Bu yıl da çadırda tiyatro

Van’da, 23 Ekim 2011’de meydana gelen 7.2’lik depremden sonra binası orta derecede hasar gören Van Devlet Tiyatrosu’nun (DT) 20 oyuncusu, 2013-14 sanat sezonunu da “çadırda” karşılayacak. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nca (AFAD) Van’ın ilçeleri dahil bölgeye bugüne değin 15 bin yeni konut yapılırken, bu konutlardan biri bile tiyatro binası değil.

Van DT, 1997 yılının Kasım ayında, Recep Bilginer’in yazmış olduğu “Sarı Naciye” adlı oyunla perdelerini açtı. Tiyatronun açıldığı günden bu yana da yerli ve yabancı olmak üzere toplam 52 oyun sahneye taşındı. Başta Van merkez olmak üzere, Van’a yakın tüm il, ilçe ve köylerde yurttaşları tiyatro sanatı ile buluşturan Van DT, 23 Ekim 2011’de ilde meydana gelen 7.2’lik depremin ardından oyunlarını “çadırda” sahnelemek zorunda kalıyor.

2015’e kadar beklenecek mi?

Depremin ardından dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, binası orta derecede hasar gören Van DT için en kısa zamanda yeni bir bina yapılacağını açıklamıştı. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’ndan (AFAD) edinilen bilgiye göre, Van merkez ve ilçeler dahil bölgeye, AFAD tarafından 15 bin yeni konut inşa edildi. Ancak bu konutların biri bile tiyatro binası değil ve tiyatronun binası hâlâ orta derecede hasarlı.

DT Genel Müdürü Mustafa Kurt, “Bina ile ilgili bir ihaleye çıkılmıştı. Sanıyorum bu ihaleye göre bina, 2015’te bitiyor. Bu durumda Van’daki 20 oyuncumuz, yeni sezonu da mecburen çadırda açacak. Kış aylarında çadırda tiyatro yapmak zor tabii. Ancak çadırda birtakım bakım onarımlar yaptık. Hasarlı binaya girmektense, dışarıda olmakta fayda var. Tabii arkadaşlarımızın tüm zor şartlara karşın sanat üretmeye çalışmaları takdire şayan” dedi.

Devlet Tiyatrosu Sanatçıları Derneği (DETİS) Genel Başkanı Erdinç Doğan da, çadırda tiyatro yapmanın hem izleyiciler, hem de oyuncular açısından çok ciddi sıkıntıları olduğunu belirterek, “Bir kere her şeyden önce soğuktur çadırlar. Her ne kadar düzenlense de... Soğuk, hem seyirciyi, hem de oyuncuyu ciddi anlamda etkiler. Oyuncunun sesinin ve vücudunun sıcak olması gerekir ki, daha doğal, daha iyi bir oyunculuk sergileyebilsin. Aşırı soğuk ve sıcak, oyuncunun performansını düşürür. Seyircinin de o oyunu izlemesini zorlaştırır” görüşünü dile getirdi.

Yangın riski var!

Oyunda kullanılan ışık sisteminin çadırda gerçekleştiriliyor olmasının da ciddi tehlike arz edebileceğine vurgu yapan Doğan, şöyle konuştu: “Çadırda kullanılan ışık sistemi yangın çıkarabilir, risklidir. Çünkü teknik gereği, oyun için ışıkların kurulduğu yerin çevresinde metal ve betonların olması gerekiyor, ahşap ve kumaş yaklaştırılmaz. Eğer ahşap ve kumaş olursa, yangın riski büyük olur. Kablolardan bile, açık kalan bağlantı noktaları kısa devre yapabilir. Ayrıca çadır koşulları, hijyenik olmayabilir. Ortamın temizliği zordur.”

‘Kim bankamatik?”

Siyasilerin, özellikle tiyatroları özelleştirmeye yönelik girişimlerinin ardından tiyatro, opera ve bale sanatçıları için sık sık “Bunlar bankamatik sanatçısı” dediklerini de anımsatan Doğan, “Böyle konuşanların hepsini Van’da oyun izlemeye davet ediyorum. O zaman görsünler bizler ne sanatçılarıymışız. Bankamatik sanatçısı diyenler önce bakan ve başbakan danışmanlarına baksınlar. Ne kadar maaş aldıklarına ve ne iş yaptıklarına... Bizim sanatçı arkadaşlarımız, onlardan daha fazla iş yapıyor. Birçok bölgeye hizmet götürüyorlar” dedi.