunu gördüğünde hayretlerini saklayamadığını anlatan Bakan Çağlayan, "Ekonomi deyince Türkiye'de olması gereken reel sektör, reel ekonomiden bahsediyoruz. Yani üretimden, yatırımdan, istihdam ve dış ticaretten bahsediyoruz. Ekonomi deyince eskisi gibi faiz, borsa, döviz üçgenine sıkışmış bir ekonomi değil, paradan para kazanmaktan bahsedilmiyor" dedi.