Bu atölyede sadece engelliler istihdam edilecek

Almanya'daki uygulamaları yerinde inceleyen Altındağ Belediye Başkanı Veysel Tiryaki, izlenimlerini ve hayata geçirmek istediği projeyi anlattı. Tiryaki, uzun zamandır engellilerle ilgili bir proje hazırlamak istediklerini belirterek, ''Bundan 2-3 yıl önce bir tesis yaptık. Sonra bunu kullanamayacağımızı düşünerek projeyi, gençlik merkezine dönüştürdük. Çünkü altyapımız hazır değildi'' dedi.

Geçtiğimiz günlerde Ankara Üniversitesi'nden uzmanlarla üniversitenin işbirliği içinde olduğu Dresten'deki araştırma merkezine gittiklerini ve Almanya'daki 4-5 şehirde engellilere yönelik çalışmaları incelediklerini belirten Tiryaki, gözlemlerini özetle şöyle aktardı: ''Almanya'da, zihinsel engelliler dahil olmak üzere problemi çözmüşler, herkese iş veriyorlar. 200-300 kişinin çalıştığı büyük atölyeler kurmuşlar. Buralarda tahmin etmediğiniz işleri yapıyorlar. Marangoz atölyesi var, imalathane var, ambalaj var, ahşap var... Büyük bir iş. Piyasa koşullarına göre iş alıyorlar. Her şeyi, Mercedes'e parça bile üretiyorlar. Avrupa'da engelliler yaşamın içine dahil edilmişler. Bizde eğlensinler, dinlensinler türü işler, programlar yapılıyor. Oysa orada her sabah düzenli işe gidiyorlar, para kazanıyorlar. Türkiye'nin buna ihtiyacı var. Şu anda Türkiye'de engellilere para veriliyor, yardım yapılıyor. Avrupa'da ise çalışması sağlanıyor. Bu sistem içinde özel kuruluşlar, vakıflar, dernekler var. Onlar atölyeleri kuruyor. Tabii belediyelerden, kamu kurumlarından mali destek de sağlanıyor.''

'Her yıl daha büyüyecek bir sistem olacak'

Bu projeye benzer bir çalışmayı, Türkiye'de hayata geçirmeyi amaçladıklarını dile getiren Tiryaki, arazi seçimi için süreci başlattıklarını, 2012 Ocak ayında ihaleyi yapıp, mart ayında inşaata başlamayı planladıklarını söyledi.

Tiryaki, şunları kaydetti: ''Gelecek sene bu aylara kalmadan da inşallah tesisi bitirip başta zihinsel engelliler olmak üzere engelli insanların çalışabilecekleri, her gün işe gidip gelebilecekleri bir sistem kuracağız. Her yıl daha büyüyecek bir sistemi hem yapmak, hem de uygulamasını göstermek istiyoruz.''

Tiryaki, 100 dönümlük bir arazi üzerine kurulacak tesisin, engellilere uygun dizayn edileceğini, proje çizimi için talimatın verildiğini belirterek, tesiste yeşil alanın, spor sahalarının, sosyal alanların de yer alacağını kaydetti.
 

'Piyasadan iş alacağız'

Veysel Tiryaki, projeyi, yaklaşık 100 kadar engelliyle başlatmayı düşündüklerini ifade ederek, büyük bölümünün zihinsel engellilerden oluşmasını öngördüklerini söyledi.
İlk etapta ambalaj, ahşap gibi atölyelerin kurulacağını dile getiren Tiryaki, piyasadan iş alacaklarını bildirdi.

Firmalarla temasa geçip geçmedikleriyle ilgili soruya karşılık da Tiryaki, şu yanıtı verdi: ''Şu aşamada görüşmedik. Ama biz şu anda bu kadar insanı çalıştırabilecek kadar bir iş potansiyeli olduğunu düşünüyoruz. Bu sistem her geçen gün büyüyebilecek bir nitelikte olacak, tabii özel sektörden iş aldığı sürece. Bazı insanlar şunu düşünebilirler; devlet elindeki fabrikaları satıyor, özelleştirme yapıyor belediye de kendine yeni bir fabrika kuruyor. Öyle değil, ben burada detaya girmiyorum. Avrupa'da da bunu belediyeler yapmıyor. Ama Türkiye'de uygulaması yok. Orada piyasa koşullarında yürütülüyor.''

Türkiye'de problemin çözülebileceğine, zor bir iş olmadığına inandığını belirten Tiryaki, ''Orada atölyelerde gördük, Türkiye'den de bulaşık makinesi üreten bir firmadan iş almışlar. Bulaşık makinesinde bulaşıkları değil de makinenin kendisini yıkayan bir deterjanın kapağını yapıyorlar. Basit, 2-3 aşamalı işi var, sonra o kapağı özel bir kutuya koyuyor, bir tanesi o kutuları ambalajlıyor. Öyle 100 tane, bin tane değil, milyonlarca iş'' dedi.
 

Altyapı tamamlandıktan sonra başvuru esasları belirlenecek

Engellilerin projeden nasıl yararlanabilecekleri sorusuna karşılık Tiryaki, altyapı tamamlandıktan sonra açılacak atölyelerin belirleneceğini ve bu atölyelerde çalışabilecek kişilerde engel durumuna göre aranacak niteliklerin tespit edileceğini söyledi.

Tiryaki, ''Mesela zeka seviyesi çok uygun değilse bir demir doğrama atölyesinde çalışamaz. Buna göre başvuru esaslarını belirleyeceğiz'' dedi. Tiryaki, üretim safhasından önce, özel eğitim almış engellilere, yapılacak işle ilgili de kısa bir eğitim verileceğini söyledi.

Tiryaki, ücrete ilişkin soruya da ''Kanunlar var. Kimseyi asgari ücretten aşağı çalıştıramazsınız, sigortasını yatırmak zorundasın. Engelli oldukları için de özel servisle evlerinden alınıp, tekrar evlerine teslim edilecek'' yanıtını verdi.