Bumin'den 15. madde açıklaması

Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Bumin, yaptığı açıklamada, Anayasanın geçici 15. maddesinin kaldırılmasına ilişkin teklifin tartışılan şekilde gündeme getirilmesini doğru bulmadığını söyledi.

Bumin, darbenin üzerinden 30 yıl geçmiş olmasına rağmen ''bu işi o yıl yapmış olanlardan hayatta kalanları yargılarız, ederiz'' gibi bir tavırla ortaya çıkılmasını yanlış bulduğunu ifade ederek ''Bu şekilde geriye dönüp de geçmişi kurcalamanın ülkeye faydası olmayacağını, memleketin asıl tartışılması, üzerinde konuşulması gereken konuları ikinci plana atacağını düşünüyorum'' diye konuştu.

Genel olarak bir Anayasa değişikliğinin düşünüldüğünü anımsatan Bumin, şunları söyledi:
''Düzenleme yapabilirler. Ama ne diyorlar 'değiştireceğiz, yeniden yargılayacağız' Kimleri? Sadece yapmış olanları değil, sadece Konsey Üyelerini değil, Danışma Meclisi üyeleri de dahil. Pes yani... Kaldı ki o günleri yaşayanlar ve o sıralarda benim gibi henüz 38 yaşında olanlar, çocuklarını sabah okula gönderdiklerinde 'acaba akşam eve gelebilecekler mi?' diye endişe duyanlar, herhalde bunlar gibi düşünmezler, gençler gibi. Bunları, müdahaleye fırsat veren, hazırlayan ortam yaratıldı o günlerde. Elbette olmasın. Kim diyor ki 'askeri müdahale olsun'. Ama bunu tarihe bırakmalı. Bunun yargılamasını tarihçiler yapsın.''

İhtilal yapmanın her zaman suç olduğunu vurgulayan Bumin, ''1961 Anayasasında da daha önce de hükümeti devirmek, ihtilal yapmak suçtur. Daha önce ihtilal yapamadılar ne oldu. Başaramayanlar yargılandılar ve cezalandırıldılar. Ama başardığınız zaman kimi yargılayacaksınız? Amaç bitmiştir'' diye konuştu.

Bütün yüksek mahkeme başkanlarının yıl dönümlerinde yaptıkları konuşmalarda, yemin merasimlerinde olabildiği kadar Anayasanın aksayan, değiştirilmesi gereken kurallarına değindiklerini belirten Bumin, Anayasada değiştirilmesi gereken maddelerin bulunduğunu, bu maddelerin de sürekli dile getirildiğini anlattı.

''Mutlaka konsensüs sağlanmalı"

Bumin, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Yani siz şimdi Yargıtay, Danıştay, Anayasa Mahkemesi başkanlarının yıldönümü konuşmalarını inceleyin; Anayasanın hangi maddelerinin değiştirilmesi defaatle, kaç kez önerilmiş görürsünüz. Elbette Anayasada değiştirilmesi gereken maddeler var. Ama onlardan bir kısmını ihmal edip, siyasal partilerin ya da iktidar partisinin kendisi için bazı hesaplarla yapmayı düşündüğü Anayasa değişikliği olursa o da doğru değil.
'Ben yaptım oldu, yeterli çoğunluğa sahiptim' mantığıyla yapılan Anayasa kalıcı olmaz. Uzlaşıyla yapılması gerekir. Bu Meclisin yeni bir Anayasa yapamayacağı yönündeki eleştirilere katılmıyorum. Mutlaka konsensüs sağlanmalı, oturmalı, anlaşmalı, uzlaşmalı hatta belli kurumlardan kurum ya da kuruluşlardan görüş alınıp katılım sağlanmalıdır.''

Mustafa Bumin, Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun 250. maddesi kapsamına giren suçlarda askerlerin, sivil mahkemelerde yargılanmasına ilişkin düzenlemeyi incelemediğini belirterek, gece yarısı yapılan düzenlemenin Anayasaya aykırı olup olmadığı konusunda görüş belirtemeyeceğini söyledi.

Anayasa Mahkemesine götürülmesi halinde konunun inceleneceğini kaydeden Bumin, ''Mahkeme esastan da şekilden de konuyu inceler. Onlar şüphesiz enine boyuna inceler'' dedi.